កោះណាំប៉ូ (南方諸島 Nanpō Shotō?) គឺ​ជា​ពាក្យ​សមូហភាព​សម្រាប់​ក្រុម​កោះ​ដែល​មាន​ទីតាំង​នៅ​ភាគ​ខាង​ត្បូង​របស់​ប្រជុំកោះ​ជប៉ុន​ក្នុងភូមិភាគ​មីក្រូនេស៊ី លាតសន្ធឹងពីឧបទ្វីបអ៊ីហ្ស៊ឹភាគខាងលិចនៃឈូងសមុទ្រតូក្យូទៅភាគខាងត្បូងប្រហែល ១,២០០ គីឡូម៉ែត្រ (៧៥០ ម៉ាយ) ទៅ​ក្នុង​ចម្ងាយ ៥០០ គីឡូម៉ែត្រ (៣១០ ម៉ាយ) នៃ​កោះម៉ារីយ៉ាណា កោះណាំប៉ូទាំងអស់ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយមហានគរតូក្យូ

កោះណាំប៉ូ

នាយកដ្ឋានជលសាស្ត្រ និងមហាសមុទ្រនៃឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រជប៉ុនកំណត់និយមន័យកោះណាំប៉ូដូចខាងក្រោម:[១]

អាជ្ញាធរ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​នៃ​ប្រទេស​ជប៉ុនជា​ទីភ្នាក់ងារ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ទទួល​ខុសត្រូវ​លើ​ស្តង់ដារ​នៃ​ឈ្មោះ​ទីកន្លែង មិនប្រើពាក្យ ណាំប៉ូស្យូតូ ទោះបីជាវាបានយល់ព្រមជាមួយឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រជប៉ុនលើឈ្មោះ និងវិសាលភាពនៃក្រុមរងរបស់ ណាំប៉ូស្យូតូ ក៏ដោយ[១]

ជនជាតិជប៉ុនអះអាងថាបានរកឃើញកោះនេះនៅឆ្នាំ ១៥៩៣; ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ កោះជាច្រើនត្រូវបានគេស្គាល់ដោយនាវិកជនជាតិអេស្បាញ ដែលបានធ្វើដំណើរពីហ្វីលីពីនទៅកាន់អេស្ប៉ាញថ្មី ចាប់តាំងពីការធ្វើដំណើររបស់ប៊ែរណាដូ ដេ ឡា តូរ៉េ ក្នុងឆ្នាំ ១៥៤៣ ខណៈពេលដែលអង់គ្លេសបានទាមទារកោះនៅឆ្នាំ ១៨២៧ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភស្ដុតាងខាងបុរាណវត្ថុបានលាតត្រដាងតាំងពីពេលនោះមកថា កោះមួយចំនួនត្រូវបានរស់នៅបុរេប្រវត្តិដោយសមាជិកនៃជនជាតិមីក្រូណេស៊ីដែលមិនស្គាល់[២]

ទាំងជប៉ុន និងអង់គ្លេស មិនបានអភិវឌ្ឍកោះណាំប៉ូ ទោះបីជាអាណានិគមតូចមួយនៃជនជាតិអឺរ៉ុប និងជនជាតិអាមេរិកត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឈិឈិជិម៉ា ប្រទេសជប៉ុនបានចាប់ផ្តើមធ្វើអាណានិគមលើកោះនៅឆ្នាំ ១៨៥៣ បានទាមទារនៅឆ្នាំ ១៨៦១ បន្ទាប់មកទីបំផុតបានបញ្ចូលពួកវានៅឆ្នាំ ១៨៩១ ជាផ្នែកនៃខេត្តតូក្យូ នៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1930 កោះត្រូវបានបិទសម្រាប់ជនបរទេស ហើយមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹកអធិរាជជប៉ុនតូចមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឈិឈិជិម៉ា[៣]

ឯកសារយោង កែប្រែ

  1. ១,០ ១,១ Ajiro Tatsuhiko and Warita Ikuo, Waga kuni no kōiki na chimei oyobi sono han'i ni tsuite no chōsa kenkyū (The geographical names and those extents of the wide areas in Japan), Kaiyō Jōhōbu Gihō, Vol. 27, 2009.online edition
  2. 小笠原・火山(硫黄)列島の歴史
  3. "Nanpo Shoto". The Pacific War Online Encyclopedia. Retrieved September 9, 2019.