ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
ត →External links: All info is kept in Wikidata, removed: {{Link FA|af}} (15) using AWB (10902) |
Fixed typo; Fixed grammar ស្លាក: កែសម្រួលតាមទូរស័ព្ទ កំណែប្រែពីកម្មវិធីចល័ត |
||
បន្ទាត់ទី៦៖
| image_alt = A representative image of the Solar System with sizes but not distances to scale
| caption = {{longitem|[[ព្រះអាទិត្យ]] និង [[បញ្ជីវត្ថុវិលជុំវិញប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យដោយទំនាញ#ភព|ភពនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ]]<br />''(ប្រៀបធៀបទំហំប៉ុន្តែចម្ងាយមិនបានវាស់ទេ។)''។|style=padding:8px 0 10px 0;}}
| age = ៤,៥៦៨ អរពៈ (រយកោដិ
| location = {{longitem|{{ublist|class=nowrap |[[ពពកអន្តរតារាក្នុងតំបន់]] [[ពពុះក្នុងតំបន់]] |[[ដៃផ្កាយនង្គ័ល]] [[វិថីទឹកដោះ]]}}}}
| system_mass = [[ដុលសុរិយា]] ១,០០១៤
បន្ទាត់ទី៣៦៖
{{Lists of Solar System objects}}
ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ (Système Solaire) ជាប្រព័ន្ធមួយប្រភេទដែលគេហៅថា ប្រព័ន្ធភព (Système Planétaire)។ ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យផ្សំឡើងដោយ ផ្កាយចំនួនមួយ([[ព្រះអាទិត្យ]]), និង វត្ថុវេហានានាដែលគោចរជុំវិញព្រះអាទិត្យ៖ ភពទាំង ៨ និង អង្គរណបធម្មជាតិ (Satallites Naturels) របស់ភពទាំងនោះដែលគេស្គាល់ចំនួន ១៦៥ អង្គ និង មានចុល្លអង្គរាប់លានទៀត៖ តារាសណ្ឋាន (Astéroïdes), វត្ថុកក (Corps Glacés), ផ្កាយដុះកន្ទុយ (Comètes), ម៉េតេអូរីតត៍ (Météorites), ធូលីអន្តរភព (Poussière Interplanétaire)។ ធាតុផ្សំនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យទាំងអស់នេះត្រូវបានកកើតឡើងមកពីការរលាយពពកនៃម៉ូឡេគុលយក្សមួយ (Géant Nuage Moléculaire) កាលពី ៤៦ ពាន់លានឆ្នាំមុន (៤៦ ០០០ ០០០ ០០០)។ ម៉ាសមួយភាគធំរបស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យគឺជាម៉ាសរបស់តារាព្រះអាទិត្យ។ ម៉ាសនៃវត្ថុទាំងអស់របស់ប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យគឺមួយចំណែកធំស្ទើរតែទាំងអស់ជាម៉ាសរបស់វត្ថុមួយចំនួនដែលសុទ្ធសឹងតែជាភពឯកោ (Planètes Solitaires) សុទ្ធសាធចំនួន ៨ ដែលគោចរជុំវិញព្រះអាទិត្យ។ គន្លងគោចររបស់ភពទាំង ៨ នេះមានរាងស្ទើរតែជារង្វង់ពេញលេញ ហើយឋិតក្នុងប្លង់ជាឌីសក៍ស្ទើរតែរាបស្មើដែលគេហៅឌីសក៍នេះថាជា ប្លង់អេលីបទីគ (Plan Eliptique)។ ក្នុងចំណោមភពទាំង ៨ នេះ, មានភពចំនួន ៤ ដែលតូចៗហើយឋិតនៅជិតព្រះអាទិត្យ (ពួកភពក្នុង Planètes Internes)។ បើរាប់ពីក្នុងទៅក្រៅ (ពីភពដែលជិតព្រះអាទិត្យជាងគេ) គឺ មាន
-ព្រះអាទិត្យ ដែលជាផ្កាយ (Etoile) មិនមែនជាភព (Planète) ទេ។
-ភពក្នុងរបស់ផែនដី (Planètes Telluriques Internes) ទាំង ៤
បន្ទាត់ទី៤៦៖
ហួសពីខ្សែព័ទ្ធ Kuiper នេះទៅគឺមាន ឌីសក៍នៃបំណែកវត្ថុ (Disc des objets épars/ DOE) ដែលសំនួនមួយនេះគេដាក់តាមទ្រឹស្តីលើកឡើងដោយលោក Jan Oort គឺ ពពកអ៊ូត (Nuage d'Oort)។ ហួសពីនេះទៅទៀតមាន អេល្យូប៉ូស (Héliopause) ដែលជាលីមីតរបស់ប្រព័ទ្ធព្រះអាទិត្យដោយសំអាងទៅលើការថយចុះនូវបរិមាណរបស់ ខ្យល់ព្រះអាទិត្យ (Vents Solaires) នៅត្រឹមនេះ (ដែលនៅត្រឹមនេះ ខ្យល់កាឡាក់ទីគ (Vents Galactiques) មានបរិមាណច្រើនជា ខ្យល់ព្រះអាទិត្យ)។
បើគេរាប់ភពទាំង ៨
ពុធ,
សុក្រ,
ភពផែនដី,
អង្គារ,
ព្រហស្បតិ៍,
សៅរ៍,
រាហ៍ុ,
កេតុ។
ឧបនីយកម្មឈ្មោះភពទាំងនេះជាភាសាខ្មែរអាចធ្វើទៅបាន ត្រឹមថាឈ្មោះជាខ្មែរមិនស្របតាមបទដ្ឋាននានាជាតិដែលគេទទួលស្គាល់ជាទួទៅ។
បន្ទាត់ទី៩២៖
The [[solar wind]], a flow of [[plasma (physics)|plasma]] from the Sun, creates a [[stellar wind bubble|bubble]] in the [[interstellar medium]] known as the [[heliosphere]], which extends out to the edge of the [[scattered disc]]. The [[Oort cloud]], which is believed to be the source for [[long-period comet]]s, may also exist at a distance roughly a thousand times further than the heliosphere. The [[Heliopause (astronomy)|heliopause]] is the point at which pressure from the solar wind is equal to the opposing pressure of [[interstellar wind]]. The Solar System is located in the [[Orion Arm]], 26,000 light years from the center of the [[Milky Way]].
== យត្តស័ព្ទ ==
[[ឯកសារ:ប្រព័ន្ឋព្រះអាទិត្យ តំណែទី២.jpg|right|thumb|390px|<center>មណ្ឌលនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ]]
| |||