ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៥

ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ដ្រកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៥ គឺត្រូវបានប្រព្រឹត្តធ្វើឡើងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥៥។ ការបោះឆ្នោតត្រូវបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសន្តិភាពដែលបានបង្កើតឡើងក្រោយ សន្និសីទទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ ១៩៥៤ និងឯករាជ្យរបស់ប្រទេសជាតិ។ ការបោះឆ្នោតត្រូវបានពន្យារពេលដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥៥។[] លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត​នេះ​គឺ​ជា​ជ័យជម្នះ​​សម្រាប់​គណបក្ស​សង្គម​រាស្ត្រ​និយម ដែល​ទទួលបាន​អាសនៈ​ទាំង ៩១។[] ការបោះឆ្នោតនេះត្រូវបានកត់សម្គាល់ដោយការក្លែងបន្លំ និងការបំភិតបំភ័យអ្នកបោះឆ្នោត។[][] នេះក៏បាន​ចាប់​ផ្ដើម​សម័យ​ឯកបក្ស ​នៃ​សង្គម​រាស្ត្រ​របស់​សម្ដេច​សីហនុ​រហូត​ដល់​រដ្ឋ ​ប្រហារ​ឆ្នាំ​១៩៧០

ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៥
កម្ពុជា
១៩៥១ ←
ថ្ងៃទី ៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥៥
→ ១៩៥៨

សរុបចំនួន ៩១ អាសនៈនៃរដ្ឋសភាជាតិ
ចំនួនអាសនៈភាគច្រើនដាច់ខាត ៤៦
  គណបក្សទីមួយ គណបក្សទីពីរ
 
អ្នកដឹកនាំ នរោត្ដម សីហនុ នរោត្ដម ភូរីស្សរ៉ា
គណបក្ស សង្គម ប្រជាធិបតេយ្យ
អាសនៈមុន មិនបានប្រកួតប្រជែង ៥៤
អាសនៈឈ្នះ ៩១
អាសនៈប្តូរ increase ៩១ decrease ៥៤
សំឡេងគាំទ្រ ៦៣០,០៨៥ ៩៣,៩២១
ភាគរយ ៨២.៧% ១២.៣%

គណបក្សដែលចូលរួម

កែប្រែ
  • សង្គមរាស្ត្រនិយម៖ នៅខែតុលា ឆ្នាំ១៩៥៤ រាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពជាមួយគណបក្សនយោបាយតូចៗចំនួនបួន រួមមាន គណបក្សជ័យជំនះភាគឦសានរបស់ ដាប ឈួន និងកំណែទម្រង់ខ្មែររបស់ លន់ នល់។ នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៥៤ សម្ព័ន្ធភាពត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរទៅជាសង្គមរាស្រ្តនិយម (សហគមន៍សង្គមនិយមនិយម)។ មេដឹកនាំសង្គមរាស្ត្រនិយម សម្ដេចនរោត្តម សីហនុ បានចាត់ទុកថាសង្គមរាស្ត្រនិយមមិនមែនជាគណបក្សនយោបាយមួយទេ ប៉ុន្តែសង្គមរាស្ត្រមានមុខងារសំខាន់ជាគណបក្សនយោបាយដែលគាំទ្រសីហនុ។ សង្គមរាស្រ្តបានប្រជែងយកអាសនៈទាំង៩១។[]
  • គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ៖ ការដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានផ្ទុះឡើងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងកំឡុងឆ្នាំ ១៩៥៤ ខណៈដែលនិស្សិតឆ្វេងនិយមបានត្រឡប់មកកម្ពុជាពីប្រទេសបារាំងវិញ។ នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៥៥ ពួករ៉ាឌីកាល់បានដណ្ដើមអំណាចលើបក្ស។ មេដឹកនាំថ្មីជាច្រើនធ្លាប់ជាសមាជិកនៃ 'រង្វង់ម៉ាក្ស' នៅទីក្រុងប៉ារីស។ ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្ដម ភូរីសារ៉ា បានក្លាយជាអគ្គលេខាធិការគណបក្ស។[] គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបានប្រជែងយកអាសនៈទាំង ៩១។[]
  • ក្រុមប្រជាជន៖ លទ្ធផលនៃកិច្ចចរចាទីក្រុងហ្សឺណែវ បានផ្តល់ថា អតីតឧទ្ទាមកុម្មុយនិស្ត នឹងត្រូវបានការពារដោយគណៈកម្មការត្រួតពិនិត្យ និងត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិ អំឡុងពេលយុទ្ធនាការបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែតាមពិតការធានាបែបនេះមិនត្រូវបានផ្តល់ឱ្យទេ។ ជាមួយនឹងផ្ទៃខាងក្រោយនេះ ពួកឧទ្ទាមកុម្មុយនិស្តរាប់ពាន់នាក់បានចាកចេញទៅកាន់ (ខាងជើង) វៀតណាម។[] នៅចុងឆ្នាំ១៩៥៤ មេដឹកនាំកុម្មុយនិស្តមួយក្រុមនៅភ្នំពេញ កែវ មាស នុន សួន និងប៉ែន យុទ្ធ បានព្យាយាមរៀបចំ 'គណបក្សតស៊ូខ្មែរ' ស្របច្បាប់។ យ៉ាង​ណា​មិញ ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​របស់​ខ្លួន​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​បដិសេធ។ នៅដើមឆ្នាំ ១៩៥៥ ក្រុមនេះអាចចុះឈ្មោះដោយខ្លួនឯងក្រោមឈ្មោះផ្សេងគឺ ​ក្រុម​ប្រជាជន។ ប្រាជ្ញជុន គឺជាមុខតំណែងសំខាន់របស់​ក្រុម​ប្រជាជន។ នួន ជា បាន​ផ្លាស់​ពី​មូលដ្ឋាន​ជនបទ​មក​ធ្វើ​ជា​លេខា​ក្រុម​ប្រជាជន​របស់​លោក ប្រាជ្ញ ឈន់។[] យុវជន សាឡុត ស (ប៉ុល ពត) ក៏ចូលរួមក្នុងការរៀបចំប្រាជ្ញឈនដែរ។ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​យុទ្ធនាការ​នេះ ក្រុម​នេះ​ត្រូវ​បាន​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ។ ជាលទ្ធផល ក្រុមនេះអាចបង្ហាញបេក្ខជនត្រឹមតែ ៣៥ អាសនៈ។[]
  • ប្រជាជនចលនា៖ ប្រជាជនចលនាបានបាត់បង់ការអំពាវនាវនយោបាយរបស់ខ្លួនជាច្រើន បន្ទាប់ពីអ្នកជាតិនិយម សឺង ង៉ុកថាញ់ ត្រូវបានព្រះសីហនុច្រានចោល ហើយត្រូវបានចាកចេញទៅព្រំដែនថៃ។[]

លទ្ធផល

កែប្រែ
លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៥
 
គណបក្ស សម្លេង % កៅអី/អាសនៈ +/–
សង្គមរាស្ត្រនិយម ៦៣០,០៨៥ ៨២.៧២ ៩១ ថ្មី
គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ៩៣,៩២១ ១២.៣៣   ៥៤
ក្រុមប្រជាជន ២៩,៥០៥ ៣.៨៧ ថ្មី
គណបក្សសេរីនិយម ៥,៤៨៨ ០.៧២   ១៨
គណបក្សជាតិនិយម ១,១៤០ ០.១៥ ថ្មី
ខ្មែរឯកភាព ៧៧០ ០.១០ ថ្មី
គណបក្ស​ពលករ​ខ្មែរ ២៨៩ 0.04 ថ្មី
ឯករាជ្យ ៥៤៦ ០.០៧  
សរុប ៧៦១,៧៤៤ ១០០.០០ ៩១   ១៣
ប្រភព: Nohlen et al.

ឯកសារយោង

កែប្រែ
  1. Ben Kiernan. How Pol Pot Came to Power. London: Verso, 1985. p. 158.
  2. Dieter Nohlen, Florian Grotz & Christof Hartmann (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume II, p74 ISBN 0-19-924959-8
  3. Language and National Identity in Asia: Cambodia - Sangkum Reas Niyum
  4. "1955 polls: the Sangkum takes hold". The Phnom Penh Post. 13 February 1998. https://www.phnompenhpost.com/national/1955-polls-sangkum-takes-hold។ បានយកមក 13 September 2019. 
  5. Kiernan, p162
  6. ៦,០ ៦,១ Kiernan, pp157–158.
  7. Kiernan, p159
  8. Kiernan, pp153–154
  9. ៩,០ ៩,១ Kiernan, pp156–157.