ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី៣០៖
 
សមាសភាពសាសនាចំពោះប្រទេសនីមួយៗមានដូចខាងក្រោម។ តម្លៃខ្លះៗត្រូវបានយកមកពី សៀវភៅការពិតពិភពលោកភ.ស.ក.:[៣៦]<ref> "ការចុះបញ្ជីវិស័យ – សាសនា"។ សៀវភៅការពិតភ.ស.ក.។ បានយកមក ២៤កុម្ភៈ ២០០៧។</ref>
ទោះបីជាមុនពេលការចូលមកដល់នៃចំណាប់អារម្មណ៍អឺរ៉ុបក៏ដោយ ក៏អាស៊ីអាគ្នេយ៍ធ្លាប់ជាផ្នែកមួយសំខាន់នៃប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកិច្ចពិភពលោកដែរ។ នគរយឺតាម៉ាក់ជាញឹកញាប់បានចូលរួមក្នុងពាណិជ្ជកម្មសមុទ្រនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ខ្សែដ៏ធំទូលាយនៃគ្រឿងឧបភោគបរិភោគបានមានកំណើតឡើងនៅក្នុងតំបន់នេះ ប៉ុន្តែជាពិសេសសំខាន់គឺដូចជាគ្រឿងទេស ម្ទេស ម្រេច ខ្ញី ពួកផ្កាក្លាំពូ និងចន្ទន៍គ្រឹះស្នា។ ពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងទេសនេះដើមឡើយត្រូវបានរីកចម្រើនឡើងដោយពួកឈ្មួញឥណ្ឌា និងអារ៉ាប់ ក៏ប៉ុន្តែវាក៏បាននាំមកនូវពួកអឺរ៉ុបមកកាន់តំបន់នេះដែរ។ ពួកអេស្ប៉ាញូឡឹស (សំពៅចម្បាំងម៉ានីល) និងព័រទុយហ្គាល់ដំបូង ក្រោយមកពួកហូឡង់ (នីដឺរឡន់) និងចុងក្រោយពួកអង់គ្លេស (ប៊្រិតធិឝ) និងបារាំងបានពាក់ព័ន្ធក្នុងសហគ្រាសនេះនៅបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗ។ ការនាំមកនូវចំណាប់អារម្មណ៍ពាណិជ្ជកម្មរបស់ពួកអឺរ៉ុបបានវិវត្តិទៅជាការបញ្ចូលទឹកដី តាមរយៈពួកឈ្មួញបានបញ្ចុះបញ្ចូលរកវិបុលកម្មនៃការគ្រប់គ្រងដើម្បីការពារនិងពង្រីកសកម្មភាពរបស់ខ្លួន។ ជាលទ្ធផលមួយ ពួកហូឡង់ (នីដឺរឡន់)បានរំកិលខ្លួនចូលទៅឥណ្ឌូណេស៊ី ពួកអង់គ្លេស (ប៊្រីតធិឝ) ទៅម៉ាឡេយ៉ា ពួកបារាំងទៅកាន់ឥណ្ឌូចិន និងពួកអេស្ប៉ាញ និងអាមេរិក (ស.រ.)ទៅកាន់ហ៊្វីលីពីន។
 
គ្រានោះសេដ្ឋកិច្ចតំបន់នេះបានពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើកសិកម្ម ហត្ថការ និងសេវាកម្មដែលកំពុងកាន់តែសំខាន់។ ទីផ្សារលេចធ្លោមួយ ឥណ្ឌូណេស៊ីគឺជាសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតក្នុងតំបន់នេះ។ ប្រទេសឧស្សាហូបនីយកម្មថ្មីរួមមាន ឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ថៃ និងហ៊្វីលីពីន គ្រាដែលសិង្ហបុរី និងព្រុយណេជាសេដ្ឋកិច្ចអភិវឌ្ឍសម្បូរបែបហើយ។ ក្រៅពីនឹង អាស៊ីអាគ្នេយ៍គឺនៅតែពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើកសិកម្ម ក៏ប៉ុន្តេវៀតណាមកំពុងធ្វើឱ្យមានកំណើននឹងនរគួរឱ្យកត់សំគាល់ក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្មនានារបស់ខ្លួនដែរ។ តំបន់នេះផលិតវាយនភណ្ឌ ទំនិញបច្ចេកទេសខ្ពស់ខាងអស្យាណូគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដូចជាសុខុមប្រតិបត្តូបករណ៍ និងផលិតផលឧស្សាហកម្មធន់ធ្ងន់ដូចជាឡាន។ ការតម្កល់ប្រេងក៏មានក្នុងតំបន់នេះដែរ។
 
ក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ដប់ប្រាំពីរបានចុះកិច្ចសន្យាដើម្បីសាងខ្សែកាបក្រោមសមុទ្រថ្មីដើម្បីភ្ជាប់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទៅស.រ.។<ref> ស៊ាន-យូង (២៧មេសា ២០០៧)។ "សហគ្រាស១៧សាងខ្សែកាបក្រោមសមុទ្រ៥០០ម$"។ ពេលវេលាធុរកិច្ចអន្តរជាតិ។ បានដាក់ទុកឯកសារ ពី[១] នៅថ្ងៃ ២៧កញ្ញា ២០០៧។ បានយកមក ២៨កក្កដា ២០០៧។</ref>
== ប្រទេសកម្ពុជា ==
​ការ​ឈ្លានពាន​​​ទឹកដី​របស់​យួន និង​ពិព័រនា​អំពី​ព្រឹត្តិការ​ទាំងឡាយ​និង​ដើមហេតុ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​យួន​អាច​ឈ្លានពាន​ខ្មែរ។ នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ​នេះ​មាន​ព្រឹត្តិការ​ធំៗ​ដូចជា ៖