ចក្រភពអាណានិគមបារាំង៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

នៅក្នុងកិច្ចបិទបញ្ចប់[[សង្គ្រាមណាប៉ូលេអូនិក|សង្គ្រាមណាប៉ូលេអុង]] ដែនអាណានិគមបារាំងភាគច្រើនត្រូវបានប្រគល់មកឱ្យបារាំងវិញដោយប៊្រិតថេន ជាពិសេស [[ហ្គាណា|ហ្គួឌ្លូប៉ឹ]] និង [[ម៉ាទីន ឡូតធឺរ ឃីង|ម៉ាទីនីក]]នៅឥណ្ឌាខាងលិច [[ហ្គីហ្គា|ហ៊្គីយ៉ានបារាំង]]នៅឯឆ្នេរអាមេរិកខាងត្បូង ទីប្រចាំការពាណិជ្ជកម្មនានានៅ[[សេណេហ្គាល់]] ''Île Bourbon'' ([[បុរសឈឺនៃអឺរ៉ុប|បុនសហភាព]]) ក្នុងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ហើយនិងកម្មសិទ្ធិកម្មតូចៗនៅឥណ្ឌារបស់បារាំង បើទោះជាអញ្ជឹងក៏ដោយ ក៏ប៊្រិតថេននៅទីបំផុតនៅតែបញ្ចូល [[សន្ត វ៉ាឡេនទិន|សន្តៈលូស៊ី]] [[តំបន់ទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា|តុបាហ្គុ]] [[សីលធម៌|សីស្ហែល]] និង ''កោះបារាំង'' (ឥឡូវ [[ម៉ារី ស្កូដូស្កា គុយរី|ម៉ូរីស]])ជាឧបសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួនដដែល។ នៅឆ្នាំ១៨២៥ ព្រះចៅ[[ស្ឆាឡឹសទី១០]] បានបញ្ជូនបេសនកម្មមួយទៅហៃទី ដោយហុចផលវិបាកជា[[វិនាទី|វិវាទសំណងហៃទី]]។<ref>{{Citation|author=ឌែវីដ-ភែទ្រិក-ហ្គេហ៊្គុស|title=សិក្សាបដិវត្តន៍ហៃទី|url=http://books.google.com/books?id=BAy4XwFE3AsC&pg=PA28|year=២០០២|publisher=សារព័ត៌មានសកលវិទ្យាល័យឥណ្ឌាណា|page=២៨|isbn=9780253109262}}</ref>

ការចាប់ផ្ដើមពិតប្រាកដនៃចក្រភពអាណានិគមបារាំងទីពីរ យ៉ាងណាមិញ វាត្រូវបានចាប់ផ្ដើមឡើងក្នុងឆ្នាំ១៨៣០ ជាមួយ[[ការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងនៅអាល់ហ្សេរីការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្មែរក្រហមនៅកម្ពុជា|ការលុកលុយអាល់ហ្សេរីរបស់បារាំង]] ដែលសញ្ជ័យបានទាំងស្រុងនៅរយៈពេល១៧ឆ្នាំក្រោយមក។ កំឡុងសម័យ[[ចក្រភពបារាំងទីពីរ|ចក្រភពទីពីរ]] អធិរាជ[[ណាប៉ូលេអុងទី៣]]បានព្យាយាមបង្កើតរដ្ឋអាយ៉ងមួយនៅ[[ប្រវត្តិសាស្ត្រម៉ិកស៊ិក|ម៉ិកស៊ិក]] ប៉ុន្តែវាប្រែក្លាយជាមហន្តរាយទៅវិញ។ សហរដ្ឋនៅឆ្នាំ១៨៦៥ បន្ទាប់ពីការឈ្នះសង្គ្រាមរដ្ឋប្បវេណីរបស់ខ្លួន ក៏បានបញ្ជូនកងទ័ពប្រយុទ្ធដ៏ច្រើនទៅកាន់ព្រំដែន ហើយបារាំងក៏បានដកទ័ពចេញ។ អធិរាជអាយ៉ងបារាំងត្រូវបានគេប្រហារជីវិត។ [[អន្តរាគមន៍របស់បារាំងនៅម៉ិកស៊ិក]]បានបន្តចាប់ពីឆ្នាំ១៨៦១ដល់១៨៦៧។<ref>Michele Cunningham, ''Mexico and the Foreign Policy of Napoleon III'' (Palgrave Macmillan, 2001)</ref>