ព្រះរតនត្រ័យ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

* ពួក[[កម្មឲ្យផលតាមកាល]]មាន៤យ៉ាងគឺ៖ [[ទិដ្ឋធម្មវេទនិយកម្ម]] កម្មឲ្យផលក្នុងជាតិបច្ចុប្បន្នឃើញទាន់ភ្នែក១ [[ឧបបជ្ជវេទនិយកម្ម]] កម្មឲ្យផលក្នុងជាតិបន្ទាប់គឺជាតិទីពីរ១ [[អបរាបរិយវេទនិយកម្ម]] កម្មឲ្យផលតាំងតែ[[បវត្តិកាល]]ជាដើមទៅ ឬឲ្យផលតាំងតែជាតិទីបីឡើងទៅ១ [[អហោសិកម្ម]] កម្មដែលមិនមានផល ឬមិនបង្កើតផលដល់អ្នកធ្វើ ឬគ្មានឱកាសឲ្យផល១។▼

* ពួក[[កម្មឲ្យផលតាមកិច្ច]]មាន៤យ៉ាងគឺ៖ [[ជនកកម្ម]] កម្មដែលមានតួនាទីក្នុងការញ៉ាំងជាតិកំណើតឲ្យកើត ឬឲ្យចាប់[[បដិសន្ធិ]]១ [[ឧបត្ថម្ភកកម្ម]] កម្មដែលចូលមកឧបត្ថម្ភគាំទ្រកម្មមុនៗមានជាតិដូចគ្នា១ [[ឧបបីឡកកម្ម]] កម្មចូលមកបៀតបៀនកម្មមុនៗជាបរបក្សឲ្យមានកម្លាំងថយខ្សោយចុះ១ [[ឧបឃាដកកម្ម]] កម្មមានកម្លាំងខ្លាំងចូលមកកាត់ផ្តាច់កម្លាំង[[ជនកកម្ម]]និង[[ឧបត្ថម្ភកកម្ម]]ហើយឲ្យផលដោយខ្លួនឯង១។▼

* ពួក[[កម្មឲ្យផលតាមលំដាប់]] ឬតាមកម្លាំងមាន៤យ៉ាងគឺ៖ [[គរុកម្ម]] កម្មធ្ងន់បានដល់[[ឈានសមាបត្តិ៨]]គឺ[[រូបឈាន៤]] [[អរូបឈាន៤]] និង[[អនន្តរិយកម្ម៥]] គឺសម្លាប់ម្តាយខ្លួនឯង១ សម្លាប់ឪពុកបង្កើតខ្លួនឯង១ សម្លាប់[[ព្រះអរហន្ត]]១ ញ៉ាំងលោហិត[[ព្រះពុទ្ធ]]ឲ្យចេញ១ និង[[បំបែកសង្ឃ]]ឲ្យបែកខ្ញែកគ្នា១។ បើពួក[[ឈាយីបុគ្គល]]ទាំងនោះរក្សា[[ឈានសមាបត]]្តិរបស់បានរហូតដល់អវសាន្តជីវិតនឹងបានទៅកើតក្នុង[[ព្រហ្មលោក]]ក្នុងជាតិបន្ទាប់។ សត្វឯណាមួយបានប្រព្រឹត្តនូវកម្មណាមួយនៃ[[អនន្តរិយកម្ម]]ទាំង៥នេះ សត្វនោះនឹងទៅបង្កើតក្នុង[[និរិយភូមិ]]គឺ[[នរក]]បន្ទាប់ពីស្លាប់ទៅដោយវៀរពុំបានឡើយ មិនថាក្នុងករណីណាៗក៏ដោយ។ [[ពហុលកម្ម]] ឬ[[អាចិណ្ណកម្ម]] គឺកម្មស្រាលឬកម្មដែលយើងធ្វើជាប្រចាំរឿយៗ ឬកម្មជាទម្លាប់ហ្នឹងឯង។ កម្មនេះនឹងចូលមកឲ្យផលគឺឲ្យ[[បដិសន្ធិ]]បើកាលណាគ្មាន[[គរុកម្ម]]ទេ។ [[អាសន្នកម្ម]] គឺកម្មដែលធ្វើក្នុងពេលជិតស្លាប់។ [[កុសលកម្ម]]ក្តី [[អកុសលកម្ម]]ក្តីដែលសត្វបានធ្វើមុនខណៈ[[ចុតិចិត្ត]]បន្តិច វានឹងមកជា[[អារម្មណ៍]]និងជាការចងចាំយ៉ាងច្បាស់ក្នុងសន្តានរបស់សត្វហើយអាស្រ័យ[[អារម្មណ៍]]នោះៗជា[[អារម្មណប្បច្ច័យ]] សត្វនឹង[[បដិសន្ធិ]]ដោយ[[អនន្តរប្បច្ច័យ]]គឺកម្មមានជាតិស្មើរគ្នាចូលមកឲ្យផលហ្នឹងឯង។ [[កតត្តាកម្ម]] ឬ[[កដត្តាកម្ម]] ឬ[[កតត្តាវាបនកម្ម]] គឺកម្មដែលធ្វើដោយពុំមាន[[ចេតនា]]។ កម្មនេះឲ្យផលក្នុងករណីដែលកម្មទាំង៣ខាងលើពុំមានឬពុំមានឱកាសឲ្យផល។ ម្យ៉ាងវិញទៀត [[ព្រះនព្វលោកុត្តរធម៌]]ទាំង៩ប្រការគឺ [[មគ្គ៤]]បានដល់ [[សោតាបត្តិមគ្គ]]១ [[សកទាគាមិមគ្គ​]]១ [[អនាគាមិមគ្គ]]១ [[អរហត្តមគ្គ]]១ និង[[ផល៤]]បានដល់ [[សោតាបត្តិផល]]១ [[សកទាគាមិផល]]១ [[អនាគាមិផល]]១[[អរហត្តផល]]១ និងព្រះ[[និព្វាន]]១ជា[[ព្រះនព្វលោកុត្តរធម៌៩]]លោករាប់ថាជា[[ព្រះធម្មរតនៈ]]។ ▼