វីលៀម ជែម៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

"James"''បញ្ជូនបន្តមកទីនេះ។ អត្ថបទនេះនិយាយអំពីអ្នកសិក្សាមុខវិជ្ជាទស្សនះវិជ្ជានិងនិយាយអំពីអ្នកទស្សនះវិទូជនជាតិអាមេរិចកាំង ។ ចំពោះលោកមនុស្សឈ្មោះ ''វីលៀម ជែម" តាមរយះលោក [[William James (disambiguation)]]'' ។

[[ឯកសារ:William James b1842c.jpg|right|thumb|250px|លោកវីលៀម ជែម ជាអ្នកសិក្សាវិជ្ជាទស្សន:វីជ្ជា]]

លោកជែមបានសរសេរចងក្រងសៀវភៅបានយ៉ាងច្រើន ទៅលើការណនិយម, ចិត្តវិជ្ជា, ការសិក្សាអប់រំនៅលើមុខវិជ្ជា ចិត្តវិជ្ជាវាមានឥទ្ធិពលខ្លាំងណាស់ ចិត្តវិជ្ជាជាជំនឿនៃការផ្សងព្រេង, ហើយគឺជាជំនឿខាងអធម្មជាតិ។ គាត់គឺជាបងប្រុសរបស់លោក ហែនរី ជែម (Henry James) ដែលជាអ្នកសរសេររឿងប្រលោមលោក និង កំណត់ត្រាប្រចាំថ្ងៃ របស់លោក អាលីសជែម [[Alice James]]. លោកវីលៀម ជែមបានរៀបអាពាហ៏ពិពាហ៏ជាមួយនឹងប្រពន្ធរបស់គាត់ ឈ្មោះថា អាលីស ជីបប៊ែន [[Alice Gibbens]]នៅក្នុងរដូវក្ដៅក្នុងឆ្នាំ ១៨៧៨ ។ លោកវីលៀម ជែមបានចាប់កំណើតនៅផ្ទះក្នុងទីក្រុង ញ៉ូវ យក ។ គាត់គឺជាកូនប្រុសរបស់លោក ហែនរី ជែម [[Henry James Sr.]], ហើយគាត់គឺជាអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិស្ដុកស្ដមម្នាក់ នៅព្រះវិហារមួយ គាត់ជាវរជន ជាបញ្ញាវ័ន្តម្នាក់ដែលបានសិក្សាបានជ្រៅជ្រះបំផុតខាងអក្សរសាស្ត្រ ទាំងអស់នេះគឺជាជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់ដែលបានកត់ត្រាទុក ។

ក្រុមគ្រួសាររបស់ លោកជែម បានមានភាពត្រចះត្រចង់ដោយសារតែគាត់គឺជាបញ្ញាវ័ន្ត ហើយគាត់គឺមានភាពប៉ិនប្រសព្វណាស់ក្នុង ការបង្កើតសមាជិកក្រុមនៅមុខវិជ្ជានេះ ដើ​ម្បីបន្តអោយមានការចាប់អារម្មណ៏ហ្នឹងមានតម្លាភាព ចំពោះអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រ អ្នកសរសេរជីវប្រវត្តិ រួមជាមួយនឹងអ្នកកែប្រែរិះគន់ផងដែរ ។ លោកជែមមានឪពុកធម៌ម្នាក់ឈ្មោះ [[រ៉ាលហ្វឹះ វ៉ាលដូ អឹមឺស៊ុន]][[(Ralph Waldo Emerson)]]កូនប្រុសធម៌របស់គាត់ [[វីលៀម ជែម ស៊ីដឌីស]] [[(William James Sidis)]], សុទ្ធតែមានភាពវៃឆ្លាតទាំងអស់ដូចជា [[ឆាលែស ស៊ាន់ឌឺ ផៃសឹះ]] [[(Charles Sanders Peirce)]],[[ប៊ែរត្រែន រួសសែល]] [[(Bertrand Russell)]], [[ចូស្យា រយសឹះ]] [[(Josiah Royce)]], [[អឺនឹះ ម៉ាច]] [[(Ernst Mach)]], [[ចន ឌឺវ៉ាយ]] [[(John Dewey)]], [[ម៉ាសឹដូនីញ៉ូ ហ្វេណាន់ដេសឹះ]] [[(Macedonio Fernández)]], [[វែលធើ ប៉ានម៉ាន់]] [[(Walter Lippmann)]], [[ម៉ាកឃឹះ ថ្វេន]] [[(Mark Twain)]], [[ហូរ៉ាត់ត្យូ អាល់ហ្សេ]] [[(Horatio Alger Jr.,)]], [[ហែនរី ប៊ែកស៊ុន]] [[(Henri Bergson)]], ហើយរួមជាមួយហ្នឹងលោក [[ស៊ីម៉ុន ហ្វ្រីដ]] [[(Sigmund Freud)]] ។

លោកវីលៀម ជែមបានទទួលការសិក្សាអប់រំពីរភាសាគឺភាសាអាឡឺម៉ង និងភាសាបារាំងបានយ៉ាងល្អប្រសើបំផុតបន្ទាប់ពី គាត់បានឆ្លងកាត់ការវិលត្រលប់មកវិញ ហើយគាត់ក៏បានយកទស្សនះនៃគំនិតមនុស្សផ្សេងៗគ្នាពីពួកគេទាំងនោះ ដើម្បីធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីមុខវិជ្ជារបស់គាត់ ។ ការសិក្សាអប់រំនៅមុខវិជ្ជាទាំងអស់នោះបានធ្វើអោយគាត់បានទទួលនៅការកោតសរសើរពីសំណាក់ក្រុមគ្រួសារ របស់គាត់ក៏ដូចជាមនុស្សនៅលើសាកលលោកទាំងមូលផងដែរ ។

កាលពីនៅវ័យកុមារភាពលោកវីលៀម ជែមជាក្មេងម្នាក់ដែលមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ណាស់គ្រួសារគាត់បានធ្វើអោយគាត់ជំពប់ជើងដួលនៅអ៊ឺរុប, នៅពេលនោះវាបានកើតឡើងចំនួនដប់បីដងនៅក្នុងដំណើរនៃឆាកជីវិតរបស់គាត់ ។ ជាលើកដំបូងរបស់គាត់គាត់បានធ្វើការជំនះធ្វើការហាត់រៀននៅក្នុងការដ្ឋានសិល្បករមួយរបស់លោក [[វីលៀម ម៉ូរីស ហ៊ុន]] [[William Morris Hunt]] នៅទីក្រុង [[ញ៉ូផត, រ៉ូដឹះ អ៊ីសស្លែន]] [[Newport, Rhode Island]]

 

His early artistic bent led to an apprenticeship in the studio of William Morris Hunt in Newport, Rhode Island, but he switched in 1861 to scientific studies at the Lawrence Scientific School of Harvard University.