ប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី១៖
'''ប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ''' (''អង់គ្លេស៖ International System of Units'') គឺជាទ្រង់ទ្រាយទំនើបមួយនៃ[[ប្រព័ន្ធម៉ែត្រ]]។ ឈ្មោះប្រព័ន្ធនេះអាចហៅកាត់ថា '''SI''' មកពីពាក្យ[[ភាសាបារាំង|បារាំង]] '''''S'''ystème '''I'''nternational d'unités'' ។
ប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ គឺជាប្រព័ន្ធរង្វាស់មួយដែលផ្អែកលើខ្នាតគោលចំនួន៧ ដូចជា៖ [[ម៉ែត្រ]] (ប្រវែង), [[គីឡូក្រាម]] (ម៉ាស), [[វិនាទី]] (ពេលវេលា), [[អំពែរ]] (ចរន្តអគ្គិសនី), [[កែលវិន]] (សីតុណ្ហភាព), [[ម៉ូល]] (បរិមាណ), និង [[
ប្រព័ន្ធនេះត្រូវបានគេយកទៅប្រើជាសាកល ក៏ប៉ុន្តែមានប្រទេសមួយចំនួនមិនប្រើប្រព័ន្ធនេះជាខ្នាតរង្វាស់ផ្លូវការឡើយ ដូចជា [[មីយ៉ាន់ម៉ា]], [[លីបេរៀ]], និង [[សហរដ្ឋអាមេរិក]]។<ref name="ciawf">{{cite web |title=Appendix G: Weights and Measures |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/appendix/appendix-g.html |work=The World Facebook |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |date=2013 |accessdate=5 April 2013}}</ref> នៅក្នុងប្រទេសទាំងនេះ គេតែងប្រើប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិនៅក្នុងវិទ្យាសាស្ត្រ និងវេជ្ជសាស្ត្រ។
បន្ទាត់ទី១២៖
នៅពេលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានសិក្សាទៅលើ [[អេឡិចត្រូនិក]] និង [[ដែនម៉ាញេទិក]] ពួកគេក៏បាននឹកឃើញថាត្រូវមានខ្នាតគោលដទៃទៀត ដែលត្រូវការចាំបាច់ ដើម្បីបកស្រាយលើប្រធានបទទាំងនោះ។ នៅពាក់កណ្ដាលសតវស្សទី២០ កំណែផ្សេងៗនៃប្រព័ន្ធម៉ែត្រត្រូវបានប្រើ ដែលជាហេតុនាំឲ្យមានការយល់ច្រឡំច្រើន។
នៅក្នុង [[សន្និសីទសាកលស្ដីពីទម្ងន់និងរង្វាស់]] (CGPM) ឆ្នាំ១៩៥៤ គេបានបង្កើតឡើងនូវកំណែដំបូងនៃប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ។
បច្ចុប្បន្ននេះ គេបានប្រើប្រព័ន្ធខ្នាតគោលអន្តរជាតិស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងនៅលើពិភពលោក លើកលែងតែ [[សហរដ្ឋអាមេរិក]], [[លីបេរៀ]] និង [[មីយ៉ាន់ម៉ា]] ប៉ុណ្ណោះ ដែលគេនៅប្រើខ្នាតចាស់។ ប្រទេសមួយចំនួនដែលមានទំនាក់ទំនងប្រវត្តិសាស្ត្រទៅនឹង [[ចក្រភពអង់គ្លេស]] មានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការជំនួសប្រព័ន្ធចាស់ដោយប្រព័ន្ធម៉ែត្រ ឬក៏ប្រើទាំងពីរក្នុងពេលតែមួយ។
បន្ទាត់ទី២៦៖
|-
!ឈ្មោះខ្នាត
!សញ្ញាខ្នាត
!បរិមាណរង្វាស់
!អត្ថន័យទូទៅ
បន្ទាត់ទី៧៩៖
*'''Current''' (1967): The same amount as the number of [[atom]]s in 0.012 kilogram of [[carbon]]-12.<ref group=note>When the mole is used, the substance being measured must be specified and may be atoms, molecules, ions, electrons, other particles, or specified groups of such particles.</ref>
|-
![[កាំងដេឡា|កង់ដេឡា]]
|style="text-align:center" |cd
|[[អាំងតង់ស៊ីតេពន្លឺ]]
បន្ទាត់ទី៩៥៖
{| class="wikitable" style="margin:1em 0 1em 0; text-align:center"
|+ style="font-size:larger;font-weight:bold;" |
|-
! ឈ្មោះ
បន្ទាត់ទី១១៥៖
| −
|-
| '''[[ហឺត|អ៊ែក]]'''
| '''Hz'''
| style="text-align:left" | [[frequency]]
បន្ទាត់ទី១៧៥៖
| m<sup>−2</sup>∙kg<sup>−1</sup>∙s<sup>3</sup>∙A<sup>2</sup>
|-
| '''[[
| '''Wb'''
| style="text-align:left" | [[magnetic flux]]
បន្ទាត់ទី២៣៨៖
=== បុព្វបទ ===
<!-- [[SI prefix]] redirects here -->
មិនថារង្វាស់ធំឬតូច សុទ្ធតែអាចសរសេរបានដោយប្រើបុព្វបទ។ គេប្រើសុព្វបទនៅពីមុខខ្នាត ដើម្បីបង្កើតខ្នាតថ្មីមួយ។ ឧទាហរណ៍ថា ''គីឡូ ''មានន័យថា "១០០០" ដងនៃខ្នាតដើម ហើយ ''មីល្លី ''មានន័យថា "០.០០១" ដងនៃខ្នាតដើម។ ដូចច្នេះ មួយ''[[kilometre|គីឡូក្រាម]]'' ស្មើនឹង ១០០០ ម៉ែត្រ ហើយមួយ''[[milligram|មីល្លីក្រាម]]'' ស្មើនឹងទី ១០០០ នៃមួយ[[ក្រាម]]។
{|class="wikitable" style="margin:1em auto 1em auto;line-height:1.4"
|+ [[បុព្វបទនៅក្នុងប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ]]
|-style="font-size:90%"
!rowspan="3"| Multiples
! ឈ្មោះ
!
! [[deca-]]
បន្ទាត់ទី២៥៧៖
! [[yotta-]]
|-style="font-size:90%"
! បុព្វបទ
|
| da
បន្ទាត់ទី២៨៦៖
|-style="font-size:90%"
!rowspan="3"| Fractions
! ឈ្មោះ
!
! [[deci-]]
បន្ទាត់ទី២៩៩៖
! [[yocto-]]
|-style="font-size:90%"
! បុព្វបទ
|
| d
បន្ទាត់ទី៣២៦៖
|}
== មើលផងដែរ ==
* [[បុព្វបទនៅក្នុងប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ]]
* [[ខ្នាតកំលាយនៅក្នុងប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ]]
* [[ខ្នាតគោលនៅក្នុងប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ]]
== ឯកសារយោង ==
{{reflist}}
| |||