វិគីភីឌា

សមាធិ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

មើលប្រវត្តិបានរហ័ស
← កំណែប្រែមុននេះកំណែប្រែបន្ទាប់ →
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
តាមគំហើញអត្ថបទវិគី
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី១៖
<!-- ភិក្ខុ មង្គលរក្ខិតោ[[ភិក្ខុមង្គលរក្ខិតោ ឃឹម សាលីម]]
និស្សិតបរិញ្ញាឆ្នាំទី១នៃមហាវិទ្យាល័យមហាបញ្ញា
---------------------------------------------------------------------------------
Ven. SALIM KHIM, 1st year student of Mahapanya Vidyalai University
{| cellspacing="0" cellpadding="0" width=100% style="border:2px solid #B8C7D9; padding:0px;"
BA Degree, Mahayana Program of Buddhism -->
|-
[[សមាធិ]] គឺការតាំងចិត្តមាំក្នុងអារម្មណ៍តែមួយ ឬការដឹងច្បាស់នូវអារម្មណ៍នោះៗដោយសច្ចភាព។ សមាធិមានពីរយ៉ាងគឺ [[សមថកម្មដ្ឋាន]] និង[[វិបស្សនាកម្មដ្ឋាន]]។
| colspan="2" style="background:#CEDFF2; text-align:center; padding:2px; border-bottom:1px #B8C7D9 solid;" |
សមថកម្មដ្ឋាន គឺជាការគ្រៀកចិត្ត​ឬចងចិត្តឲ្យជាប់ក្នុងអារម្មណ៍តែមួយមិនបណ្តោយឲ្យចិត្តត្រាច់ចរទៅរកអារម្មណ៍ផ្សេងៗ។ សមថសមាធិមាន៣កំរិតតាមកម្លាំងនៃការប្រតិបត្តិ៖
<h2 style="margin:.5em; margin-top:.1em; border-bottom:0; font-weight:bold;">អង្គុយស្មឹងស្មាធិ៍</h2>
# [[ខណិកសមាធី]] គឺសមាធិដែលចិត្តមានអារម្មណ៍តែមួយ ឬចិត្តស្ងប់កើតឡើងមួយជួរខណៈ តែមិនបានយូរប៉ុន្នានក៏រលត់ទៅ។
|-
# [[ឧបចារសមាធិ]] គឺសមាធិដែលចិត្តស្ងប់រំងាប់ប្រាសចាកនិវរណៈទាំង៥តែមិនជាអារម្មណ៍របស់អង្គឈានមានបឋមជ្ឈានជាដើមនោះទេ ប៉ុន្តែអារម្មណ៍របស់ឧបចារសមាធិនេះគឺជាអារម្មណ៍សមាធិដែលចិត្តស្ថិតក្នុងសភាពជិតបានឈានសមាបត្តិហ្នឹងឯង។
| valign="top" style="padding:8px 8px 0px 8px; background:#F5FAFF;" <!--H210 S4 V100--> |
# [[អប្បនាសមាធិ]] គឺសមាធិចិត្តដែលគង់ស៊ុបក្នុងអារម្មណ៍នៃឈានសមាបត្តិមានរូបជ្ឈានជាដើមដែលចិត្តខណៈនោះកំពុងសោយអារម្មណ៍ដែលជាអង្គនៃឈានមានវិតក្ក វិចារ បិតិ សុខ ចិត្តេកគតារួមជាអង្គ៥។ ចុះអ្វីទៅជាអារម្មណ៍របស់សមថសមាធិ? ពាក្យថាសមាធិ​ប្រែថាចិត្តស្ងប់នេះមិនមែនសុទ្ធតែត្រឹមត្រូវជាសម្មាសមាធិទាំងអស់ទេ ឯមិច្ឆាសមាធិគឺសមាធិខុសចាកគន្លងធម៌​ឬសមាធិចិត្តដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវវិបស្សនូបក្កិលេសថាជាលោកុត្តរៈមានមគ្គផលនិព្វានហើយលះបង់ការប្រតិបត្តិចម្រើនភាវនាចោល ព្រោះហេតុដូច្នេះសមាធិចិត្តជាសម្មាសមាធិទៅបាន កេចិអាចារ្យ ឬអដ្ឋកថាចារ្យទាំងឡាយពោលថាត្រូវផ្តោតចិត្តទៅលើអារម្មណ៍ណាមួយនៃអារម្មណ៍ទាំង៤០យ៉ាងតាមអធ្យាស្រ័យ​ឬចរិតរៀងៗខ្លួននៃបុគ្គលម្នាក់ៗ។ នៅមានត។ ភិក្ខុ ឃឹម សាលីម សរសេរអត្ថបទ។
 
[[សមាធិ]] គឺការតាំង[[ចិត្ត]]មាំក្នុង[[អារម្មណ៍]]តែមួយ ឬការដឹងច្បាស់នូវ[[អារម្មណ៍]]នោះៗដោយសច្ចភាព។ [[សមាធិ]]មានពីរយ៉ាងគឺ [[សមថកម្មដ្ឋាន]] និង[[វិបស្សនាកម្មដ្ឋាន]]។
[[សមថកម្មដ្ឋាន]] គឺជាការគ្រៀក[[ចិត្ត​]]ឬចង[[ចិត្ត]]ឲ្យជាប់ក្នុង[[អារម្មណ៍]]តែមួយមិនបណ្តោយឲ្យ[[ចិត្ត]]ត្រាច់ចរទៅរក[[អារម្មណ៍]]ផ្សេងៗ។ [[សមថសមាធិ]]មាន៣កំរិតតាមកម្លាំងនៃការប្រតិបត្តិ៖
# [[ខណិកសមាធិ]] គឺ[[សមាធិ]]ដែលចិត្តមាន[[អារម្មណ៍]]តែមួយ ឬ[[ចិត្ត]]ស្ងប់កើតឡើងមួយជួរខណៈ តែមិនបានយូរប៉ុន្នានក៏រលត់ទៅ។
# [[ឧបចារសមាធិ]] គឺ[[សមាធិ]]ដែល[[ចិត្ត]]ស្ងប់រំងាប់ប្រាសចាក[[និវរណៈទាំង៥]]តែមិនជា[[អារម្មណ៍]]របស់[[អង្គឈាន]]មាន[[បឋមជ្ឈាន]]ជាដើមនោះទេ ប៉ុន្តែ[[អារម្មណ៍]]របស់[[ឧបចារសមាធិ]]នេះគឺជា[[អារម្មណ៍]][[សមាធិ]]ដែល[[ចិត្ត]]ស្ថិតក្នុងសភាពជិតបាន[[ឈានសមាបត្តិ]]ហ្នឹងឯង។
# [[អប្បនាសមាធិ]] គឺ[[សមាធិចិត្ត]]ដែលគង់ស៊ុបក្នុង[[អារម្មណ៍]]នៃ[[ឈានសមាបត្តិ]]មាន[[រូបជ្ឈាន]]ជាដើមដែល[[ចិត្ត]]ខណៈនោះកំពុងសោយ[[អារម្មណ៍]]ដែលជាអង្គនៃឈានមាន[[វិតក្ក]][[ វិចារ]] [[បីតិ]] [[សុខ]] [[ចិត្តេកគតា]]រួមជាអង្គ៥។ ចុះអ្វីទៅជា[[អារម្មណ៍]]របស់[[សមថសមាធិ]]? ពាក្យថា[[សមាធិ​]]ប្រែថាចិត្តស្ងប់នេះមិនមែនសុទ្ធតែត្រឹមត្រូវជា[[សម្មាសមាធិ]]ទាំងអស់ទេ ឯ[[មិច្ឆាសមាធិ]]គឺ[[សមាធិ]]ខុសចាកគន្លងធម៌​ឬ[[សមាធិចិត្ត]]ដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវ[[វិបស្សនូបក្កិលេស]]ថាជា[[លោកុត្តរៈ]]មាន[[មគ្គ]][[ផល]][[និព្វាន]]ហើយលះបង់ការប្រតិបត្តិ[[ចម្រើនភាវនា]]ចោល ព្រោះហេតុដូច្នេះ[[សមាធិចិត្ត]]ជា[[សម្មាសមាធិ]]ទៅបាន [[កេចិអាចារ្យ]] ឬ[[អដ្ឋកថាចារ្យ]]ទាំងឡាយពោលថាត្រូវផ្តោតចិត្តទៅលើ[[អារម្មណ៍]]ណាមួយនៃ[[អារម្មណ៍កម្មដ្ឋានទាំង៤០យ៉ាង]]តាម[[អធ្យាស្រ័យ]]​ឬ[[ចរិត]]រៀងៗខ្លួននៃបុគ្គលម្នាក់ៗ។ នៅមានត។ [[ភិក្ខុ ឃឹម សាលីម]] សរសេរអត្ថបទ។
 
 
__NOEDITSECTION__
 
 
<br>
|}
បានពី "https://km.wikipedia.org/wiki/សមាធិ"