ទុក្ករបុគ្គល៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ ទុក្ករបុគ្គល (អង់គ្លេស: Martyr) ជាមនុស្សដែលបានរ...
 
No edit summary
បន្ទាត់ទី៣៖
នៅក្នុងសាសនាគ្រីស្ទ ទុក្ករបុគ្គលគឺសំដៅលើមនុស្សដែលប្ដូរជីវិតរបស់ខ្លួន ជាជាងចោលព្រះគ្រីស្ទ ដំណឹងល្អ ជំនឿ ឬគោលការណ៍ដ៏សុចរិតរបស់ខ្លួន។
[[ឯកសារ:ChristianMartyrsOfNagasaki.jpg|រូបភាពតូច|ទុក្ករបុគ្គលគ្រីស្ទាននៅជប៉ុន រូបគំនូររបស់ជប៉ុន នៅសតវត្សទី ១៧។]]
ជាទូទៅ ទុក្ករបុគ្គលត្រូវបានបៀតបៀនដោយបក្សពួកដែលមានអំណាច ដោយត្រូវគេបង្ខំឲ្យគាំទ្រ ឬប្រកាសជាសាធារណៈគាំទ្រជំនឿរបស់ពួកមានអំណាចទាំងនោះ ឬត្រូវគេបង្ខំឲ្យបដិសេធជំនឿរបស់ខ្លួនជាសាធារណៈ។ ប្រសិនបើពួកគេមិនព្រមធ្វើតាមអ្វីការបង្ខំរបស់ពួកទាំងនោះទេប្រសិនបើពួកគេមិនព្រមធ្វើតាមការបង្ខំរបស់ពួកទាំងនោះទេ នោះពួកគេនឹងមានទោស ឬត្រូវប្រហារជីវិត។ ពាក្យទុក្ករបុគ្គលនេះ ដើមដំបូងប្រើចំពោះតែអ្នកដែលរងទុក្ខ ដោយសារតែជំនឿសាសនារបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែក្រោយមកពាក្យនេះក៏ត្រូវបានប្រើចំពោះពួកអ្នកដែលត្រូវគេដាក់គុក ឬត្រូវគេសម្លាប់ ដោយសារតែការប្រកាន់យកបុព្វហេតុនយោបាយណាមួយដែរ។
 
ទុក្ករបុគ្គលភាគច្រើនត្រូវបានពួកអ្នកដែលដើរតាម ចាត់ទុកថាជាមនុស្សដ៏វិសុទ្ធ ឬគួរឲ្យគោរព ទាំងបានក្លាយជានិមិត្តរូបនៃភាពជាអ្នកដឹកនាំដ៏វិសេសអស្ចារ្យ និងមានវិរភាពក្នុងការប្រឈមមុខនឹងកាលៈទេសៈដ៏លំបាក។ ទុក្ករបុគ្គលដើរតួនាទីសំខាន់ នៅក្នុងសាសនា។
បន្ទាត់ទី១៨៖
នៅក្នុងសាសនាគ្រីស្ទ យោងតាមអត្ថន័យដើមនៃភាសាក្រិក ''martys'' ក្នុងព្រះគម្ពីរសម្ពន្ធមេត្រីថ្មី ទុក្ករបុគ្គលគឺជាអ្នកដែលនាំទីបន្ទាល់ ជាធម្មតាជាទីបន្ទាល់តាមរយៈការសរសេរ ឬទីបន្ទាល់ផ្ទាល់មាត់។ ជាធម្មតាទីបន្ទាល់គឺជាអ្វីដែលស្ដីអំពីដំណឹងល្អខាងគ្រីស្ទាន ឬទីបន្ទាល់ស្ដីអំពីព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ។<ref>See Davis, R.[http://www.newmatthewbible.org/martyr.html "Martyr, or Witness?"], New Matthew Bible Project</ref> ទីបន្ទាល់គ្រីស្ទានជាច្រើនត្រូវបានគេបដិសេធ ហើយអ្នកដែលធ្វើបន្ទាល់នោះក៏ត្រូវគេសម្លាប់ រីឯពាក្យទុក្ករបុគ្គលក៏កាន់តែមានគេយល់ដឹងរឹតតែច្រើនឡើងថែមទៀត។ ទោះបីជាត្រូវស្លាប់ក៏ដោយ ក៏មានសាក្សីជាច្រើនសុខចិត្តតាមព្រះយេស៊ូវ ដោយបូជាជីវិតរបស់ខ្លួន ដើម្បីសេចក្ដីពិត។
[[ឯកសារ:Christian_martyrs_burned_at_the_stake_in_Madagascar.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច|ទុក្ករបុគ្គលគ្រីស្ទានជាច្រើនត្រូវគេដុត។ គូរដោយ [[Ranavalona I]] នៅ [[Madagascar]]]]
ថ្មីៗនេះគំនិតដែលថាព្រះយេស៊ូវគឺជាទុក្ករបុគ្គល ទទួលបាននូវការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង។ <ref>J. W. van Henten, "Jewish Martyrdom and Jesus' Death" in Jörg Frey & Jens Schröter (eds.), ''Deutungen des Todes Jesu im Neuen Testament'' (Tübingen: Mohr Siebeck, 2005) pp. 157 – 168.</ref><ref>Donald W. Riddle, "The Martyr Motif in the Gospel According to Mark." The Journal of Religion, IV.4 (1924), pp. 397 – 410.</ref><ref>M. E. Vines, M. E. Vines, "The 'Trial Scene' Chronotype in Mark and the Jewish Novel", in G. van Oyen and T. Shepherd (eds.), ''The Trial and Death of Jesus: Essays on the Passion Narrative in Mark'' (Leuven: Peeters, 2006), pp. 189 – 203.</ref> មានពួកអ្នកប្រាជ្ញជាច្រើនបានសន្និដ្ឋានថា សាវ័កប៉ូលយល់ការសុគតរបស់ព្រះយេស៊ូវសាវ័កប៉ូលយល់ថាការសុគតរបស់ព្រះយេស៊ូវ គឺជាការសុគតដោយត្រូវគេធ្វើទុក្ករកិរិយា។<ref>Stephen Finlan, ''The Background and Content of Paul's Cultic Atonement Metaphors'' (Atlanta, GA: SBL, 2004), pp. 193 – 210</ref><ref>Sam K. Williams, ''Death as Saving Event: The Background and Origin of a Concept'' (Missoula, MT: Scholars Press for Harvard Theological Review, 1975), pp. 38 – 41.</ref><ref>David Seeley, ''The Noble Death'' (Sheffield: JSOT Press, 1990), pp. 83 – 112.</ref><ref>Stanley Stowers, ''A Rereading of Romans: Justice, Jews, and Gentiles'' (Ann Arbor: Yale University Press, 1997), p. 212f.</ref><ref>Jarvis J. Williams, ''Maccabean Martyr Traditions in Paul's Theology of Atonement'' (Eugene, OR: Wipf and Stock, 2010)</ref><ref>S. A. Cummins, ''Paul and the Crucified Christ in Antioch'' (Cambridge: Cambridge University Press, 2001).</ref> ផ្អែកលើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានទាំងនេះ មានអ្នកខ្លះបដិសេធថាគ្រីស្ទានពីរបីសតវត្សដំបូងបានបកស្រាយអំពីការឆ្កាងព្រះយេស៊ូវថាជាការធ្វើទុក្ករកិរិយា។<ref name="D. Rusk, 2011 pp. 217-229" /><ref>Stephen J. Patterson, ''Beyond the Passion: Rethinking the Death and Life of Jesus'' (Minneapolis, MN: Fortress, 2004).</ref>
 
នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រក្រុមជំនុំ ចាប់តាំងពីមានការបៀតបៀនគ្រីស្ទានសម័យមុន ក្នុងចក្រភពរ៉ូម ទុក្ករបុគ្គលត្រូវបានគេឲ្យនិយមន័យថាជាអ្នកដែលត្រូវគេសម្លាប់ ដោយសារតែការរក្សាជំនឿសាសនា។ និយមន័យនៃពាក្យ ''martyr នេះ'' មិនមែនសំដៅទៅលើតែជំនឿខាងគ្រីស្ទានប៉ុណ្ណោះទេ។<ref>''[[Arena (TV series)|Arena]]'', ''Saints'', directed by Paul Tickell, 2006</ref>