|
ទីបំផុតលោកបានធ្វើដំណើរទៅដល់[[Paris|ទីក្រុងប៉ារីស]] [[France|ប្រទេសបារាំង]]។ អំឡុងពេលដែលលោកកំពុងសិក្សាផ្នែកសិប្បកម្មនៅសាលាវិជ្ជាជីវៈ គឺនៅពេលដែលលោកចូលរួមពិធីជប់លៀងលោកបានគេប្រគល់ មាស៊ីនថតវីដេអូទើបធ្វើឲ្យលោកចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការផលិតខ្សែភាពយន្ត។<ref name="Staring">{{cite web | last = Turnbull | first = Robert
| title = Staring down the horrors of the Khmer Rouge | publisher = International Herald Tribune | date = 2007-04-05 | url = http://www.iht.com/articles/2007/04/05/arts/fmlede6.php | accessdate = 2007-07-15 }}</ref> លោកបានរៀនបន្តរូចបានបញ្ចប់ការសិក្សា ពី [[Institut des hautes études cinématographiques|Inវិទ្យាស្ថានវិទ្យាស្ថាន សិក្សាភាពយន្ត]]។ លោកបានត្រលប់មកប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៩០។
===អាជីពជាអ្នកដឹកនាំភាពយន្ត===
ខ្សែភាពយន្តឯកសារដំបូងរបស់លោក ដែលមានចំណងជើងថាតំបន់លេខ២ ដែលនិយាយពីគ្រួសារជនភៀសខ្លួននៅជំរុំ នៅតាមព្រំដែនថៃ-កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ១៩៨០ បានទទួលបានពានរង្វាន់ធំខាងភាពយន្តឯកសារ នៅ[[Festival of Amiens|មហោស្រពភាពយន្ត អេមាន]]។
រឿង របស់លោកដែលមានចំណងជើងថា''[[Rice People|មនុស្សស្រូវអ្នកស្រែ]]'' ដែលផលិតនៅឆ្នាំ១៩៩៤ ជារឿងឯកសារបែបល្ខោន ដែលនិយាយពី ជីរិតតស៊ូពុះពារក្រោយសម័យខ្មែរក្រហមរបស់គ្រួសារមួយនៅជនបទក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។រឿងនេះត្រូវបានគេដាក់ក្នុងការប្រកួតប្រជែងនៅ [[1994 Cannes Film Festival|មហោស្រពភាពមន្ត ខេន ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៤]]<ref>{{cite web | title = Rithy Panh | publisher = Cannes Film Festival | url = http://www.festival-cannes.fr/index.php/en/archives/artist/13982 | accessdate = 2007-07-13 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070929095605/http://www.festival-cannes.fr/index.php/en/archives/artist/13982 <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = 2007-09-29}}</ref> ហើយត្រូវ[[Submissions for the 67th Academy Award for Best Foreign Film|បានដាក់បញ្ជូនចូលក្នុងពានរង្វាន់អូស្ការលើកទី៦៧ ]]សម្រាប់ [[Academy Award for Best Foreign Language Film|ពានរង្វាន់ភាពយន្តបរទេសល្អជាងគេ]] ហើយភាពយន្តនេះក៏ជាភាពយន្តខ្មែរទី១ដែលបានដាក់បញ្ជូនចូលទៅក្នុងអូស្ការ។
ភាពយន្តឯកសារផលិតក្នុងឆ្នាំ២០០០ដែលមានចំណងជើងថា ''[[The Land of the Wandering Souls|ដែនដីនៃព្រលឹងត្រាច់ចរ]]'' ក៏និយាយពីការតស៊ូពុះពាររបស់គ្រួសារខ្មែរព្រមទាំង បានបង្ហាញពីការឈានចូលទៅរកសម័យទំនើបរបស់កម្ពុជា និងការលំបាករបស់កម្មករជីកដាក់[[optical fiber cable|ខ្សែកាបអុបទិច]]លើកដំបូងឆ្លងកាត់ប្រទេសនៅកម្ពុជា។
ព្រឹត្តិការណ៍ក្រោយសម័យខ្មែរក្រហមជាច្រើនទៀតមាននៅក្នុងភាពយន្តដែលផលិតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០០៥ ដែលមានចំណងជើងថា''[[The Burnt Theatre|មហោស្រពដែលត្រូវបានឆេះ]] ដែលផ្ដោតទោលើក្រុមល្ខោនដែលរស់នៅក្នុងមហោស្រពសុរាម្រឹត ដែលបានឆេះក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤ តែមិនបានកសាងឡើវិញ។''
ភាពយន្តឯកសារផលិតក្នុងឆ្នាំ២០០៧ដែលមានចំណងជើងថាភាពយន្តឯកសារផលិតក្នុងឆ្នាំ២០០៧របស់លោកដែលមានចំណងជើងថា''[[Paper Cannot Wrap Up Embers|ក្រដាសមិនអាចខ្ចប់ភ្លើងជិត]]'' និយាយពីជីវិតរបស់[[Prostitution|ស្រីពេស្យា]]ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
ភាពយន្តឯកសារផលិតក្នុងឆ្នាំ២០០៧ដែលមានចំណងជើងថាភាពយន្តឯកសារផលិតក្នុងឆ្នាំ២០១២របស់លោកដែលមានចំណងជើងថា ''[[Duch, Master of the Forges of Hell|ឌុច: កំពូលអ្នកបង្កើតនរក]]'' និយាយពីកិចសម្ភាសន៍ជាមួយនិង[[Kang Guek Eav|កាង ហ្គិចអៀវ]] ហៅឌុចដែលជាអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមដែលត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ៣០ឆ្នាំ ដោយអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជាតែអំពាវនាវប្រឆាំងនិងការផ្ដន្ទាទោសនេះ។ដោយអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជាតែអំពាវនាវប្រឆាំងនិងការផ្ដន្ទាទោសនេះ។ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ but appealing against the conviction. However, he was finally sentenced to life imprisonment after the appeal.ឌុចត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសដោយជាប់ពន្ធនាគារមួយជីវិត។
His 2013 documentary film ភាពយន្តឯកសារផលិតក្នុងឆ្នាំ២០០៧របស់លោកដែលមានចំណងជើងថា''[[The Missing Picture (film)|The Missing Pictureរូបភាពដែលបានបាត់បង់]] '' was screened in the [[Un Certain Regard]] section at the ត្រូវបានដាក់បញ្ជាំងនៅក្នងផ្នែកមួយក្នុង[[2013 Cannes Film Festival|មហោស្រពភាពយន្ត ខេន ក្នុងឆ្នាំ២០១៣]]<ref name="Cannes2013">{{cite web|url=http://www.festival-cannes.fr/en/article/59652.html |title=2013 Official Selection|date=23 May 2013|accessdate=23 May 2013|work=Cannes}}</ref><ref name="HWR">{{cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/review/missing-picture-limage-manquante-cannes-525380 |title=The Missing Picture (L'Image manquante): Cannes Review |date=23 May 2013|accessdate=23 May 2013|work=Hollywood Reporter}}</ref> where it won the top prize.រួចហើយទទួលបានពានរង្វាន់កំពូល។<ref name="HWR-UCR">{{cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/cannes-missing-picture-wins-regard-558551 |title=Cannes: 'The Missing Picture' Wins Un Certain Regard Prize |date=26 May 2013|accessdate=26 May 2013|work=Hollywood Reporter}}</ref>
==មជ្ឈមណ្ឌលធនធានសោតទស្សន៍បុប្ផាណាកម្ពុជា==
==Bophana, the Audiovisual Resource Center - Cambodia==
Rithy, along with director លោករិទ្ធីរួមទាំអ្នកដឹកនាំរឿងឈ្មោះ[[Ieu Pannakar|លឺ ប៉ាណាការ]],បានអភិវឌ្ឍមជ្ឈមណ្ឌលធនធានសោតទស្សន៍បុប្ផាណាកម្ពុជា hasក្នុងគោលបំណងអភិរក្ស developedប្រវត្តិ Bophana:ភាពយន្ត Audioការថតរូប Visualនិង Resourceតន្ត្រី Center – Cambodia, with an aim towards preserving the country's film, photographic and audio history. The center's namesake is the subject of one of his early docudramasរបស់ប្រទេស។រឿងល្ខោនបែបឯកសារដំបូងមានចំណងជើងថា, ''[[Bophana: A Cambodian Tragedy|បុប្ផាណា :សោកនាដកម្មកម្ពុជា ]]'', about a young woman who was tortured and killed at ដែលនិយាយពីក្មេងស្រីម្នាក់ដែលត្រូវបានគេធ្វើទារុណកម្មហើយត្រូវបាគេសម្លាប់នៅ[[Tuol Sleng Genocide Museum|S-21ពន្ធនាគារ prisonស-២១]].។<ref name = "Exclusive">{{cite web | last = Rosenberg | first = Scott | title = Exclusive interview: Cambodian film director Rithy Panh – "Angelina Jolie, come visit the Audiovisual Center Bophana!" | publisher = Monsters and Critics | date = 2006-12-26 | url = http://movies.monstersandcritics.com/features/article_1234058.php/Exclusive_interview_Cambodian_film_director_Rithy_Panh_%96_%93Angelina_Jolie_come_visit_the_Audiovisual_Center_Bophana!%94 | accessdate = 2007-07-14 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070929130345/http://movies.monstersandcritics.com/features/article_1234058.php/Exclusive_interview_Cambodian_film_director_Rithy_Panh_%96_%93Angelina_Jolie_come_visit_the_Audiovisual_Center_Bophana!%94 <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = 2007-09-29}}</ref>
==ប្រវត្តិភាពយន្ត==
==Filmography==
* ''[[Site 2|តំបន់ទី២]]'' ([[1989 in film|1989១៩៨៩]])
* ''[[Cinéma de notre temps: Souleymane Cissé]]'' (French televisionទូរទស្សន៍បារាំង) (1990)
* ''[[Cambodia: Between War and Peace|កម្ពុជា : ចន្លោះសង្គ្រាមនិងសន្តិភាព]]'' ([[1991 in film|1991១៩៩១]])
* ''[[Rice People|'''']]''[[Rice (People|អ្នកស្រែ]]''Neak Sre'') ([[1994 in film|1994១៩៩៤]])
* ''[[Bophana: A Cambodian Tragedy|'''']]''[[Bophana: A Cambodian Tragedy|បុប្ផាណា :សោកនាដកម្មកម្ពុជា]]'''' ''''([[1996 in film|1996១៩៩៦]])
* ''[[One Evening After the War|ពេលល្ងាចមួយបន្ទាប់ពីសង្គ្រាម]]'' ([[1998 in film|1998១៩៩៨]])
* ''[[The Land of the Wandering Souls|ដែនដីនៃព្រលឹងត្រាច់ចរ]]'' ([[2000 in film|2000២០០០]])
* ''[[Que la barque se brise, que la jonque s'entrouvre]]'' ("Let the boat break its back, Let the junk break open") (French televisionទូរទស្សន៍បារាំង) (2001២០០១)
* ''[[S-21: The Khmer Rouge Killing Machine|ស-២១: ម៉ាស៊ីនសម្លាប់មនុស្សរបស់ខ្មែរក្រហម]]'' ([[2003 in film|2003២០០៣]])
* ''[[The People of Angkor|មនុស្សអង្គរ]]'' ([[2003 in film|2003២០០៣]])
* ''[[The Burnt Theatre|មហោស្រពដែលត្រូវបានឆេះ]]'' ([[2005 in film|2005២០០៥]])
* ''[[Paper Cannot Wrap Up Embers|ក្រដាសមិនអាចខ្ចប់ភ្លើងជិត]]'' ([[2007 in film|2007២០០៧]])
* ''[[The Sea Wall|កំពែងសមុទ្រhe Sea Wall]]'' ([[2008 in film|2008២០០៨]])
* ''[[Gibier D'élevage]]'' ([[2011 in film|2011២០១១]])
* ''[[Duch, Master of the Forges of Hell|ឌុច: កំពូលអ្នកបង្កើតនរក]] '' ([[2012 in film|2012២០១២]])
* ''[[The Missing Picture (film)|'''']]''[[The Missing Picture (film)|រូបភាពដែលបានបាត់បង់]]''''[[The Missing Picture (film)|]]'''' (2013២០១៣)
== មើលផងដែរ==
* [[Cinema of Cambodia|រោងភាពយន្តនៅកម្ពុជា]]
* [[Am Rong|អំ រ៉ុង]]
==ឯកសារយោង==
==តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ==
* {{IMDb name|0659454|name=Rithy Panh}}
* [http://www.bophana.org/ មជ្ឈមណ្ឌលធនធានសោតទស្សន៍បុប្ផាណាកម្ពុជា]
* [http://www.bophana.org/ Bophana: Audio Visual Resource Center – Cambodia]
* [http://jinja.apsara.org/rithypanh.htm Rithyមហោស្រពភាពយន្ត Panhប៉ាន់ Film Festivalរិទ្ធី]
* [http://www.festival-cannes.fr/index.php/en/archives/artist/13982 Artist profileទម្រង់សិល្បករ] atនៅ [[2013 Cannes Film Festival|<nowiki/>]][[Cannes Film Festival|មហោស្រពភាពយន្ត ខេន]]
{{-}}
{{Rithy Panh}}
| 