ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
|
|
|
==នីវរណធម៌ ៥ ==
ពាក្យថា នីវរណធម៌ (Nivaraṇa, hindrances) គឺជាពាក្យនៅក្នុងភាសាសំស្ក្រឹត និង ភាសាបាលី ដែលមានន័យថា ធម៌រារាំង, ឃាត់ខាំងទប់ចិត្តមិនឲ្យងាកទៅរកអំពើជាកុសលឃាត់ខាំងទប់ចិត្តមិនឲ្យងាកទៅរកអំពើជាកុសល ។ ទ្រឹស្តីពុទ្ធនិយមអះអាងថា នីវរណធម៌ គឺជា[[អកុសចេតសិក]] ដែលរារាំងមិនឲ្យ[[សមាធិ]][[ឈាន]] កើតឡើងបាន ហើយដែលនាំឲ្យចិត្តចាកឆ្ងាយពី[[ព្រះនិព្វាន]] ។ នីវរណធម៌គឺជាទំនាស់នៃ[[សមាធិ]] ។ នីវរណធម៌ មាន ៥ យ៉ាងគឺ ៖
::១- '''កាមច្ឆន្ទៈ''' (Kāmacchanda) : សេចក្តីប្រាថ្នា ឬ ការពេញចិត្តចំពោះ[[កាម]];
::១- '''កាមឆន្ទៈ''' (Kāmacchanda) : សេចក្តីប្រាថ្នាឬការពេញចិត្តចំពោះកាម;
::២- ''ព្យាបាទៈ''' (Byāpāda, Vyāpāda) : គំនុំឬសេចក្តីគុំគួនធ្វើឲ្យអ្នកដទៃវិនាសគំនុំ ឬ សេចក្តីគុំកួនធ្វើឲ្យអ្នកដទៃវិនាស;
::៣- '''ថីនមិទ្ធៈ''' (Thīna-middha) : ការច្រអូសធុញទ្រាន់ការច្រអូសធុញទ្រាន់និងការងងុយដេក និង ងងុយដេក(sloth-torpor);
::៤- '''ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចៈ''' (Uddhacca-kukkucca) : សេចក្តីរាយមាយ និង សេចក្តីរសាប់រសល់ឬក្តៅក្រហាយក្នុងចិត្ត;
::៥- '''វិចិកិច្ឆា''' (Vicikicchā) : សេចក្តីសន្ទិះសង្ស័យមិនដាចក់ស្រេចក្នុងចិត្តសេចក្តីសន្ទិះសង្ស័យមិនដាច់ស្រេចក្នុងចិត្ត ។
==នៅក្នុងព្រះត្រៃបិដកជាភាសាបាលី==
|
