អនុស័យ​៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បន្ទាត់ទី១០៖
 
វគ្គ​នេះ​ លោក​ ប៊ូ ប៉ូ ជា​អ្នក​រៀបរៀង ដោយ​ផ្តោត​ទៅ​លើ​គម្ពីរ​ព្រះ​យមកៈ និង​បោះពុម្ព​ដោយ​ទស្សនាវដ្តី​កម្ពុជសុរិយា ។
 
'''អនុសយយមក'''
 
''' សត្តានុសយា កាមរាគានុសយោ បដិឃានុសយោ មានានុសយោ ទិដ្ឋានុសយោ វិចិកិច្ឆានុសយោ ភវរាគានុសយោ អវិជ្ជានុសយោតិ ។'''
Line ៣៣ ⟶ ៣១:
សេចក្ដី​ត្រេកអរ​ក្នុង​កាម ២ ប្រការ​នោះ​ឈ្មោះ​ថា អនុស័យ ព្រោះ​ហេតុ​ថា​ដេក​ត្រាំ​នៅ​ឬ​លិច​នៅ​ក្នុង​ខន្ធ​សន្ដាន នៃ​សព្វ​សត្វ​ដេក​នៅ​រឿយៗ ​ដេក​ត្រាំ​នៅ​ជានិច្ច ក្នុង​ខន្ធ​សន្ដាន​នៃ​សត្វ​ទាំង​ឡាយ វៀរ​លែង​តែ​ព្រះ​អរិយ​បុគ្គល​ដែល​ប្រកប​ដោយ​លោកុត្តរ​ចិត្ត ទើប​មិន​អាច​ដេក​ត្រាំ​នៅ​បាន ។
 
::'''បដិឃៈ''' =គឺ​ ចិត្ត​ប្រកប​ដោយ​សេចក្ដី​ក្រោធ ។<br>
::'''មានៈ''' =គឺ ​សេចក្ដី​ប្រកាន់​ខ្លួន ។<br>
::'''ទិដ្ឋិៈ''' =គឺ ​ការ​ដែល​បុគ្គល​យល់​ឃើញ​ខុស នឹង​ប្រកាន់​ខុស​ហើយ​ប្រៀន​ប្រដៅ​ឲ្យ​អ្នក​ដទៃ​យល់​ឃើញ​ខុស​ប្រកាន់​ខុស​តាម​ខ្លួន ។<br>
::'''វិចិកិច្ឆាៈ''' =គឺ ​បុគ្គល​មាន​ចិត្ត​គិត​សង្ស័យ មិន​បាន​កំណត់​ឲ្យ​ដាច់​ស្រេច ។<br>
::'''អវិជ្ជា''' =គឺ ​ការ​មិន​ដឹង ។<br>
 
ធម៌​ទាំង​ ៧ នេះ​ឈ្មោះ​ថា អនុស័យ ព្រោះ​ហេតុ​ថា​ដេក​ត្រាំ​នៅ​ជាប់​ជានិច្ច​ក្នុង​ខន្ធ​សន្ដាន​នៃ​សត្វ​ទាំង​ឡាយ លុះ​តែ​បាន​សម្រេច​អរិយ​មគ្គ អរីយផល ទើប​ធម៌​ទាំង​ប្រាំ​ពីរ​នេះ​លែង​ត្រាំ​ក្នុង​សន្ដាន ។
 
ធម៌​ទាំង​ ៧ នេះ​ឈ្មោះ​ថា អនុស័យ ព្រោះ​ជា​ធម៌​ដេក​ត្រាំ​នៅ​ជាប់​ជានិច្ច​ក្នុង​ខន្ធ​សន្ដាន​នៃ​សត្វ​ទាំង​ឡាយ ។ លុះ​ត្រា​តែ​បុគ្គល​អ្នក​ប្រព្រឹត្ត​ធម៌​​បាន​សម្រេច​អរិយ​មគ្គ អរិយផល ទើប​ធម៌​ទាំង​ ៧ ​នេះ​លែង​ត្រាំ​ក្នុង​សន្ដាន ។ ធម៌​ទាំង​​ ៧ ​នេះ គ្រាន់​តែ​កាមរាគ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ បើ​កើត​មាន​ក្នុង​ចិត្ត​អ្នក​ណា​ហើយ តែង​ធ្វើ​អ្នក​នោះ​ឲ្យ​ក្ដៅ​ក្រហាយ​អន្ទះ​អន្ទែង ។ បើ​មិន​ខំ​បំបាត់​ចេញ​ទេ ចេះ​តែ​បណ្ដោយ​ឲ្យ​កើត​ខ្លាំង​ក្លា​ឡើង​ទាល់​តែ​អត់​ទ្រាំ​មិន​បាន ដល់​វេលា​ឃើញ​ស្រ្ដី​មាន​សេចក្ដី​ស្នេហា​ស្រឡាញ់​ខ្លាំង​ពេក ទៅ​ជា​ភ្លេច​ខ្លួន​គ្មាន​គិត​អៀន​ខ្មាស ហ៊ាន​និយាយ​ចំអក​ចំអន់​លេង​សើច​ ឬ​​ហ៊ាន​ចូល​ទៅ​ចាប់​ដៃ​ពាល់​ខ្លួន​ប្រាណ​ស្រី​នោះ ដែល​គេ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​សោះ ។ ជួន​កាល​ត្រូវ​រាជ​ទណ្ឌ​ គឺ​រាជការ​ចាប់​យក​ទៅ​ធ្វើ​ទណ្ឌកម្ម​ឬ​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​កាស ។ ជួនកាល​កើត​ឈ្លោះ​ប្រកែក​វាយ​ដំ​គ្នា ព្រោះ​ទៅ​ស្រឡាញ់​ប្រពន្ធ​គេ​ឬ​ប្ដី​គេ ។
 
ម្យ៉ាង​ទៀត អនុស័យ​ ៧ ប្រការ​មាន​កាមរាគានុស័យ​ជា​ដើម​នេះ​បើ​កើត​មាន​ក្នុង​ចិត្ត​នៃ​បុគ្គល​នៃ​បុគ្គល​ណា​ហើយ តែង​ញ៉ាំង​បុគ្គល​នោះ​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទុច្ចរិត​ផ្សេង ៗ ដែល​ខ្លួន​មិន​ធ្លាប់​ប្រព្រឹត្ត​ពី​មុន​មក​សោះ ។ ឧទាហរណ៍ ទៅ​ជា​នាំ​ឲ្យ​ហ៊ាន​ប្រព្រឹត្ត ជា​ហេតុ​នឹង​ឲ្យ​បាន​នូវ​សេចក្ដី​វិនាស​ក្នុង​ជាតិ​នេះ​នឹង​ជាតិ​មុខ ។ ហេតុ​ដូច្នោះ អ្នក​មាន​ប្រាជ្ញា​គួរ​តែ​ខំ​កំចាត់​បង់​នូវ​អនុស័យ​ទាំង​ ៧ ​ប្រការ​មាន​កាមរាគានុស័យ​ជា​ដើម​នេះ​ឲ្យ​អស់​ចេញ​ពី​សន្ដាន ។ ដូច​ជា​ការ​លះបង់​នូវ​សេចក្ដី​ត្រេកអរ​ក្នុង​កាម​ ២​ប្រការ លោក​សំដៅ​យក​ភេទ​បព្វជ្ជា​ទើប​លះ​បង់​កាម ២ ​នោះ​បាន ។ នេះ​កំណត់​ជាន់​ខ្ពស់​បំផុត ។ បើ​កំណត់​ជាន់​ទាប​វិញ បុគ្គល​ជា​ឃរាវាស​ក៏​អាច​លះ​បង់​កាម ២ នោះ​បាន​ដែរ គឺ​មិន​ឲ្យ​ត្រេកអរ​ក្នុង​កាម​គុណ​របស់​អ្នក​ដទៃ នឹង​វត្ថុ​របស់​អ្នក​ដទៃ ។ បើ​គ្រាន់​តែ​នឹក​ត្រេកអរ​ក្នុង​ចិត្ត​របស់​ខ្លួន​ប៉ុណ្ណោះ​ មិន​បញ្ចេញ​អាការ​ខាង​ក្រៅ​ឲ្យ​ឃើញ​ច្បាស់​ក៏​ឥត​ទោស ។ នេះ​ជា​ការ​ដែល​អ្នក​ប្រាជ្ញ​សរសើរ​ថា​ជា​បុគ្គល​សន្ដោស ។