បែលហ្ស៊ិក
ប្រទេសបែលហ្ស៊ិក ឬអាចសរសេរបានថា បែលហ្សិក (ភាសាហុល្លង់៖ België, ភាសាបារាំង៖ Belgique, ភាសាអាល្លឺម៉ង់៖ Belgien) ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា ព្រះរាជាណាចក្របែលហ្ស៊ិក គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅតំបន់អឺរ៉ុបខាងលិច។ ប្រទេសនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹងប្រទេសហុល្លង់នៅភាគខាងជើង អាល្លឺម៉ង់នៅភាគខាងកើត លុចសំបួនៅភាគអាគ្នេយ៍ ប្រទេសបារាំងនៅភាគនិរតី និងសមុទ្រខាងជើងនៅភាគពាយព្យ។ វាបានគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ៣០,៦៨៩ គម២ និងមានប្រជាជនជាង ១១.៥ លាននាក់ដោយមានដង់ស៊ីតេ ៣៧៦ នាក់ក្នុងមួយគីឡូម៉ែត្រក្រឡា។ ព្រុចសែលគឺជារាជធានី និងទីក្រុងធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
| Koninkrijk België (ភាសាហុល្លង់) Royaume de Belgique (ភាសាបារាំង) Königreich Belgien (ភាសាអាល្លឺម៉ង់) | |
|---|---|
បាវចនា "Eendracht maakt macht" (ហុល្លង់) "L'union fait la force" (បារាំង) "Einigkeit macht stark" (អាល្លឺម៉ង់) "សាមគ្គីភាពបង្កើតបានជាកម្លាំង" (ខ្មែរ) | |
.svg) ទីតាំងប្រទេសបែលហ្សិក (ក្រហម) នៅលើភូគោល | |
| រាជធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត | ព្រុចសែល 50°51′N 4°21′E / 50.850°N 4.350°E |
| ភាសាផ្លូវការ | |
| ក្រុមជនជាតិ (ឆ្នាំ ២០២០[១]) |
|
| សាសនា (ឆ្នាំ ២០១៩[២]) |
|
| រដ្ឋាភិបាល | រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាស្រ័យសភាសហព័ន្ធ[៣] |
| ហ្វីលីព | |
| អាឡិចសាន់ឌឺ ដឺក្រេរូ | |
| នីតិបញ្ញត្តិ | សភាសហព័ន្ធ |
| ព្រឹទ្ធសភា | |
| សភាតំណាងរាស្ត្រ | |
| ទទួលឯករាជ្យ ពីហុល្លង់ | |
- ប្រកាស | ៤ តុលា ១៨៣០ |
| ១៩ មេសា ១៨៣៩ | |
| ក្រឡាផ្ទៃ | |
- ផ្ទៃសរុប | ៣០,៦៨៩ គ.ម២ [៤] (ទី១៣៦) |
- ផ្ទៃទឹក (%) | ០.៧១ (គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៥)[៥] |
| ប្រជាជន | |
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២០) |  ១១,៤៩២,៦៤១[៦] (ទី៨២) |
- ដង់ស៊ីតេ | ៣៧៦ នាក់/គ.ម២ (ទី២២) |
| GDP (PPP) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២០) |
- សរុប | ៥៧៥.៨០៨ ពាន់លានដុល្លារ[៧] (ទី៣៦) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៥០,១១៤ ដុល្លារ[៧] (ទី១៨) |
| GDP (ចារឹក) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២០) |
- សរុប | ៥០៣.៤១៦ ពាន់លានដុល្លារ[៧] (ទី២៦) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៤៣,៨១៤ ដុល្លារ[៧] (ទី១៦) |
| ជីនី (២០២០) |  ២៥.៤[៨]ទាប |
| HDI (២០១៩) |  ០.៩១៩[៩]ខ្ពស់ណាស់ · ទី១៧ |
| រូបិយវត្ថុ | អឺរ៉ូ (€) (EUR) |
| ល្វែងម៉ោង | UTC+១ (CET) |
- រដូវក្តៅ (DST) | UTC+២ (CEST) |
| ទិសបើកបរ | ស្ដាំ |
| កូដហៅទូរស័ព្ទ | +៣២ |
| ដែនកម្រិតខ្ពស់ | .be |
ជិះច្រកគៀវព្រំដែនវប្បធម៌រវាងតំបន់អឺរ៉ុបអាល្លឺម៉ង់និងឡាតាំង បែលហ្ស៊ិកជាជម្រកនៃក្រុមភាសាសំខាន់ពីរគឺ សហគមន៍និយាយភាសាហូឡង់ភាគច្រើនជា Flemish ដែលបង្កើតបានប្រហែល ៥៩% នៃចំនួនប្រជាជននិងដែលភាគច្រើនជាចំនួនប្រជាជនទីក្រុងព្រុចសែលវ៉ាឡូនី និយាយភាសាបារាំង ដែលមានសមាសភាព ៤១% នៃបែលហ្ស៊ិកទាំងអស់ ។ លើសពីនេះទៅទៀត គឺមានក្រុមតូចមួយនៃវាគ្មិនអាល្លឺម៉ង់ដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការ ។ តំបន់ដ៏ធំបំផុតពីររបស់ប្រទេសបែលហ្ស៊ិកគឺជាតំបន់ផ្លង់ឌែរ (Flanders) នៅភាគខាងជើង និងតំបន់ភាគខាងត្បូងប្រទេសដែលនិយាយភាសាបារាំងនៃតំបន់វ៉ាឡូនី ។ នេះជាទីក្រុងព្រុចសែល-រាជធានីតំបន់, ភាសាជាផ្លូវការគឺជាបរិពន្ធភូមិនិយាយភាសាបារាំងភាគច្រើននៅក្នុងតំបន់ Flemish ។ មានមួយដែលនិយាយភាសាអាល្លឺម៉ង់សហគមន៍នៅភាគខាងកើត Wallonia ។ ភាសាភាពចម្រុះរបស់បែលហ្ស៊ិកនិងជម្លោះនយោបាយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងនៅក្នុង ប្រវត្តិសាស្រ្តនយោបាយរបស់ខ្លួននិងប្រព័ន្ធស្មុគស្មាញនៃរដ្ឋាភិបាល។ ប្រវត្តិសាស្រ្តប្រទេសបែលហ្ស៊ិកហូឡង់និងលុចសំបួត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាប្រទេសដែលទាប; វាម្តងគ្របដណ្តប់តំបន់បន្តិចមានទំហំធំជាងក្រុម Benelux បច្ចុប្បន្ននៃរដ្ឋ។ តំបន់នេះត្រូវបានគេហៅ Belgica នៅឡាទីន, បន្ទាប់ពីខេត្តរ៉ូម៉ាំងរបស់ Gallia Belgica ដែលបានគ្របដណ្តប់តិចឬច្រើនតំបន់ដូចគ្នានេះ។ ចាប់ពីចុងបញ្ចប់នៃមជ្ឈឹមវ័យរហូតដល់សតវត្សទី 17 ដែលជាតំបន់នៃប៊ែលហ្សិកនេះគឺជាមជ្ឈមណ្ឌលវិបុលភាពនិងគ្រប់តំបន់ពាណិជ្ជកម្មនិងវប្បធម៌។ ចាប់ពីសតវត្សទី 16 រហូតដល់បែលហ្ស៊ិកបដិវត្តន៍ក្នុងឆ្នាំ 1830 នៅពេលដែលប្រទេសបែលហ្ស៊ិក seceded ពីប្រទេសហូឡង់ដែលជាតំបន់នៃប្រទេសបែលហ្ស៊ិកបានបម្រើការងារជាសមរភូមិរវាងមហាអំណាចអឺរ៉ុបជាច្រើនដែលបានបណ្តាលឱ្យវានឹងត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា "សមរភូមិអឺរ៉ុប" ជាការពង្រឹងកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ពិភពលោកសង្គ្រាមទាំងពីរ។ លើឯករាជ្យភាពរបស់ខ្លួនបែលហ្ស៊ិកបានចូលរួមក្នុងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម ហើយក្នុងអំឡុងពេលសិក្សាវគ្គនៃសតវត្សទី 20 នេះមានចំនួននៃអាណានិគមនៅទ្វីបអាហ្រ្វិក។ នេះបានពាក់កណ្តាលទីពីរនៃសតវត្សរ៍ទី 20 នេះត្រូវបានគេសម្គាល់ដោយភាពតានតឹងកើនឡើងរវាង ហូឡង់និងពលរដ្ឋនិយាយនិយាយភាសាបារាំងដែលបានជំរុញដោយភាពខុសគ្នានៅក្នុងភាសានិងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចមិនស្មើគ្នានៃតំបន់ Flanders និង Wallonia ។ បដិបក្ខនិយមដែលកំពុងតែបន្តនេះបាននាំឱ្យមានការធ្វើកំណែទម្រង់ដ៏ទូលំទូលាយជាច្រើនជាលទ្ធផលនៅក្នុងការផ្លាស់ប្តូរពីការរួមទៅនឹងការរៀបចំរបស់សហព័ន្ធមួយក្នុងអំឡុងពេលរយៈពេលពីឆ្នាំ 1970 ដល់ឆ្នាំ 1993 បើទោះជាមានកំណែទម្រង់នេះភាពតានតឹងរវាងក្រុមនៅតែមាន! ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះមួយបានរយៈពេល 18 ខែបន្ទាប់ពីមានការបោះឆ្នោតសហព័ន្ធខែមិថុនាឆ្នាំ 2010 ។
ឯកសារយោងកែប្រែ
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedDemographics2020 - ↑ Eurobarometer 90.4: Attitudes of Europeans towards Biodiversity, Awareness and Perceptions of EU customs, and Perceptions of Antisemitism. European Commission. http://zacat.gesis.org/webview/index.jsp?headers=http%3A%2F%2F193.175.238.79%3A80%2Fobj%2FfVariable%2FZA7556_V204&v=2&stubs=http%3A%2F%2F193.175.238.79%3A80%2Fobj%2FfVariable%2FZA7556_V11&weights=http%3A%2F%2F193.175.238.79%3A80%2Fobj%2FfVariable%2FZA7556_V440&V204slice=1&study=http%3A%2F%2F193.175.238.79%3A80%2Fobj%2FfStudy%2FZA7556&charttype=null&tabcontenttype=row&V11slice=1&V204subset=1+-+10%2C11%2C12+-+13%2C14&mode=table&top=yes។ បានយកមក 22 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ Government type: Belgium The World Factbook. CIA Archived from the original on 2011-10-20
- ↑ be.STAT. Bestat.statbel.fgov.be (26 November 2019)
- ↑ Surface water and surface water change. OECD
- ↑ Structuur van de bevolking (in nl). Statbel
- ↑ ៧,០ ៧,១ ៧,២ ៧,៣ World Economic Outlook Database. មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ
- ↑ Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey ec.europa.eu. Eurostat
- ↑ 2019 Human Development Index Ranking. Hdr.undp.org Archived from the original on 2020-04-19
 |
អត្ថបទនេះគឺជាអត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ។ លោកអ្នកអាចជួយវីគីភីឌាដោយសរសេរពង្រីកបន្ថែម។ |