ចន្ទគតិ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
ត Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q185688 (translate me) |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី១៖
[[ឯកសារ:Lunar-Phase-Diagram.png|right|thumb|200px]]
១ ឆ្នាំខាងចន្ទគតិមានចំនួន ៣៥៤ ថ្ងៃ ឯ ១ ឆ្នាំខាងសុរិយគតិមានចំនួន ៣៦៥ ថ្ងៃ ឃើញថា ឆ្នាំខាងចន្ទគតិមានចំនួនថ្ងៃតិចជាឆ្នាំខាងសុរិយគតិ ១១ ថ្ងៃ(៣៦៥ - ៣៥៤= ១១)
'''ចន្ទគតិ''' ជា[[ប្រតិទិន]] ដែលតាម រយៈវេលារបស់ [[ព្រះច័ន្ទ]] ទាំងអស់មាន ១២ខែ ។ មានតែប្រតិទិន[[សាសនាម៉ូស្លិម]] ហៅ [[ប្រតិទិនហីរី]] ដែលតាមចន្ទគតិ
ខែទាំង១២ មានដូចជា៖ [[១=មិគសិរ]], [[២=បុស្ស]], [[៣=មាឃ]], [[៤=ផល្គុន]], [[៥=ចេត្រ]], [[៦=ពិសាខ]], [[៧=ជេស្ឋ]], [[៨=អាសាឍ]], [[៩=ស្រាពណ៍]], [[១០=ភទ្របទ]], [[១១=អស្សុជ]], [[១២=កត្តិក]], ខែលេខសេស គឺ ១,៣,៥,៧,៩,១១ មាន ២៩ ថ្ងៃ និងខែលេខគូ គឺ ២,៤,៦,៨,១០,១២ មាន ៣០ ថ្ងៃ ។ ▼
ការរាប់ថ្ងៃខាងចន្ទគតិចាប់ផ្តើមរាប់ពីថ្ងៃ ១ កើត ដល់ថ្ងៃ ១៥ កើត រហូតដល់ថ្ងៃ ១ រោច ដល់ថ្ងៃ ១៤ រោចក្នុងខែលេខសេស និង ថ្ងៃ ១៥ កើតក្នុងខែលេខគូ ។
▲ខែទាំង១២ មានដូចជា៖ [[មិគសិរ]], [[បុស្ស]], [[មាឃ]], [[ផល្គុន]], [[ចេត្រ]], [[ពិសាខ]], [[ជេស្ឋ]], [[អាសាឍ]], [[ស្រាពណ៍]], [[ភទ្របទ]], [[អស្សុជ]], [[កត្តិក]],
ថ្ងៃនៃសប្តាហ៍ គឺ ១=អាទិត្យ ២=ច័ន្ទ ៣=អង្គារ ៤=ពុធ ៥=ព្រហស្បតិ៍ ៦=សុក្រ ៧=សៅរ៍ ។
បើរាប់ខែលេខសេសមាន ២៩ ថ្ងៃ គិតជាម៉ោងខ្វះ ១២ ម៉ោងក្នុង ១ ខែ បើរាប់ខែលេខគូមាន ៣០ ថ្ងៃ គិតជាម៉ោងលើស ១២ ម៉ោងក្នុង ១ ខែ ដូច្នេះ ថ្ងៃខាងចន្ទគតិតិចជាងថ្ងៃខាងសុរិយគតិ ១១ ថ្ងៃក្នុង ១ ឆ្នាំ នៅពេលគ្រប់ ៣ ឆ្នាំ ខាងចន្ទគតិក៏សន្សំថ្ងៃបាន ៣៣ ថ្ងៃ នៅឆ្នាំដែលមានថ្ងៃ ៣៣ ថ្ងៃនោះឯងទើបត្រូវបន្ថែមមួយខែទៀតត្រង់ខែអាសាឍ គឺ បឋមាសាឍមាន ២៩ ថ្ងៃ និង ទុតិយាសាឍមាន ៣០ ថ្ងៃ ក្នុងឆ្នាំដែលបន្ថែមខែអាសាឍ ២ ដងនោះ មាន ១៣ ខែ ហៅថា ឆ្នាំអធិកមាស មានចំនួនថ្ងៃ ៣៨៤ ថ្ងៃ ហេតុនោះ ទើបមានគោលសម្រាប់ថែមខែអាសាឍ គឺ ៣៣៣២៣៣២ បានដល់ ៣ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ, ៣ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ, ៣ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ, ២ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ, ៣ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ, ៣ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ, ២ ឆ្នាំ ថែម ១ ខែ ។
ការធៀបខែខាងចន្ទគតិ និង ខែខាងសុរិយគតិ គឺ មាគសិរ=ធ្នូ, បុស្ស=មករា, មាឃ=កុម្ភៈ, ផល្គុន=មីនា, ចេត្រ=មេសា, ពិសាខ=ឧសភា, ជេស្ឋ=មិថុនា, អាសាឍ=កក្កដា, ស្រាពណ៍=សីហា,ភទ្របទ=កញ្ញា, អស្សុជ=តុលា, កត្តិក=វិច្ឆិកា ។
ឆ្នាំខាងចន្ទគតិចែកជា ៣ គឺ ឆ្នាំបកតិមាស បកតិវារៈ ១ ឆ្នាំ មាន ១២ ខែ = ៣៥៤ ថ្ងៃ, ឆ្នាំអធិកមាស បកតិវារៈ ១ ឆ្នាំ មាន ១៣ ខែ(អាសាឍ ២ ដង) = ៣៨៤ ថ្ងៃ, ឆ្នាំបកតិមាស អធិកវារៈ ១ ឆ្នាំ មាន ១២ ខែ ដោយខែជេស្ឋ មាន ៣០ ថ្ងៃ = ៣៥៥ ថ្ងៃ ។
<br />បើគិតតាមចន្ទគតិដំណើរនៃព្រះច័ន្ទមានខ្នើតមានរនោច ។ ដូច្នេះខែទាំងនេះ ខែខ្លះគ្រប់ ខែខ្លះខ្វះ ។
<br />ខែដែលគ្រប់មាន ៦គឺ៖ បុស្ស ផល្គុន ពិសាខ អាសាឍ ភទ្របទ និងកត្តិក ។
| |||