ជីវប្រវត្តិ ប៊ូ ប៉ូ
អ្នកប៊ូ នាងពុច ជាតិខ្មែរ ជាកសិករ ទីលំនៅ ៗ ឃុំថ្មគ ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្ដាល មានកូន បី នាក់គឺនាងស៊ុម ១ នាងអ៊ូ ១ កុមារជា ហៅ ប៊ូ ប៉ូ ១ ។
ក- កុមារ ប៊ូ ប៉ូ កើតថ្ងៃពុធ ខែមិគសិរ ឆ្នាំ ខាល គ.ស. ១៩០១ មានរោគក្អកហឺតតាំងពីកើតមកជាប់រហូតដល់អាយុ ៩ ឆ្នាំទើបបាត់ ។ ប៉ុន្តែដល់អាយុ ៤០ ឆ្នាំប្លាយ រោគនេះកើតឡើងទៀតជាប់រហូតដល់ចាស់ជរា ។
ខ- កុមារ ប៊ូ ប៉ូ អាយុ ១០ ឆ្នាំ នៅវត្តបទុមវតីរាជវរារាមក្រុងភ្នំពេញជាមួយព្រះបាឡាត់មង្គលពៅ ជាមាបង្កើតក៏ចាប់រៀនអក្សរសាស្ត្រខ្មែរពីត្រឹមអាយុ ១០ ឆ្នាំមក ។ នៅវត្តបានជិតមួយឆ្នាំ នីករលឹកម្ដាយពេកក៏លបរត់ពីវត្តជិះកប៉ាល់ច្រឡំទៅលើកប៉ាល់ដើរផ្លូវភ្នំពេញ-ក្រូចឆ្មារ នៅក្នុងកប៉ាល់នេះកន្លះខែ ទើបបានទៅដល់ម្ដាយ ។
គ- កុមារ ប៊ូ ប៉ូ អាយុ ១១ ឆ្នាំចូលលេងយីកេនៅសន្លុង ស្វាយមាស វិហារសួរ បាន ១ ឆ្នាំចូលលេងល្ខោនខោលនៅឃុំថ្មគ ស្រុកកំណើតបាន ១ ឆ្នាំ ឈប់លេងល្ខោនមកនៅបំរើលោកឪពុកបួសឯចាស់ នៅវត្តបទុមវតី ភ្នំពេញបាន ២ វស្សា លោកសឹកទៅនៅស្រុកវិញ ។
ឃ- កុមារ ប៊ូ ប៉ូ អាយុ ១៤ ឆ្នាំ បានបួសនេននៅវត្តស្វាយតាឯមស្រុក-ខេត្តដដែលព្រះគ្រូព្រហ្មវិសុទ្ធិជាព្រះឧបជ្ឈាយ៍ ។ នៅវត្តនេះ ជាគណៈធម្មយុត្តបាន ២ វស្សា ចូលមកនៅវត្តបទុមវតី កុដិព្រះមហាព្រហ្មមុនី "ស៊ុក" ចាប់រៀនព្រះត្រៃបិដកទាំងពីបួសនេនអាយុ ១៧ ឆ្នាំ ។ រៀននៅវត្តបទុមវតីអំពីលោកគ្រូអាចារ្យ ធាន កែវ, ធន យ៉ាង ។ រៀននៅវត្តស្វាយពពែអំពីលោកគ្រូបាឡាត់ទឹម សួន, គុណ កង, អ៊ុក ម៉ូត ។
នេន ប៊ូ ប៉ូ អាយុ ២០ ឆ្នាំប្រឡងជាប់ជាសិស្សសាលាបាលីជាន់ខ្ពស់នៅវិហារព្រះកែវមរកតក្នុង គ.ស. ១៩២០ រៀនគ្រប់បាំឆ្នាំក៏ប្រឡងជាប់បានសញ្ញាបត្រជាព្រះមហាបរិយត្តិ ក្នុង គ.ស. ១៩២៥ ហើយមិនទាន់សឹកភ្លាមទេ នៅរៀនខ្លួនឯងនិងបង្រៀនសិស្សតទៅទៀត ។
ង- នេន ប៊ូ ប៉ូ អាយុ ២១ ឆ្នាំ បានឧបសម្ប័ទជាភិក្ខុក្នុងវត្តបទុមវតីមាននាមឆាយាថា ឋិតវីរិយា ។ សម្ដេចព្រះមង្គលទេពាចារ្យ "ស៊ុក" ជាព្រះឧបជ្ឈាយ៍ ព្រះធម្មោឧត្ដម អ៊ុង ស្រី ជាកម្មវាចាចារ្យ ។
ច- កិច្ចការជាប្រយោជន៍ចំពោះពុទ្ធសាសនាដែលព្រះមហា ប៊ូ ប៉ូ បានធ្វើដូចរៀបរាប់តទៅនេះ ៖
ព្រះមហា ប៊ូ ប៉ូ បានទៅដឹកនាំក្រួសពីឃុំស្វាយរលំ ស្រុកស្អាងយកមកកសាងវិហារថ្មីនិងបង្គន់ ១ ខ្នងមាន ៣ បន្ទប់ ។ បានបង្រៀនសិស្សនៅកុដិតាំងពីមួយរូបពីររូបរហូតដល់ច្រើនរូប ក៏ធ្វើសាលា ១ ខ្នងបង្រៀនក្នុង ១ ថ្ងៃ ៣ ពេលគឺ ព្រឹក រសៀល និង យប់ ប្រើគោមមង្សុង ព្រោះពេលនោះមិនទាន់មានអគ្គីសនីចូលក្នុងវត្តទេ ។ មានបង្រៀនធម្មវិន័យពុទ្ធប្រវត្តិ ពង្សាវតារកម្ពុជា ភាសាសៀមនិងឡាតាំងខ្លះផង ។ មុនដំបូងព្រះមហា ប៊ូ ប៉ូ បង្រៀនតែម្នាក់ឯងគ្រប់ទាំង ៣ ពេល ក្នុង ១ ថ្ងៃ ។ ក្រោយមកទើបមាន លោកអាចារ្យដទៃជួយបង្រៀននៅពេលខ្លះបានចាត់សិស្សដែលចេះចាំស្ទាត់ជាងគេឲ្យជួយបង្រៀនខ្លះផង ។ បានចាត់លោកអាចារ្យខ្លះឲ្យទៅនៅបង្រៀនក្នុងវត្តធម្មន្មិតហៅប៉ាឆា ខេត្តបាត់ដំបង ក្នុងវត្តមង្គលរតនារាម ស្រុកកំពង់ត្របែក ខេត្តព្រៃវែង ក្នុងវត្តទ័ពចំបក់ ស្រុកកណ្ដាលស្ទឹង និងវត្តស្វាយតាឯម ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្ដាល ព្រោះគ្រានោះមិនទាន់មានសាលាបាលីរងទេ ។
បានសរសេរអធិប្បាយពីបាលីវេយ្យាករណ៍ ពីពិធីប្រែប្រយោគបាលីច្រើនមុខហើយបោះពុម្ពដោយចាហួយចែកចាយដល់សិស្សទាំងឡាយឥតយកថ្លៃ ។ ក្នុងថ្ងៃមួយៗ មានសិស្សជាងមួយរយរូបចូលរៀនគ្រប់ទាំង ៣ ពេល ។ ចាត់ការឲ្យមានទឹកតែចែកសិស្សឆាន់ និងថ្នាំជក់ ថ្នាំពេទ្យខ្លះរាល់ថ្ងៃ ។ ចាត់ឲ្យមានការប្រឡងល្បងចំណេះសិស្សរាល់ខែឆ្នាំហើយឲ្យរង្វាន់លើកទឹកចិត្តតាមលេខទាប-ខ្ពស់ ។ លោកអាចារ្យគ្រប់រូបមានបៀវត្សប្រចាំខែតិចខ្លះច្រើនខ្លះតាមសមត្ថភាព តែព្រះមហាប៊ូ ប៉ូ មិនយកបៀវត្សទេ គឺជាអ្នកខំរកបច្ច័យចំណាយ ។ បច្ច័យដែលបានដោយសូត្រមន្តឬទេសនាចំណាយទៅក្នុងសាលានេះទាំងអស់ ។ មានទាយកទាយិកាជាច្រើនជួយឧបត្ថម្ភសៀវភៅសរសេរ ដីស ដីខ្មៅ ស្លាប៉ាកា ជ័រលុប ក្រដាស់ផ្តិត តែ ស្ករ និង បច្ច័យរាល់ខែ ហើយចែកចាយវត្ថុទាំងនេះដល់សិស្សគ្រប់រូប ។ មានលោកសង្ឃវត្តនួនមុនីរាម ហៅវត្តចាន់ខ្លះ វត្តស្វាយពពែខ្លះ វត្តប្រយូវង្ស ហៅ វត្តឃុនព្រះញាតិខ្លះចូលមកសុំរៀនក្នុងសាលាវត្តបទុមវតី ។
ឆ- ព្រះមហា ប៊ូ ប៉ូ បួសភិក្ខុមួយវស្សាបានទទួលសមណសក្ដិជាបាឡាត់អរិយព្រឹទ្ធទីឋានា បួសភិក្ខុ ៤ វស្សាបានទទួលសមណសក្ដិជាបាឡាត់ព្រហ្មវិជ្ជាទីរឿនលួងជាអ្នកចាត់ព្រះសង្ឃទៅក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យផ្សេង ៗ ។ មានចុតម៉ាយលោកចាងហ្វាងនៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យលេខ ចុះថ្ងៃទី ២ ខែមករា គ.ស. ១៩៣០ ហៅព្រះមហាប៊ូ ប៉ូ ឲ្យចូលទៅធ្វើការជាក្រុមជំនុំប្រែព្រះត្រៃបិដកក្នុងក្រុម ពុទ្ធសាសនិបណ្ឌិត្យ ក្នុងអាយុគំរប់ ៣០ ឆ្នាំទាំងភេទជាភិក្ខុដោយលោកយល់ឃើញថាមហាប៊ូ ប៉ូ ចេះចាំព្រះត្រៃបិដកនិងពិធីប្រែប្រយោគបាលីស្ទាត់គ្រាន់បើ ។ បានបៀវត្សក្នុង ១ ខែ ២៤ រៀល ។
ជ- ព្រះមហាប៊ូ ប៉ូ បួសនេនបានពីវស្សា បួសភិក្ខុបាន ៥ វស្សារួមជា ១៣ វស្សា សឹកជាគ្រហស្ថក្នុងអាយុ ៣០ ឆ្នាំ គ.ស. ១៩៣០ ហើយធ្វើមង្គលក្នុងឆ្នាំនេះជាមួយនាងហ៊ុន សឹងអ៊ឹម ជាតិខ្មែរអាយុ ១៧ ឆ្នាំជាកូនស្រីច្បងរបស់ឈ្មោះជំទប់លេខ ១ ហ៊ុន និង នាងឈៀង ទីលំនៅៗ ឃុំព្រែកលួង ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល ។ ព្រះមហា ប៊ូ ប៉ូ នឹងនាង ហ៊ុន សឹងអ៊ឹមបង្កើតបានកូន ៥ នាក់ ស្លាប់មួយនាក់ទៅ នៅសល់តែ ៤ នាក់ គឺកូនទី ១ ប្រុសឈ្មោះ ប៊ូ នរិន្ទ កើតនៅថ្ងៃទី ៦ ᧦ ៩ ឆ្នាំរកាបញ្ចស័ក ព.ស. ២៤៧៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ២៨ ខែសូយេត គ.ស. ១៩៣៣ វេលាម៉ោង ៧ យប់ នៅឃុំព្រែកលួង ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល ។ កូនទី ២ ប្រុសឈ្មោះ ប៊ូ នរង្គ កើតនៅថ្ងៃ ៧ ᧧ ២ ឆ្នាំម្សាញ់ត្រីស័ក ព.ស. ២៤៨៤ ត្រូវនិងថ្ងៃទី ខែដេស គ.ស. ១៩៤១ វេលាព្រលប់ម៉ោង ៦ នៅឃុំព្រែកលួង ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល កូលទី ៣ ស្រីឈ្មោះ ប៊ូ នរម្យ កើតនៅថ្ងៃ ១ ᧻ ៥ ឆ្នាំ ច អដ្ឋស័ក ព.ស. ២៤៨៩ ត្រូវនិងថ្ងៃទី ២៧ ខែមេសា "អាវរិល" គ.ស. ១៩៤៦ វេលាម៉ោង ៦ ព្រឹក នៅមន្ទីរពេទ្យផង៉ាង៉ាម ជាពេទ្យការសង្កត់លេខ ២ ក្រុងភ្នំពេញ ។ កូនទី ៤ ប្រុសឈ្មោះ ប៊ូ នរា កើតនៅថ្ងៃទី ៣ ᧱ ១ ឆ្នាំឆ្លូវឯកស័ក ព.ស. ២៤៩២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ៦ ខែធ្នូ គ.ស. ១៩៤៩ ម៉ោង ៥ ជិតភ្លឺ នៅផ្ទះពេទ្យឈ្នួលខាងកើតផ្សារថ្មី សង្កាត់លេខ ៣ ក្រុងភ្នំពេញ ។
ឈ- មហា ប៊ូ ប៉ូ បានទៅនៅកែវិញ្ញាសាព្រះត្រៃបិដកភាគឱក្នុងរោងពុម្ពព្រះរាជទ្រព "នៅទីសាលាដែកចាស់" ចំនួន ៦ ខែ ។ ក្នុងថ្្ងៃធ្វើការ ៣ ពេល គឺពីម៉ោង ៧ ព្រឹកដល់ម៉ោង ១១ ថ្ងៃត្រង់ពីម៉ោង ២ រសៀលដល់ម៉ោង ៥ ល្ងាច នឹងបីម៉ោង ៨ យប់ដល់ម៉ោង ២ អធ្រាត ។ ឥតបានប្រាក់ម៉ោងទេ តែពួកអ្នករោងពុម្ពនោះបានប្រាក់ម៉ោងគ្រប់ ៗ គ្នា ។ ទៅរកវិញ្ញាសារនេះក្នុង គ.ស. ១៩៣០ ។
ញ- មហាប៊ូ ប៉ូ សូម្បីសឹកហើយក៏នៅតែឆ្លៀតឱកាសបង្រៀនលោកសង្ឃក្នុងវត្តបទុមវតីដែរ ថែមទាំងទៅបង្រៀននៅវត្តនួនមុនីរាមហៅវត្តថាន់ខ្លះនឹងវត្តស្វាយវត្តស្វាយពពែទៀត សល់ខានតែវត្តប្រយូវង្សតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះលោកវត្តនេះចូលមករៀននៅវត្តបទុមវតីទាំងអស់ ។ មហាប៊ូ ប៉ូ បង្រៀនដោយឥតថ្លៃឈ្នួលទេ គឺដោយមនោស្សញ្ចតនាជ្រះថ្លានឹងពង្រីកព្រះពុទ្ធសាសនាឲ្យសាយភាយទូលំទូលាយចេញទៅទៀត ។ មហាប៊ូ ប៉ូ ចាប់បង្រៀនតាំងពីឆ្នាំ ១៩២៣ ជាប់រៀងរាល់ឆ្នាំរហូតដល់ចាស់ជរាទើបឈប់ មហាប៊ូ ប៉ូ កាលនៅបួសបានប្ដួចផ្ដើមគំនិតឃោសនាទាយកទាយិកាកសាងសាលាបាលី ១ ខ្នងពីរជាន់ដោយបេតុងអារមេដូចមានរូបរាង សាលានៅរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ។
ដ- មហាប៊ូ ប៉ូ កាលការប្រពន្ធរួចហើយ ជួលផ្ទះគេនៅត្រឹមតែ ៦ ខែប៉ុណ្ណោះថ្លៃឈ្នួល ១ ខែ ២ រៀល ក៏សុំដីរាជការបាន ១ ឡូ នៅមាត់បឹងកេងកង ហើយសង់ផ្ទះ ១ ខ្នងទទឹង ៤ ម៉ែត្របណ្ដោយ ៦ ម៉ែត្រគ្រឿងឈើប្រក់ស្បូវក្រាលរនាបអស់ប្រាក់ជាង ២០០ រៀល ហើយកាត់ប្រាក់ខែសងគេក្នុង ១ ខែ រៀលទុកចាយវាយតែ ៤ រៀល បានដាំបន្លែជាច្រើនមុខបេះយកទៅលក់ឯផ្សារ យកប្រាក់ទិញអង្គរនិងត្រី ។ សម័យនោះ អង្ករ ១ តៅថ្លៃយ៉ាងច្រើន ៤ កាក់ ឬ ៤ កាក់កន្លះ ។
ឋ- មហាប៊ូ ប៉ូ ពេលយប់ឆ្លៀតសរសេរក្នុងមុងអធិប្បាយ ពិធីប្រែប្រយោគបាលីបាន ៨ រឿងយ៉ាងវែង ៗ ហើយប្រគល់សិទ្ធិឲ្យរោងពុម្ពកម្ពុជវរោកាសបោះពុម្ពលក់ ឯអ្នកសរសេរឥតបានមួយកាក់ទេ ។ បានសរសេរប្រែលោតប្រយោគនឹងជាសេចក្ដីទេសនាក្នុងគម្ពីរធម្មទដ្ឋកថា ចប់ហើយប្រគល់ឲ្យរោងពុម្ពតារាបោះពុម្ពលក់ ។ បានរួបរួមពុទ្ធភាសិតក្នុងសុត្តន្តបិដក ខុទ្ទកនិកាយ ចំនួន ២៥០ បទ ប្រស្នាពុទ្ធប្រវត្តិ វេយ្យាករណ៍ខ្មែររឿងព្រះកែវមរកត រឿងខ្លួនជាគតិរបស់ខ្លួន ករណីយកិច្ចរបស់ពុទ្ធបរិស័ទនិយាយពីចតុវារិយសច្ច រឿងថ្ងៃឧបោសថតាមវិធីប័ក រឿងទាំងនេះបោះពុម្ពលក់ដោយខ្លួនឯង ។ បានសរសេរអត្ថបទខាងគតិធម៌ខ្លះ ខាងគតិលោកខ្លះជាច្រើនរឿងចុះផ្សាយក្នុងទស្សនាវដ្ដីកម្ពុជសុរិយា នៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យរាល់ខែឆ្នាំ សូម្បីឈប់ពីមុខក្រសួងនោះហើយ ក៏នៅតែឆ្លៀតសរសេររឿងផ្ញើទៅចុះផ្សាយទៀតដែរ ។
ឌ- មហាប៊ូ ប៉ូ បានធ្វើជាសមាជិកគណៈកម្មការពុទ្ធិកសមាគមមជ្ឈមណ្ឌលនៅវត្តឧណ្ណាលោមបាន ៥ ឆ្នាំ ធ្វើជាទាយកសមាជិកអនុពុទ្ធិកសមាគមនៅវត្តលង្កាបាន ១០ ឆ្នាំ និងធ្វើជាសមាជិកគណៈកម្មការវប្បធម៌តាំងពីចាប់ផ្ដើមមុនដំបូងបំផុតបាន ១ ឆ្នាំ ។ បានបង្រៀនព្រះសង្ឃនៅវត្តសារាវ័នតេជោក្រុងភ្នំពេញបាន ១ ឆ្នាំ ។
ឍ- មហាប៊ូ ប៉ូ ធ្វើក្រុមជំនុំប្រែព្រះត្រៃបិដកបាន ១៣ ឆ្នាំ ចូលធ្វើជាអ្នករក្សាបណ្ណាល័យនៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ពីថ្ងៃ ៣ ᧦ ១០ ឆ្នាំរោងទោស័ក ព.ស. ២៤៨៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ៣ ខែសេបតម ឆ្នាំ ១៩៤០ រហូតដល់ថ្ងៃឈប់ពីមុខក្រសួងបានចំនួន ១៧ ឆ្នាំ ។
ណ- ក្នុង គ.ស. ១៩៤៥-៤៦-៤៧ ធ្វើការជាសាស្ត្រាចារ្យបង្រៀននៅវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិអំពីភាសាខ្មែរ បាលី ក្នុង ១ សប្ដាហ៍ ៣ ម៉ោងក្នុង ១ ម៉ោងបាន ១៩ រៀល ។ ក្នុង គ.ស. ១៩៤៨ បានតែងអត្ថបទពាក្យ ៧ និយាយពីទីក្រុងភ្នំពេញសម័យថ្មី ចូលប្រឡងតាមប្រកាសក្រសួងមហាផ្ទៃ ។ មេប្រយោគខ្មែរទាំងអស់សរសើរគ្រប់មាត់ ហើយឲ្យជាប់លេខ ១ ក្នុងចំណោមអត្ថបទរាប់រយ ។ ប៉ុន្តែបារាំងម្នាក់ធ្វើជាប្រធានវាសូន្យលុបចោលថាមិនបានការទៅវិញ ព្រោះជំនាន់នោះ បារាំងកំពុងតែស្អប់អ្នកមានសញ្ញាប័ត្របាលីវាឃាត់លែងឲ្យចូលក្នុងក្របខណ្ឌ័រាជការ ដោយវាយល់ថាពួកអ្នករៀនព្រះត្រៃបិដកសុទ្ធតែចេះខាងផ្លូវនយោបាយ ដូចលោកអាចារ្យ ហែម ចៀវ ជាដើម ថែមទាំងវាបិទសៀវភៅបោះពុម្ពរួច រាបរយឈ្មោះ នៅក្នុងឃ្លាំងរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ មិនឲ្យចេញផ្សាយទៀត វាចាសៀវភៅទាំងនោះ សុទ្ធតែនិយាយពីនយោបាយដេញបារាំងឲ្យដើរចេញពីស្រុកខ្មែរ ។
ត- ក្នុង គ.ស. ១៩៥៧ មហាប៊ូ ប៉ូ បានតែងពុទ្ធភាសិត ១ បទថាវីរិយេន ទុក្ខមច្ចេតិ មនុស្សនឹងឆ្លងឲ្យផុតទុក្ខបាន ព្រោះតែងពុទ្ធភាសិត១បទថាវីរិយេន ទុក្ខមច្ឆេតិ មនុស្សនឹងឆ្លងឲ្យផុតទុក្ខបាន ព្រោះតែមានសេចក្ដីព្យាយាម "ចូលប្រឡងក្នុងពិធីបុណ្យពាក់កណ្ដាលពុទ្ធសាសនា" (២៥០០ព.ស.) ទៅក្រុងភ្នំពេញ ជាប់បានលេខ ១ ក្នុងចំណោមអត្ថបទជាង ៤០ រឿងបានរង្វាន់ជាប្រាក់ ៣.៥០០៛ និងព្រះពុទ្ធរូបស្មិតមួយអង្គ ។
ថ- មហាប៊ូ ប៉ូ បានតែងតាំងជាមន្ត្រីកិត្តិយសទីឃុនបណ្ណានុរក្ស ។ បានទទួលគ្រឿងឥស្សរិយយស ៤ គឺមុនីសារភណ្ឌ ១ អស្សឫទ្ធិកម្ពុជា ១ អនុស្សរាប្រាក់ ១ ពុទ្ធចក្រ ១ ។
ទ- មហាប៊ូ ប៉ូ បានទទួលនិវត្តន៍ពីថ្ងៃទី ១៣-៤-៥៥ បានប្រាក់និវត្តន៍ក្នុង ១ ខែ ១.៦៣២៛ ហើយធ្វើការដោយជាប់កិច្ចសន្យាបាន ២ ឆ្នាំបន្តមកទៀត ប៉ុន្តែ ដោយខ្លួនមានជម្ងឺកាន់តែច្រើនឡើងទ្រាំធ្វើការមិនបាន ក៏លាលែងដាច់ស្រឡះពីមុខក្រសួងនេះ ។ បានទាំងលាលែងពីសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរទៀតផង ។ ប៉ុន្តែលោកប្រធាន ហ៊ែល ស៊ុមផា លោក លាង ហ័បអាន និង លោក លីធាមតេង មិនព្រមឲ្យលប់ឈ្មោះពីបញ្ជីទេ គ្រាន់តែឲ្យឈប់បងប្រាក់វិភាគទានប្រចាំខែប៉ុណ្ណោះ ។
ធ- មហាប៊ូ ប៉ូ នៅជាកុមារ ១៣ ឆ្នាំ បួសជាសង្ឃ ៣ ឆ្នាំ ធ្វើជាឃរាវាសតាមផ្លូវការ ៣១ ឆ្នាំ បូករួមត្រូវជា ៥៧ ឆ្នាំ ។ លំដាប់ពី ៥៧ ឆ្នាំនេះមក មហាប៊ូ ប៉ូ នៅទំនេរលែងប្រកបអាជីវកម្មអ្វីទៀត ព្រោះខ្លួនចាស់ជរា បានប្រគល់ផ្ទះនិងមរតកទាំងអស់ ឲ្យកូនច្បងកាន់កាប់ចំនួសព្រោះកូននេះទទួលបន្ទុកចិញ្ចឹមគ្រួសារទាំងអស់ និងបង់ពន្ធដាជូនរាជការគ្រប់មុខ ។ សព្វថ្ងៃនេះ គ.ស. ១៩៦៦ មហាប៊ូ ប៉ូ បានអាយុ ៦៥ ឆ្នាំហើយនៅមានស្មារតីមាំមួននៅមានកម្លាំងអាចដើរទៅណាបាន នៅជួបជុំប្រពន្ធកូនទាំង ៤ នាក់ក្នុងផ្ទះមួយគ្នា ។