វិន័យបិដក៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
បន្ទាត់ទី១៖
{{'''[[ព្រះត្រៃបិដក}}]][[វិន័យបិដក]]''' (សៀវភៅលេខ ១ ដល់ លេខ ១៣)
 
ព្រះ​វិន័យ​បិដក​គឺ​ជា​ចំណែក​គម្ពីរ​ពុទ្ធ​សាសនា​មួយ​ផ្នែក ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រមូល​ផ្តុំ​ទៅ​​ដោយ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​វចនៈ ផ្នែក​ខាង​ព្រះ​វិន័យ គឺ​ព្រះ​ពុទ្ធ​ប្បញ្ញត្តិ​ដែល​ជា​ការ​ហាម ការ​អនុញ្ញាត និង​អភិសមាចារ( គឺ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​រៀប​រយ​គួរ​អោយ​ពេញ​ចិត្ត គួរ​អោយ​ជ្រះ​ថ្លា)សំរាប់​ភិក្ខុ រួម​ហៅ​ថា​ព្រះ​វិន័យឬ​សីល។ ម្យ៉ាង​ទៀត ព្រះ​វិន័យ​ប្រៀប​ដូច​ជា​ធម្មនុញ្ញ ឬ​ច្បាប់​របស់​សត្វ​លោក ព្រោះ​ប្រើ​ជា​ច្បាប់​សំរាប់​គ្រប់​គ្រង​គណៈ​សង្ឃ អោយ​មាន​ភាព​ស្មើ​គ្នា កើត​ជា​របៀប​រៀប​រយ​ដោយ​ឯកន្តៈ ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​អោយ​មាន​​អាយុវែង​ជា​សច្ចធម៌​មក​រហូត​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ហើយ​ស្ថិត​ស្ថេរ​គង់​វង្ស​ត​ទៅ​អនាគត​អស់​កាល​យូរ។ បើ​ខ្វះ​វិន័យ​ដែល​ជា​ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​ហើយ ពួក​គណៈ​នឹង​តាំង​នៅ​មិនបាន បើ​អ្នក​ដទៃ​នឹង​កំណត់​ច្បាប់​ឡើង​តាម​ការ​ពេញ​ចិត្ត​របស់​ខ្លួន ឬ​របស់​សង្គម​នៃ​ពួកខ្លួន ដោយ​មិន​បាន​ប្រកាន់​គោល​សេចក្តី​ពិតតាម​ហេតុផល​ដែល​ល្អ រមែង​ខ្វះ​ធម៌​ទៀង​តែង​តែ​មាន​អគតិ គឺ​ការ​លំអៀង​លាក់​បាំង។<br />
ព្រះ​វិន័យ​បិដក ​គឺ​​ជា​ ចំណែក​​គម្ពីរ​ពុទ្ធ​សាសនា​មួយ​ផ្នែក ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រមូល​ផ្តុំ​ទៅ​​ដោយ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​វចនៈ ផ្នែក​ខាង​ព្រះ​វិន័យ គឺ​ព្រះ​[[ពុទ្ធ​ប្បញ្ញត្តិ​]] ដែល​ជា​ការ​ហាម, ការ​អនុញ្ញាត និង​ ​អភិសមាចារ(គឺ ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​រៀប​រយ ​គួរ​​ឲ្យ​​ពេញ​ចិត្ត, គួរ​ឲ្យ​​ជ្រះ​ថ្លា)សំរាប់​ភិក្ខុ និង​ ភិក្ខុនី ។ ជា​ទម្លាប់ មនុស្ស​ខ្លះ​បន្ត​​ហៅ វិន័យបិដក ​​ថា ​ព្រះ​វិន័យ ឬ​ សីល ។ ម្យ៉ាង​ទៀត ព្រះ​វិន័យ​ប្រៀប​ដូច​ជា​ធម្មនុញ្ញ ឬ ​ច្បាប់ ​របស់​​ភិក្ខុ​សង្ឃ ព្រោះ​វា​ជា​​ច្បាប់​​សំរាប់​គ្រប់​គ្រង​គណៈ​សង្ឃ ឲ្យ​​មាន​​របៀប​រៀប​រយ​ដោយ​[[ឯកន្តៈ]] ។ តាម​រយៈ​វិន័យ ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​អាច​បន្ត​មាន​វត្តមាន​តាំង​ពី​អតីតកាល រហូត​មក​ដល់​​បច្ចុប្បន្ន​ និង អាច​បន្ត​​ទៅ​អនាគត​​ ។ ប្រសិន​បើ អ្នក​បួស​ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា​គ្មាន​វិន័យ​​​ជា​​ច្បាប់​ និង និយាម (ស្តង់ដារ) សម្រាប់​គ្រប់​គ្រងទេ អ្នក​បួស​ទាំង​ឡាយ​នឹង​បាត់​សាមគ្គីភាព និង ការ​គោរព​ពី​សំណាក់​បរិស័ទ​ និង សហគមន៍ ដែល​ជួយ​ទំនុក​បម្រុង​ពួក​គេ​ឲ្យ​អាច​​តាំង​នៅបាន ។ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និង បទពិសោធន៍​បាន​បង្រៀន​ទាំង​អ្នក​បួស និង បរិស័ទ ឲ្យ​ឃើញ​ច្បាស់នូវ ការ​បែកបាក់​សាមគ្គីភាព​រវាង​អ្នក​បួស​ក្នុង​ធម្មវិន័យ​នា​សម័យកាល​​ដំបូង​របស់​ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា ។ នោះ​គឺ​ជា​មូលហេតុ​ចម្បង​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​មូលហេតុ​ជាច្រើន​ទៀត ដែល​អ្នក​បួស​ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា​បាន​បែកខ្ញែក​គ្នា​ ទៅ​ជា​ច្រើន​ក្រុម​ ដែល​សព្វ​ថ្ងៃ​​នេះ​​​ប្រជាជន​ទូទៅ​​ស្គាល់​ត្រឹម​តែ​ ២ និកាយ (ក្រុម) ពោល​គឺ ពុទ្ធសាសនា​និកាយ​ថេរវាទ (ហីនយាន) និង ពុទ្ធសាសនា​និកាយ​មហាយាន ។ សូម្បី​តែ​នៅ​ក្នុង​និកាយ​ថេរវាទ ក៏​នៅ​បន្ត​បែកខ្ញែក​ជា​ មហានិកាយ និង ធម្មយុត្តិកនិកាយ ហើយ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ មាន​ការ​បង្កើត​ក្រុម​ ធម្មកាយ បន្ថែម​ទៀត ។ រីឯ ផ្នែក​មហាយាន​វិញ សព្វ​ថ្ងៃ​យើង​ឃើញ​មាន​​​ភាព​ខុស​គ្នា​ច្រើន​នៅ​តាម​​បណ្តា​ប្រទេស​ ដែល​បាន​ទទួល​យក​ការ​បង្រៀន​របស់​ក្រុម​នេះ​ទៅ​អនុវត្ត ។ សូម្បី​នៅ​តបន់​ទីបេ​ក៏​និកាយ​មហាយាន​នេះ​បែក​ទៅ​ជា​ ៤ ក្រុម​ធំ​ៗ និង និកាយ​តូចតាច​ច្រើន​ទៀត​ដែរ ។ <br />
 
នៅ​ក្នុង​ផ្នែកព្រះ​វិន័យ​បិដក​ចែក​ចេញ​ជា​៥​គម្ពីរ មហាវិភង្គ ភិក្ខុនីវិភង្គ មហាវគ្គ ចុល្លវគ្គ បរិវារវគ្គ ដែល​ត្រូវ​ជា​២១០០០​ព្រះ​ធម្មក្ខន្ធ។
== មហាវិភង្គ ឬ​ភិក្ខុវិភង្គ ==