ប្រវត្តិនៃភូមិសាស្រ្ត

'''ភូមិវិទ្យា''' (គឺជាពាក្យអង់គ្លេសប្រែថាGeography ដែលគួបផ្សំដោយបណ្តាពាក្យក្រិក Geo (γη) ឬ Gaea​ (γαια) មានន័យថា "ផែនដី"; និងពាក្យ​graphein​(γραφειν) មានន័យថា "បរិយាយ" ឬ "សរសេរ" ឬ "គូរផែនទី")គឺជាវិទ្យាសាស្រ្តដែលសិក្សា​អំពីដី លក្ខណៈពិសេស អ្នកស្រុក និងទំហំនៃផែនដី។ បើនិយាយអោយចំទៅនោះគួរតែ"ការពណ័នា ឬសរសេរអំពីផែនដី។ មនុស្សដំបូងគេ​ដែល​បានប្រើ​ពាក្យ​"ភូមិសាស្រ្ត"មាន​ឈ្មោះថា អីរ៉ាគូសដែនស៏(Eratosthenes ២៧៦-៧៩៤មុនសតវត្ស)។​ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃប្រពៃណីក្នុងភូមិសាស្រ្ត​មានបួនគឺជា​លំហរអាណាលីសីសនៃធម្មជាតិនិងភាពធំសម្បើមនៃមនុស្ស​(ភូមិវិទ្យាក៏​ដូចជាការសិក្សា​អំពី​ការបែងចែកដែរ)​តំបន់​នៃការសិក្សា​(ទីក្លែង​និង​សាសនា) សិក្សាអំពីទំនាក់ទំនងភាពដើមនៃទ្វីប​ហើយនិងស្រាវជ្រាវនៅក្នុងវិទ្យាសាស្រ្តផែនដី។​យ៉ាងណាក៏ដោយ​ភូមិសាស្រ្ត​សម័យ​ទំនើប​គឺជា​របៀប​នៃ​ការវិលជុំវិញ​មួយទាំងមូល​ដែលស្វែងរកពីភាពដំបូងគេ​សំរាប់​ធ្វើការស្វែងយល់​ពីផែនដី​និង​អ្វីៗទាំងអស់​ចាំពិសេស​ដើមកំណើតមនុស្ស និង​ធម្មជាតិ​។ អ្វីដែលមិនលំបាកនោះ​គឺគេគ្រាន់តែដឹងអំពីគោលដៅ​ថ្ងៃអនាគត​ ប៉ុន្តែ​តើពួកគេបានផ្លាស់ប្ដូរ និងប្រែក្លាយមកដូចបច្ចុប្បន្នដោយរបៀបណានោះវាពិត​ជាលំបាក​នឹងយល់​ណាស់។ ភូមិសាស្រ្ត​ត្រូវបានគេ​ហៅថាពិភពលោកដ៏ធំទូលា និងជាស្ពានចម្លង​រវាង​ដើមកំណើតមនុស្ស​និង​ការអភិវឌ្ឍន៏ភូមិសាស្រ្ត។ ភូមិសាស្រ្ត​ត្រូវបានបែងចែកជាពីរសំខាន់ៗគឺ៖ភូមិសាស្រ្តនៃមនុស្សលោក​និង​ការអភិវឌ្ឍន៏នៃភពផែនដី

ផែនដីនៃពិភពលោក
ផែនដីនៃពិភពលោក
          អត្ថបទបកប្រែពី(simple wikipedia)

ចំណែករបស់សិក្សានេះ កែប្រែ

 
លោក Alexander Von Humbolt, អ្នកត្រួសត្រាយភូមិវិទ្យាម្នាក់ដំបូងគេ

មានពីរចំណែក:

ភូមិសាស្ត្ររបស់ផែនដី កែប្រែ

ផែនដីមាន:

  • (lithosphere)
  • ជលាដែន
  • បរិយកាស
  • (pedosphere)
  • ជីវគោល។

ភូមិសាស្រ្តរបស់ផែនដីមានដែរ

  • ជីវភូមិសាស្រ្ត។
  • អាកាសធាតុសាស្រ្ត។
  • សិក្សានៃសមុទ្រ។
  • ដែលច្រណែន។
  • ប្រជពីវិភាគ។
  • ភូមិសណ្ធានវិឡា។
  • ជលកកវិឡា។

ភូមិសាស្រ្តរបស់ប្រជាជន កែប្រែ

ប្រជាជននៅដីមួយ។