ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
|
|
'''[[ព្រះត្រ័យបិដក]] > [[សុត្តន្តបិដក]] > [[ខុទ្ទកនិកាយ]]'''<br><br>
'''[[ខុទ្ទកនិកាយ]]''' (Khuddaka Nikaya) គឺជាចង្កោមព្រះសូត្រខ្លីៗ និង ជាសៀវភៅចុងក្រោយបំផុតក្នុងចំណោមគម្ពីរទាំងជាសៀវភៅចុងក្រោយបំផុត ក្នុងចំណោមគម្ពីរទាំង ៥ នៃគម្ពីរ[[ព្រះត្រៃបិដក]] ។ ព្រះត្រ័យបិដកភាសាខ្មែរ បានរៀងគម្ពីរទាំងឡាយនៅក្នុងនិកាយនេះចាប់តាំងពីបានរៀងគម្ពីរទាំងឡាយ នៅក្នុងនិកាយនេះចាប់តាំងពី សៀវភៅលេខ ៥២ រហូតដល់ លេខ ៧៧ ដែលបរិយាយអំពីប្រធានបទផ្សេង ដែលលើកឡើងដោយព្រះពុទ្ធ និង សាវ័កសំខាន់ៗរបស់ព្រះពុទ្ធ ។ សៀវភៅ "''ប្រវត្តិពុទ្ធសាសនា នៅប្រទេសឥណ្ឌា ''" (A History of Indian Buddhism), សាស្ត្រាចារ្យ [[ហ៊ីរ៉ាកាវ៉ា អាគីរ៉ា]] (Hirakawa Akira, 1915-2002) បានលើកឡើងថា គម្ពីរខុទ្ធកនិកាយ បង្ហាញឲ្យឃើញនូវការគោរពដំណាក់កាលនៃការចងក្រងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដក ក្នុងនោះបណ្តាឯកសារថ្មីៗមិនត្រូវបានគេយកទៅដាក់បញ្ចូលក្នុងគម្ពីរដើមទាំង ៤ នៃ[[សុត្តន្តបិដក]]ទេ គឺគេយកមកចងទុកក្នុងគម្ពីរខុទ្ទកនិកាយ ។ គម្ពីរដើមទាំង ៤ នៅក្នុងសុត្តន្តបិដក គឺ [[ទីឃនិកាយ]] (Digha Nikaya), [[មជ្ឈិមនិកាយ]] (Majjhima Nikaya), [[សំយុត្តនិកាយ]] (Samyutta Nikaya) និង [[អង្គុត្តរនិកាយ]] (Anguttara Nikaya) ។
'''ព្រះសូត្រទាំងឡាយ ដែលត្រូវបានយកមកចងក្រង ក្នុងនិកាយនេះ គឺ ៖'''
# [[ជាតក]] : ប្រជុំ[[ជាតក]]ទាំងអស់ ៥៥០[[ជាតក]]ដែលជាប្រវត្តិរឿងរ៉ាវពីអតីតរបស់[[ព្រះពោធិសត្វ]] ។
# [[និទ្ទេស]] : ចែកជា ២ មាន[[មហានិទ្ទេស]] និង[[ចូឡនិទ្ទេស]] ដែលទាំង ២ [[ព្រះសារិបុត្ត]]បាននាំយក[[ព្រះសូត្រ]]ក្នុង[[សុត្តនិបាត]]មកអធិប្បាយឲ្យពិស្តារបន្ថែម ។
# [[បដិសម្ភិទាមគ្គ]] : លើកយកពួកធម៌មានលើកពួកធម៌មាន ៣០ យ៉ាង មកអធិប្បាយ និង បែងចែកជាផ្នែកតូចៗ ដោយពិស្តារ របស់[[ព្រះសារិបុត្ត]]។
# [[អប្បទាន]] ឬ [[អបទាន]] : ការរួបរួមសម្តី ឬ ពាក្យពេចន៍ ចុងក្រោយ មុននឹងចូល[[បរិនិព្វាន]]របស់[[ព្រះអរហន្ត]]ទាំងឡាយ ព្រមទាំង[[ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ]], [[ព្រះបច្ចេកពុទ្ធ]] និង[[ព្រះសាវ័កពុទ្ធ]]។
# [[ពុទ្ធវង្ស]] ឬ[[ពុទ្ធវំស]] : រៀបរាប់អំពីព្រះពុទ្ធទាំង ២៤ អង្គ ពីអតីតកាល រហូតដល់ ព្រះពុទ្ធសមណគោតម ។
|