ធរណីន្ទ្រវម៌្មទី២៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី២៥៖
| place of burial =
|}}
១៨-វ្រះបាទ បរមនិស្កលបទ vrah pāda paramaniskalpada= ព្រះបាទធរនិន្ទ្រវរ្ម័នទី១ Dharanindravarman I (1107-1113 AC) ព្រះនាមពេលសោយរាជ្យ "ធូលីវ្រះបាទធូលីជេងវ្រះកម្រតេងអញស្រីធរណីន្ទ្រវម្ម៌ទេវ " ។
 
វ្រះបាទ'''ធរណេន្ទ្រវម៌្មទី២''' រជ្ជកាល (គ.ស ១១០៧-១១១៣) ព្រះនាមពេលសោយរាជ្យ '''ធូលីវ្រះបាទ ធូលីជេងវ្រះកម្រតេង អញឝ្រីធរណេន្ទ្រវម្ម៌ទេវ'''។ ព្រះបរមមរណនាម '''បរមនិស្កល្បទ'''។ ព្រះបាទ[[យុវរាជ​ទី២]]គ្មាន​ព្រះរាជ​បុត្រសំរាប់​ស្នង​រាជ្យ​បន្ត​ទេ។ ដូច្នេះ​រាជសម្បត្តិ​ត្រូវ​ធ្លាក់​មក​លើ​ព្រះបាទ​ធរណេន្ទ្រវម៌្ម​ទី​២​ ដែល​ជា​បង​បង្កើត​របស់​ព្រះបាទ[[​ជយវម៌្ម​ទី​៧]] និង​ព្រះបាទ​យុវរាជទី២។ បរិយាកាស​នៃ​ការ​ឡើង​សោយរាជ្យ កាលនោះ ​ព្រះធរណេន្ទ្រវម៌្មទី​២ នៅ​សាង​ផ្នួស​ជា​ព្រះសង្ឃ​នៅ​ឡើយ។ កាល​នោះ ព្រះអង្គ​បាន​ដាក់​ចិត្ត​គំនិត​រូបរាងកាយ​សំរាប់​បូជា​ថ្វាយ​ចំពោះ​ ព្រះពុទ្ធសាសនា​រួច​ជា​ស្រេច​ដែរ។ ព្រះអង្គ​ត្រូវ​សឹក​ចាក[[​សិក្ខាបទ]] មក​ទទួល​ព្រះរាជាភិសេក​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ។ គឺ​ព្រាហ្មណ៍[[​ទិវាករបណ្ឌិត|ទិវាករ]]​ទៀត​ដែល​បាន​រៀបចំ​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ព្រះរាជាភិសេក​ស្រោច​ទឹក តែងតាំង​ថ្វាយ​ព្រះអង្គ​តាម​លក្ខណៈ​ប្រពៃណី​សាសនា ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​ទៅ​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ពេញ​ច្បាប់។ សិលាចារឹកបាន​កត់​ទុក​មក​ថា “ព្រះអង្គ​មិន​ដែល​ប៉ង​ប្រាថ្នា​ចង់​បាន​រាជបល្លង្ក​ទេ។ តែ​ដោយសារ​មនុស្សម្នា​ជាច្រើន គ្មាន​អ្នក​ការពារ គ្មាន​ទី​ពំនាក់ បាន​មក​អង្វរ​ព្រះអង្គ ព្រះអង្គ​ក៏​សុខ​ចិត្ត​ទទួល​រាជសម្បត្តិ​តាម​សំណូម​ពរ” ។ ព្រះអង្គ​គ្រប់គ្រង​ប្រទេសជាតិ​ដោយ​សច្ចៈ​ យុត្តិធម៌ និង​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ជានិច្ច។
ព្រះបាទ ​យុវរាជ​គ្មាន​ព្រះរាជ​បុត្រ​សម្រាប់​ស្នង​រាជ្យ​បន្ត​ទេ ។ ដូច្នេះ​រាជសម្បត្តិ​ត្រូវ​ធ្លាក់​មក​លើ​ព្រះបាទ​ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​១​ ដែល​ជា​បង​បង្កើត​របស់​ព្រះបាទ​ជ័យវរ្ម័ន​ទី​៦ និង​ព្រះបាទ​យុវរាជ ។
 
ព្រះអង្គគោរព​គ្រប់​ច្បាប់​វិន័យ​ក្រឹត្យ​ក្រម​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ជាតិ។ ហេតុ​ដូច្នេះ​ហើយ ទើប​បាន​ជា​ព្រះអង្គ​សុខចិត្ត​រៀបអភិសេក​ជាមួយ​នឹង[[​មហេសី]]​របស់​ព្រះបាទ​យុវរាជទី២​ដែល​ត្រូវ​ជា​ប្អូន។ បើ​តាម​សិលាចារឹក​ដើម​ឡើយ ព្រះនាង​ត្រូវ​ជា​មហេសី​របស់​ព្រះបាទ​[[ជយវម៌្ម​ទី​៧]]។ បន្ទាប់មក ព្រះនាង​បាន​ក្លាយ​ជា​មហេសី​របស់​ព្រះបាទ​យុវរាជ។ ក្រោយ​ដែល​ព្រះយុវរាជ​បាន​ចូល​ទិវង្គត ព្រះមហេសី​ដដែល​នេះ​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ព្រះអគ្គមហេសី​របស់​ព្រះបាទ​ធរណេន្ទ្រវម៌្ម​ទី​១។ មហេសីអង្គនោះព្រះនាម [[វិជយេន្ទ្រលក្ឝ្មី]]។
បរិយាកាស​នៃ​ការ​ឡើង​សោយរាជ្យ
 
ក្នុង ​រជ្ជកាល​ព្រះអង្គ គេ​សង្កេត​ពុំ​ឃើញ​មាន​ឯកភាព ឬ​ការ​ចុះ​សម្រុង​ស៊ីសង្វាក់​គ្នា​រវាង​ខ្មែរ​នឹង​ខ្មែរ​ឡើយឬ​ការ​ចុះ​សំរុង​ស៊ីសង្វាក់​គ្នា​រវាង​ខ្មែរ​នឹង​ខ្មែរ​ឡើយ។ ។ ការ​បែកបាក់​ទាស់​ទែង​ខ្វែង​គំនិត​គ្នាការ​បែកបាក់​ទាស់​ទែង​ខ្វែង​គំនិត​គ្**នា ការ​បែង​ចែក​ជា​ក្រុម​បក្ស​ពួក​បដិបក្ខ ក៏​កើត​មាន​ដែរ ។ ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​ដឹង​ថា មាន​នាម៉ឺន​មន្ត្រី អ្នក​កាន់​សាសនា​តូច​ធំ មិន​បាន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​ព្រះមហាក្សត្រ​ទេ ។ ឯ​បុព្វហេតុ​វិញ គេ​ពុំ​អាច​ដឹង​ជា​មក​អំពី​អ្វី​​ដែរ ។ គេ​គ្រាន់​តែ​ដឹង​ថា ព្រាហ្មណ៍​ទវាករ​ដែល​ធ្លាប់​តែ​ស្មោះ​ត្រង់​បម្រើ​ព្រះបាទ​ជ័យវរ្ម័ន​ទី​៦ ព្រះបាទ​យុវរាជ រហូត​មក​ដល់​ព្រះអង្គ​ចូល​ទីវង្គត បែរ​ជា​ក្បត់​រួម​កម្លាំង​ជាមួយ​នឹង​ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ទី​២ ទម្លាក់ និង​ធ្វើ​ឃាត​ព្រះអង្គ​ទៅ​វិញ ។
កាលនោះ ​ ព្រះធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​១ នៅ​សាង​ផ្នួស​ជា​ព្រះសង្ឃ​នៅ​ឡើយ ។ កាល​នោះ ព្រះអង្គ​បាន​ដាក់​ចិត្ត​គំនិត​រូបរាងកាយ​សម្រាប់​បូជា​ថ្វាយ​ចំពោះ​ ព្រះពុទ្ធសាសនា​រួច​ជា​ស្រេច​ដែរ ។ ព្រះអង្គ​ត្រូវ​សឹក​ចាក​សិក្ខាបទ មក​ទទួល​ព្រះរាជាភិសេក​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ ។ គឺ​ព្រាហ្មណ៍​ទិវាករ​ទៀត​ដែល​បាន​រៀបចំ​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ព្រះរាជាភិសេក​ស្រោច​ ទឹក តែតាំង​ថ្វាយ​ព្រះអង្គ​តាម​លក្ខណៈ​ប្រពៃណី​សាសនា ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​ទៅ​ជា​ព្រះមហាក្សត្រ​ពេញ​ច្បាប់ ។
 
សិលាចារឹក ​បាន​កត់​ទុក​មក​ថា “ព្រះអង្គ​មិន​ដែល​ប៉ង​ប្រាថ្នា​ចង់​បាន​រាជបល្ល័ង្ក​ទេ ។ តែ​ដោយសារ​មនុស្សម្នា​ជាច្រើន គ្មាន​អ្នក​ការពារ គ្មាន​ទី​ពំនាក់ បាន​មក​អង្វរ​ព្រះអង្គ ព្រះអង្គ​ក៏​សុខ​ចិត្ត​ទទួល​រាជសម្បត្តិ​តាម​សំណូម​ពរ” ។ ព្រះអង្គ​គ្រប់គ្រង​ប្រទេសជាតិ​ដោយ​សច្ចៈ​ យុត្តិធម៌ និង​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ជានិច្ច ។
 
ព្រះអង្គ ​គោរព​គ្រប់​ច្បាប់​វិន័យ​ក្រឹត្យ​ក្រម​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ជាតិ ។ ហេតុ​ដូច្នេះ​ហើយ ទើប​បាន​ជា​ព្រះអង្គ​សុខចិត្ត​រៀបអភិសេក​ជាមួយ​នឹង​មហេសី​របស់​ព្រះបាទ​ យុវរាជ​ដែល​ត្រូវ​ជា​ប្អូន ។ បើ​តាម​សិលាចារឹក​ ដើម​ឡើយ ព្រះនាង​ត្រូវ​ជា​មហេសី​របស់​ព្រះបាទ​ជ័យវរ្ម័ន​ទី​៦ ។ បន្ទាប់មក ព្រះនាង​បាន​ក្លាយ​ជា​មហេសី​របស់​ព្រះបាទ​យុវរាជ ។ ក្រោយ​ដែល​ព្រះយុវរាជ​បាន​ចូល​ទីវង្គត ព្រះមហេសី​ដដែល​នេះ​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ព្រះអគ្គមហេសី​របស់​ព្រះបាទ​ ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​១ ។
 
អវសាន​ជីវិត
 
ក្នុង ​រជ្ជកាល​ព្រះអង្គ គេ​សង្កេត​ពុំ​ឃើញ​មាន​ឯកភាព ឬ​ការ​ចុះ​សម្រុង​ស៊ីសង្វាក់​គ្នា​រវាង​ខ្មែរ​នឹង​ខ្មែរ​ឡើយ ។ ការ​បែកបាក់​ទាស់​ទែង​ខ្វែង​គំនិត​គ្នា ការ​បែង​ចែក​ជា​ក្រុម​បក្ស​ពួក​បដិបក្ខ ក៏​កើត​មាន​ដែរ ។ ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​ដឹង​ថា មាន​នាម៉ឺន​មន្ត្រី អ្នក​កាន់​សាសនា​តូច​ធំ មិន​បាន​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​ព្រះមហាក្សត្រ​ទេ ។ ឯ​បុព្វហេតុ​វិញ គេ​ពុំ​អាច​ដឹង​ជា​មក​អំពី​អ្វី​​ដែរ ។ គេ​គ្រាន់​តែ​ដឹង​ថា ព្រាហ្មណ៍​ទវាករ​ដែល​ធ្លាប់​តែ​ស្មោះ​ត្រង់​បម្រើ​ព្រះបាទ​ជ័យវរ្ម័ន​ទី​៦ ព្រះបាទ​យុវរាជ រហូត​មក​ដល់​ព្រះអង្គ​ចូល​ទីវង្គត បែរ​ជា​ក្បត់​រួម​កម្លាំង​ជាមួយ​នឹង​ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ទី​២ ទម្លាក់ និង​ធ្វើ​ឃាត​ព្រះអង្គ​ទៅ​វិញ ។
 
ក្រោយ ​ដែល​សោយរាជ​សម្បត្តិ​នគរ​កម្ពុជា​បាន​៥​ឆ្នាំ ព្រះបាទ​ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​១​ ត្រូវ​អស់​ព្រះជន្ម​ក្នុង​គ.ស​១១១២ ដោយ​ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ទី​២​ធ្វើ​ឃាត ។ សិលាចារឹក​ប្រាសាទ​ជ្រុង ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​នគរធំ បាន​បញ្ជាក់​ថា មាន​ការ​ផ្ទុះ​អាវុធ ប្រយុទ្ធ​គ្នា​យ៉ាង​ សាហាវ​ខ្លាំង​ក្លា​អស្ចារ្យ ។ តែ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​មួយ​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ ការ​ផ្ទុះ​អាវុធ​ក៏​ត្រូវ​ចប់​ទៅ​វិញ ។ គឺ​ព្រះបាទ​សុរិយាវរ្ម័ន​ទី​២ សម្រេច​ជោគជ័យ ដណ្ដើម​យក​បាន​រាជសម្បត្តិ​ពី​ព្រះបាទ​ធរណិន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​១ ។