វិន័យបិដក៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បន្ទាត់ទី៥៖
ព្រះ[[​វិន័យ​បិដក]] ​គឺ​​ជា​ ផ្នែក​មួយ​នៃ​[[គម្ពីរ]][[​ពុទ្ធ​សាសនា]] ដែល​បាន​​ប្រមូល​ផ្តុំ​​​​ព្រះ​[[ពុទ្ធ​វចនៈ]] ផ្នែក​ខាង​ព្រះ​[[វិន័យ]] គឺ​ព្រះ​[[ពុទ្ធ​ប្បញ្ញត្តិ​]] ដែល​ជា​ការ​ហាម, ការ​អនុញ្ញាត និង​ [[​អភិសមាចារ]] (គឺ ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​រៀប​រយ ​គួរ​​ឲ្យ​​ពេញ​ចិត្ត, គួរ​ឲ្យ​​ជ្រះ​ថ្លា)សំរាប់​[[ភិក្ខុ]] និង​ [[ភិក្ខុនី]] ។ ជា​ទម្លាប់ មនុស្ស​ខ្លះ​បន្ត​​ហៅ [[វិន័យបិដក]] ​​ថា ​ព្រះ​វិន័យ ឬ​ [[សីល]] ។ ម្យ៉ាង​ទៀត ព្រះ​វិន័យ​ប្រៀប​ដូច​ជា[[​ធម្មនុញ្ញ]] ឬ [[​ច្បាប់]] ​របស់​​ភិក្ខុ​សង្ឃ ព្រោះ​វា​ជា​​ច្បាប់​​សំរាប់​គ្រប់​គ្រង​គណៈ​សង្ឃ ឲ្យ​​មាន​​របៀប​រៀប​រយ​ដោយ​[[ឯកន្តៈ]] ។ តាម​រយៈ​វិន័យ ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​អាច​បន្ត​មាន​វត្តមាន​ តាំង​ពី​អតីតកាល រហូត​មក​ដល់​​បច្ចុប្បន្ន​ និង អាច​បន្ត​​ទៅ​អនាគត ។
 
ប្រសិន​បើ អ្នក​បួស​ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា​គ្មាន​វិន័យ​​​ជា​​ច្បាប់​ និង [[និយាម]] ([[ស្តង់ដារ]]) សម្រាប់​គ្រប់​គ្រងទេ អ្នក​បួស​ទាំង​ឡាយ​នឹង​បាត់​សាមគ្គីភាព និង ការ​គោរព​ពី​សំណាក់[[​បរិស័ទ]]​ និង [[សហគមន៍]] ដែល​ជួយ​ទំនុក​បម្រុង​ពួក​គេ ​ឲ្យ​អាច​​តាំង​នៅបាន ។ [[ប្រវត្តិសាស្ត្រ]] និង បទ[[ពិសោធន៍]]​បាន​បង្រៀន​ទាំង​អ្នក​បួស និង បរិស័ទ ឲ្យ​ឃើញ​ច្បាស់នូវ ការ​បែកបាក់​សាមគ្គីភាព​រវាង​អ្នក​បួស​ក្នុង​ធម្មវិន័យ​នា​សម័យកាល​​ដំបូង​របស់​ព្រះ​ពុទ្ធសាសនាការ​បែកបាក់​សាមគ្គីភាព​រវាង​អ្នក​បួស​ក្នុង​[[ធម្មវិន័យ]] ​នា​[[សម័យ]]​​ដំបូង​របស់​ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា ។ នោះ​គឺ​ជា​មូលហេតុ​ចម្បង​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​មូលហេតុ​ជាច្រើន​ទៀត ដែល​អ្នក​បួស​ក្នុង​ពុទ្ធសាសនា​បាន​បែកខ្ញែក​គ្នា​ ទៅ​ជា​ច្រើន​ក្រុម​ ដែល​សព្វ​ថ្ងៃ​​នេះ​​​ប្រជាជន​ទូទៅ​​ស្គាល់​ត្រឹម​តែ​ ២ និកាយ (ក្រុម) ពោល​គឺ ពុទ្ធសាសនា​និកាយ[[​ថេរវាទ]] ([[ហីនយាន]]) និង ពុទ្ធសាសនា​និកាយ​[[មហាយាន]] ។ សូម្បី​តែ​នៅ​ក្នុង​និកាយ​ថេរវាទសូម្បី​តែ​នៅ​ក្នុង​និកាយ[[​ថេរវាទ]] ក៏​នៅ​បន្ត​បែកខ្ញែក​ជា​ [[មហានិកាយ]] និង [[ធម្មយុត្តិកនិកាយ]] ហើយ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ មាន​ការ​បង្កើត​ក្រុម​ [[ធម្មកាយ]] បន្ថែម​ទៀត ។ រីឯ ផ្នែក​[[មហាយាន]]​វិញ សព្វ​ថ្ងៃ​យើង​ឃើញ​មាន​​​ភាព​ខុស​គ្នា​ច្រើន​នៅ​តាម​​បណ្តា​ប្រទេស​ ដែល​បាន​ទទួល​យក​ការ​បង្រៀន​របស់​ក្រុម​នេះ​ទៅ​អនុវត្ត  ។ សូម្បី​នៅ​តបន់​ទីបេ​ក៏​និកាយ​មហាយាន​នេះ​បែក​ទៅ​ជា​សូម្បី​នៅ​តបន់​[[ទីបេ​]]ក៏​និកាយ​មហាយាន​នេះ​បែក​ទៅ​ជា​ ៤ ក្រុម​ធំ​ៗ និង និកាយ​តូចតាច​ច្រើន​ទៀត​ដែរ[[និកាយ]]​តូចតាច​ច្រើន​ទៀត​ដែរ  ។ <br />
 
​​វិន័យ​បិដក មាន​ ​២១០០០ ​ព្រះ​ធម្មក្ខន្ធ​ព្រះ​[[ធម្មក្ខន្ធ]] ចែក​ចេញ​ជា ​៥ ​គម្ពីរ​[[គម្ពីរ]] គឺ ៖
 
# [[មហាវិភង្គ]]