ប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

'''ប្រវត្ដិ'''​គឺជាវិទ្យាសាស្ដ្រដែលរៀនហេតុការណ៏របស់មនុស្ស។​គឺជាវិទ្យាសាស្ដ្រដែលរៀនហេតុការណ៍របស់មនុស្ស។ មានពីរគំនិតអំពីប្រវត្តិមួយដែល និយាយថាប្រវត្តិដើម នៅពេលមនុស្សបានបង្កើត[[អក្សរ]] (១០០០០ឆ្នាំហើយនៅ ទ្វីបអាស៊ីខាងលិច)។

តំបន់ជុំវិញឆ្នេរជាទីកំណើតនៃអរិយធម៌បូរាណបំផុតលើពិភពលោក។ តំបន់ទាំងបីនោះសុទ្ធសឹងបានអភិវឌ្ឍអរិយធម៌ដំបូងបំផុតនៅលើដី មានជីរជាតិនៃខ្ពង់រាបក្បែរទន្លេ។ អរិយធម៌នៅតំបន់មេសូប៉ូតាមី, ខ្ពង់រាបនៃប្រទេសឥណ្ឌា និង នៅប្រទេសចិន មានលក្ខណះប្រហាក់ប្រហែលគ្នាផ្លាស់ប្តូរទៅវិញទៅមកនូវ បច្ចេកវិទ្យានិងគំនិត ដូចជា គណិតវិទ្យា និងផលប្រយោជ។និងផលប្រយោជន៍។ សញ្ញាណផ្សេងទៀតដូចជាអក្សរ អាចត្រូវបានអភិវឌ្ឍនៅតាមតំបន់នីមួយៗ ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ បណ្តាទីក្រុង, បណ្តារដ្ឋ និងបណ្តាអាណាចក្រផងដែរ ត្រូវបានអភិវឌ្ឍលើវាលរាបទាំងនោះ។ត្រូវបានអភិវឌ្ឍន៍លើវាលរាបទាំងនោះ។

[[ទ្វីបអាស៊ី]]មានប្រវត្តិមួយយ៉ាងចាស់។អារិយធម៌ធំដំបូងចាប់កំណើតនៅទ្វីបនេះដូចជា[[ប្រទេចិន]][[ប្រទេសឥណ្ឌា]]និង''ភូមិភាគមេសូផូតាមីភូមិភាគមេសូប៉ូតាមី''។ ពីព្រោះទ្វីបនេះជាទ្វីបមួយធំអ្នកប្រាជ្ញចែកវាជាបួនផ្នែក៖

ប្រវត្តិរបស់[[ទ្វីបអាមេរិក]]ផ្តើមឡើងបាន៨០០០ឆ្នាំជាមួយប្រជាជនTolteca។ [[នៅសតវត្សរ៏|នៅសតវត្សន៍]]ទី ៩[[គ.ស.]] មានប្រជាជនថ្មីហៅថា Mayaដែលមាន[[ការសរសរ]] និង[[ប្រតិទិន]]មួយដែលល្អបំផុតក្នុងប្រវត្តិរបស់[[ពិភកលោក|ពិភពលោក]]។ គេបានរកឃើញ[[លេខ០]]ដែលជួយដល់[[អភិវឌ្ឍន៏|អភិវឌ្ឍន៍]]របស់[[ចំណោទលេខនព្វន្ធ|ចំណោទ]]។<div class="header"><div>[https://km.m.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%96%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9F%81%E1%9E%9F:MobileMenu បើក​ម៉ឺនុយ​មេ]</div><form action="https://km.m.wikipedia.org/w/index.php" class="search-box"><input type="search" name="search" placeholder="ស្វែងរកក្នុងវិគីភីឌា" title="ស្វែងរកក្នុងវិគីភីឌា [f]" accesskey="f" id="searchInput" class="search" autocomplete="off" readonly="" /></form><div></div></div><div id="content"><div class="pre-content heading-holder">