អេឡិចសាន់ដឺ ដឹ ហ្គារ៉ែត៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ ការដណ្ដើមដីធ្វើសញ្ច័យនិង សិទ្ធអំណាចរបស់ស... |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី១៖
{{Infobox royalty
ការដណ្ដើមដីធ្វើសញ្ច័យនិង សិទ្ធអំណាចរបស់ស្ដេច អេឡិចសាន់ដឺ ដឹ គ្រែត(Alexander the great)បានកើតនៅថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ៣៥៦មុនគ.សនៅភិឡា(Pella) មេសិដូនៀ(Macedonia)។ កំឡុងពេលនៃការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអង្គ ទ្រង់បានបង្រួបបង្រួមរដ្ធធានីក្រិក ហើយបោះបង់ចោល ខូរីនឌៀន លៀជឺ(Corinthian League )។ ព្រះអង្គបានក្លាយជាស្ដេចនៃភឺសៀ បាប៊ីឡោន ហើយនិងអេស៊ី ហើយក៏បានបង្កើតអាណានិគម មេសិដូនៀន (Macedonian)ក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ែនផងដែរ។ខណៈពេលដែលទទួលដឹងថាការច្បាំងទទួលបានជ័យជំនះលើទីក្រុងខាដែជ(Carthage)និង ទីក្រុងរ៉ូម(Rome)ព្រះអង្គអេឡិចសាន់ក៏បានស្លាប់ដោយសារជម្ងឺគ្រុនចាញ់នៅទីក្រុង បាប៊ីឡោន នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ៣២៣មុនគ.ស។▼
| name = Alexander the Great
| title = [[Basileus]] of [[Macedon]], [[Hegemony|Hegemon]] of the [[League of Corinth|Hellenic League]], [[Shahanshah]] of [[Persia]], [[Pharaoh]] of [[Ancient Egypt|Egypt]], [[Lord of Asia]]
| image = BattleofIssus333BC-mosaic-detail1.jpg
| caption = <small>Alexander fighting the Persian king [[Darius III of Persia|Darius III]]. From [[Alexander Mosaic]], [[Naples National Archaeological Museum]]</small>
| succession = [[List of kings of Macedon|King of Macedonia]]
| reign = 336–323 BC
| predecessor = [[Philip II of Macedon|Philip II]]
| successor = [[Alexander IV of Macedon|Alexander IV]]<br/>[[Philip III of Macedon|Philip III]]
| succession2 = [[Pharaoh|Pharaoh of Egypt]]
| reign2 = 332–323 BC
| predecessor2 = [[Darius III]]
| successor2 = [[Alexander IV of Macedon|Alexander IV]]<br/>[[Philip III of Macedon|Philip III]]
| succession3 = [[Shahanshah|King of Persia]]
| reign3 = 330–323 BC
| predecessor3 = [[Darius III]]
| successor3 = [[Alexander IV of Macedon|Alexander IV]]<br/>[[Philip III of Macedon|Philip III]]
| succession4 = [[Lord of Asia|King of Asia]]
| reign4 = 331–323 BC
| predecessor4 = ''New office''
| successor4 = [[Alexander IV of Macedon|Alexander IV]]<br/>[[Philip III of Macedon|Philip III]]
| othertitles = {{plainlist |
}}
| full name = Alexander III of Macedon
| native_lang1 = [[Greek language|Greek]]
| native_lang1_name1 ={{plainlist |
* Μέγας Ἀλέξανδρος{{cref|iii}} (Mégas Aléxandros, Great Alexander)
* Ἀλέξανδρος ὁ Μέγας (Aléxandros ho Mégas, Alexander the Great)
}}
| predecessor = [[Philip II of Macedon]]
| successor = {{plainlist |
* [[Alexander IV of Macedon|Alexander IV]]
* [[Philip III of Macedon]]
}}
| suc-type =
| spouse = [[Roxana|Roxana of Bactria]]<br/>[[Stateira II|Stateira II of Persia]]<br/>[[Parysatis II|Parysatis II of Persia]]
| issue = [[Alexander IV of Macedon|Alexander IV]]
| royal house =
| dynasty = [[Argead dynasty]]
| royal anthem =
| father = [[Philip II of Macedon]]
| mother = [[Olympias|Olympias of Epirus]]
| birth_date = 20 or 21 July 356 BC
| birth_place = [[Pella]], Macedon
| death_date = 10 or 11 June 323 BC (aged 32)<!-- 32 years, 10 months and 20 days (approx) -->
| death_place = [[Babylon]]
| religion = [[Religion in ancient Greece|Greek polytheism]]
}}
▲ការដណ្ដើមដីធ្វើសញ្ច័យនិង សិទ្ធអំណាចរបស់ស្ដេច '''អេឡិចសាន់ដឺ ដឹ គ្រែត''' (Alexander the
(សូមរំលឹកថារឿងរ៉ាវខាងលើបានផ្ដេកផ្ដូលទៅលើជំនឿផលកម្មទាំងអស់)
==រឿងរ៉ាវដំបូងនៃឆាកជីវិត==
អេឡិចសាន់ដឺ ដឹ គ្រែតបានកើតនៅខែកញ្ញា ថ្ងៃទី២០ ឆ្នាំ៣៥៦មុនគ.ស នៅភិឡា(Pella) មេសិដូនៀ (Macedonia)ដែលបិតាគឺសម្ដេច ភីលីព ទី២នៃក្រុងមេសិដូនៀ ហើយមាតានាម អូលីផៃដែលជាកូនស្រីរបស់សម្ដេច និអប់ប្លូលីម៉ូស។រាជាធិរាជក្មេងនិងកូនស្រីត្រូវបានលេចឡើងនៅព្រះរាជវាំងស្ដេច។អេឡិចសាន់ដឺបានធំធាត់ឡើងជាមួយនិង ភ្នែកពណ៍ខ្មៅ និងសក់រួញអង្គាសដី។ទ្រង់ កម្រនិងបានជួបបិតាទ្រង់ណាស់ដោយសារព្រះអង្គបានចំនាយពេលវេលាភាគច្រើនរបស់ព្រះអង្គទៅលើការបញ្ចុះបញ្ចូលយោធានិងករណីកិច្ចរវាងប្ដីប្រពន្ធខាងក្រៅ។ទោះបីជា អូលីផៃ បានផ្ដល់ជាគំរូដល់មានថាមពលក៏ដោយ អេឡិចសាន់ឌឺនៅតែ បាន ធំឡើងមកដោយមានការអាក់អន់ចិត្តនិងអវត្តមានរបស់បិតានិងភាពជាព្រានរបស់ទ្រង់ដដែល។ អេឡិចសាន់ដឺបានទទួលការអប់រំ យ៉ាងលឿនបំផុតក្រោម ការគ្រប់គ្រងរបស់លោក គ្រូ លីអូនីដាស(Leonidas)។លីអូនីដាសជាអ្នកដែលត្រូវបានជួលដោយស្ដេច ភីលីព ទី២ដើម្បីបង្រៀនអេឡិចសាន់ដឺនូវមុខវិជ្ជាគណិតវិទ្យា សិល្បះនៃការជិះសេះ ការបាញ់ព្រួញ ការតស៊ូដើម្បីគ្រប់គ្រង សិស្សរបស់ព្រះអង្គ ដែលបះបោរ។អធ្យាបកាទី២របស់អេឡិចសាន់ដឺគឺ លីស៊ីម៉ាឆូស(Lysimachus)ដែលបានប្រើការបន្លំខ្លួន ដើម្បីចាប់កំហុស ការមិនប្រុងប្រយត្ន័របស់ក្មេងប្រុស។អេឡិចសាន់ដឺមានការសប្បាយចិត្តជាពិសេសចំពោះការបន្លំខ្លួនជាអ្នកចម្បាំងអេឈីលេស(Achilles)។ នៅឆ្នាំ៣៤៣មុនគ.ស សម្ដេចភីលីព ទី២បានជួលទស្សនវិទូ អារីស្ដូត ដើម្បីបងៀនអេឡិចសាន់ដឺនៅ៝ឯប្រាសាទ នីមស៍(Nymphs)នៅ មៀសា (Meirsa)។អស់រយះពេលជាងបីឆ្នាំ អារីស្ដូតបានបង្រៀនអេឡិចសាន់ នូវមុខវិទ្យាទស្សវិជ្ជាតែមួយក្ដាប់តូច មាន កំនាព្យ ល្ខោន វិទ្យាសាស្ត្រ និង នយោបាយ។ដោយបានឃើញនូវ ហូមឺស អ៊ីលេដ៏ បានញុំងអោយអេឡិចសាន់ដឺមានក្ដីសុបិន្ដចង់កា្លយជាអ្នកចម្បាំងដ៏កា្លហាន ហេតុនេះហើយអារីស្ដូត បានបង្កើតនូវសៀវភៅកំណែប្រែសង្ខបថ្មីសម្រាប់អេឡិចសាន់ដឺដើម្បីអោយទ្រង់យកតាមខ្លួនពេលទៅបញ្ចុះបញ្ចូលយោធា។
| |||