នរោត្តម៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី១៖
{{Infobox royalty|monarch
|name =
|title =ស្តេចនៃប្រទេសកម្ពុជា
|image = King Norodom.jpg
បន្ទាត់ទី២៥៖
'''[[ព្រះបាទនរោត្តម]]''' (១៨៣៤–១៩០៤) សោយរាជ្យជាស្តេចនៃ [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]] ពីឆ្នាំ១៨៥៩ ដល់ឆ្នាំ ១៩០៤។ ទ្រង់ជាព្រះរាជបុត្រច្បងនៃសម្ដេចព្រះ[[អង្គឌួង]] ហើយជាព្រះរៀមនៃ ព្រះអង្គម្ចាស់[[Si Votha|ស៊ីវត្ថា]] និង ព្រះបាទ[[Sisowath of Cambodia|ស៊ីសុវត្ថិ]] ដែលឡើងសោយរាជ្យបន្តពីព្រះអង្គ។ នរោត្តម ជាពាក្យមកពីភាសា[[បាលី សំស្រ្តឹត]] កើតចេញពីពាក្យ នរ ប្រែថា មនុស្ស/បុរស និង ឧត្តម ប្រែថាកំពូល ខ្ពង់ខ្ពស់ មានន័យ កំពូលបុរស ឬកំពូលមនុស្ស។ ព្រះបាទនរោត្តមត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាស្តេចខ្មែរទី១នៃសម័យខ្មែរទំនើបក្រោមអាណានិគមនិយមបារាំង។ ទ្រង់ត្រូវបានគេស្គាល់ច្បាស់ដោយសារការការពារប្រទេសកម្ពុជាកុំឲ្យបាត់បង់ទៅក្នុងការដណ្ដើមគ្នារវាងប្រទេសសៀម និងយួន។ នៅឆ្នាំ១៨៦៣ ដើម្បីរារាំងប្រទេសជិតខាងដ៏ខ្លាំងទាំងពីរ គឺយួន និងសៀម កុំឲ្យលេបយកទឹកដីកម្ពុជាបាន ទ្រង់បានអញ្ជើញបារាំងឲ្យមកធ្វើជាអាណាព្យាបាលប្រទេសកម្ពុជា។ ជនជាតិខ្មែរជាច្រើនជឿថានេះជាព្រះរាជសកម្មភាពដ៏មហាអស្ចារ្យ and his shrewdness did actually save Cambodia from disappearing.
នៅពេលដែលទ្រង់ប្រសូត ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ [[យួន]]និង[[សៀម]] នៅឡើយទេ។ ប្រទេសទាំងពីរនោះបានចែកគ្នាកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជាដោយយកទន្លេមេគង្គធ្វើជាខ្សែបន្ទាត់ ប៉ុន្តែព្រះរាជវង្សខ្មែរស្ថិតនៅតំបន់សៀមត្រូតត្រា បើទោះជាយួនមានអំណាចខ្លាំងជាងសៀមយ៉ាងណាក្តី។ យួននិងសៀមតែងតែច្បាំងគ្នាលើដីខ្មែរ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាខូតខាតយ៉ាងខ្លាំងព្រោះក្លាយជាសមរភូមិរបស់ប្រទេសជិតខាង។ រាជធានីជាន់នោះគឺស្ថិតនៅ[[ឧត្តុង្គ]] ប៉ុន្តែរដ្ឋបាលខ្មែរបែជានៅឯប្រទេសសៀមឯ[[បាងកក]]។ ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមត្រូវបានព្រះបិតាព្រះអង្គបញ្ជូនទៅរៀនសូត្រនៅវត្តបវរនិវេសមហាវិហារ នៅក្រុងបាងកក ដែលព្រះអង្គសិក្សាព្រះពុទ្ធសាសនា និងភាសា[[Pāli|បាលី]] បុរាណ។
|