ចក្រភពអង្គរ(៨០២-១២១៨)៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
បន្ទាត់ទី៥៧៖
ការដែលខ្មែរយើងជ្រើសរើសយកតំបន់អង្គរធ្វើជារាជថានី មិនមែនជាភាពចៃដន្យទេ គឺជាចមណុចកណ្តាលនៃប្រទេសកម្ពុជាយើងម្យ៉ាងទៀតទីនោះចាទីប្រជុំនៃផ្លូវជំនួញទាំងទឹកទាំងគោកដែលសមបូរទៅដោយធុនធានធម្មជាតិដូចជាតហរីនៅបឹងតន្លេសាប ម្រឹក ឈើល្អៗ និងថ្មភក់សម្រាប់សង្គប្រាសាទនៅភ្នំគូលេន ឯវាលទមនាបនៅជុំវិញប្រកប់ទៅដោយដីមានជីជាតិសម្រាប់ធ្វើកសិកម្ម។ស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រល្អគឺដីមានជីវជាតិ គួបផ្សំចាមួយមធ្យោបាយបច្ចេកទសដ៏ចំណាននិងធនថានមនុស្រអង់អាចក្លាហាន បាននាំអោយសេដ្ឋកិច្ចខ្មែររីកចំរើនចាអតិបរមា។
ធនធានមនុស្សមរតពីអតីតកាល
ជនជាតិខ្មែរនៅសម័យអង្គរជាជនជាតិដែលមានចិត្តអំណត់ឧស្សាហ៍ព្យាយាមនិងមានបំណងធំបំផុតគឺអភិវឌ្ឍឪ្យរីកចំរើនលើគ្រប់វិស័យនិងភាពសម្បូរសប្បាយ។ជាសក្ខីកម្មនៃការព្យាយាមនិងបមនងនេះ ព្រះរាជាបានឪ្យគេឆ្លាក់ក្បាច់រឿងកូរសមុទ្រទឹកដោះនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទជាច្រើននៅគ្រប់ច្រកទ្វានៃបុរីអង្គរធំព្រោះទឹកអំម្រឹតដែលហូចេញពីការកូរសមុទ្រទឹកដោះជានីមិត្តរូបនៃថាមពលខាងការងារនិងការប្រនាំងប្រជែងបង្កើតផលិតផលយ៉ាងប្រត្យក្ស។ម្យ៉ាងទៀតការសិក្សាខាងផ្លូវចិត្តវិទ្យាខាងសិល្បះខ្មែរបុរាណបានផ្តល់ព័ត៌មានជាច្រើនទៀតស្ដីពីការតស៊ូចិត្តអំណត់និងសេក្តីប្រាថ្នាយ៉ាងមុតមាំរបស់ខ្មែរជំនាន់នោះចំពោះអ្វីដែលខ្លួនយល់ថាល្អប្រសើរ។សេក្តីក្លាហាននិងភាពមោះមុតរបស់ខ្មែរយើងសម័យអង្គរគឺមានតាំពីសម័យអង្គរភ្នំចេឡាមកម្ល៉េះ។ដូចនេះរិធម៌ខ្មែរយើងជៀនលឿនតាំងតែរសម័យនគរភ្នំនិងចេនឡាមកប៉ុន្តែនៅសម័យអរិយធម៌ខ្មែរកាន់តែជឿនលឿននិងរីកសាយទាំងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ព្រះរាជាបានឪ្យគេឆ្លាក់ក្បាច់រឿងកូរសមុទ្រទឹកដោះនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទជាច្រើននៅគ្រប់ច្រកទ្វានៃបុរីអង្គរធំព្រោះទឹកអំម្រឹតដែលហូចេញពីការកូរសមុទ្រទឹកដោះជានីមិត្តរូបនៃថាមពលខាងការងារ
និងការប្រនាំងប្រជែងបង្កើតផលិតផលយ៉ាងប្រត្យក្ស។ម្យ៉ាងទៀតការសិក្សាខាងផ្លូវចិត្តវិទ្យាខាងសិល្បះខ្មែរបុរាណបានផ្តល់ព័ត៌មានជាច្រើនទៀតស្ដីពីការតស៊ូចិត្តអំណត់និងសេក្តីប្រាថ្នាយ៉ាងមុតមាំរបស់ខ្មែរជំនាន់នោះចំពោះអ្វីដែលខ្លួនយល់ថាល្អប្រសើរ។សេក្តីក្លាហាននិងភាពមោះមុតរបស់ខ្មែរយើងសម័យអង្គរគឺមានតាំពីសម័យអង្គរភ្នំចេឡាមកម្ល៉េះ។
ដូចនេះរិធម៌ខ្មែរយើងជៀនលឿនតាំងតែរសម័យនគរភ្នំនិងចេនឡាមកប៉ុន្តែនៅសម័យអរិយធម៌ខ្មែរកាន់តែជឿនលឿននិងរីកសាយទាំងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
 
== វិស័យកសិកម្មនិងនេសាទ ==
ប្រាជារាស្ត្រខ្មែភាគច្រើនប្រកប់របរកសិកម្មនិងនេសាទ។ទំនាប់នៅជុំវិញបឹងទន្លេសាបពុំមានផ្ទៃដីធំធេងប៉ុន្មាននោះទេតែជាដីសម្បូរជីជាតិដិទមនាបមួយភាគធំត្រូវទឹកលិចនៅរដូវវស្សាប្រជារាស្ត្រយើងអាចធ្វើស្រែបានតែនៅរដូវប្រាំងប៉ុណ្ណោះ។បោះប៉ុន្តែតំបន់ខ្លះគេធ្វើស្រូវលិចទឹកឬស្រូវពង្រោះដែលឪ្យផលពីឬបីដងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ចំណែកដីស្ថិតនៅតំបន់ខ្ពស់ គេធ្វើស្រូវវស្សាដោយពឹងផ្អែកលើទេកភ្លៀង ប្រព័ន្ធប្រលាយ ឬទំនប់ទឹក ។ នៅសម័យអង្គរ ផលិតផលស្រូវទទួលទិន្ធផលខ្ពស់គឺអាចចិញ្ចឹមប្រជារាស្រ្តខ្មែរបានគ្រប់គ្រាន់ ហើយអាចធានាចំពោះចំណាយផ្សេងៗរបស់ពលរដ្ឋទៀតផង។