វិគីភីឌា

រដ្ឋប្រហារកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៧៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

មើលប្រវត្តិបានរហ័ស
← កំណែប្រែមុននេះកំណែប្រែបន្ទាប់ →
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
តាមគំហើញអត្ថបទវិគី
ស្លាក: កែ​សម្រួល​តាម​ទូរស័ព្ទ កំណែប្រែពីអ៊ីនធើណិតចល័ត Advanced mobile edit
ស្លាក: កែ​សម្រួល​តាម​ទូរស័ព្ទ កំណែប្រែពីអ៊ីនធើណិតចល័ត Advanced mobile edit
បន្ទាត់ទី៦២៖
ថូម៉ាស ហាំម៉ាប៊ឹក, ជាតំណាងពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកខាង[[សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា]]បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងរបាយការណ៍ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩៧ របស់គាត់ទៅកាន់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិថា ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃទី៥-៦ ខែកក្កដា គឺជា"រដ្ឋប្រហារ"ពិតៗ។<ref name="webcitation"/> រឿងជម្លោះនេះត្រូវបានគេកំណត់ថាជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏ឃោឃៅ: '[[អំណាចទ្វេភាគី]]' ដែលត្រូវបានអនុលោមឱ្យអនុវត្តនៅឆ្នាំ១៩៩៣ បានអនុញ្ញាតិឱ្យបក្សប្រជាជនរក្សានូវការគ្រប់គ្រងលើរចនាសម្ព័ន្ធអំណាច; ខណៈពេលដែលហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលជាគណបក្សផ្លូវច្បាប់ បានផ្តាច់សម្ព័ន្ធភាព – រណសិរ្សរួបរួមជាតិ – ជាមួយនឹង[[គណបក្សសម រង្ស៊ី]];<ref name="Kevin"/> បន្ទាប់ពីបក្សទាំងពីរបានចោទគ្នាទៅវិញទៅមកថា បានព្យាយាមធ្វើសមាហរណកម្មអតីតទាហានខ្មែរក្រហម (ពោលគឺទាញឱ្យខ្មែរក្រហមចូលពាក់ព័ន្ធជាមួយ)។
 
Thus,ដូច្នេះហើយ Hunលោកហ៊ុន Sen alleged that Ranariddh had been planning a take-over with the help ofសែនបានចោទរណឫទ្ធិថា បានចូលដៃជាមួយទ័ព[[Khmer Rouge]] fighters, supposedly smuggled into the [[Phnom Penh|capitalខ្មែរក្រហម]]ដើម្បីទម្លាក់លោកចេញពីអំណាច (on the other hand, Hun Sen's army included a number of ex-Khmerក៏ប៉ុន្តែ Rougeនេះមិនមែនមានន័យថាហ៊ុន fightersសែនមិនជាប់ទាក់ទងអ្វីជាមួយខ្មែរក្រហមនោះទេ asព្រោះថាកងកម្លាំងរបស់លោកហ៊ុន wellសែនមួយចំនួនគឺជាអតីតខ្មែរក្រហមនុះឯង).។<ref>{{cite web|title=Cambodia: July 1997: Shock and Aftermath by Brad Adams |url=https://www.hrw.org/ja/news/2007/07/27/cambodia-july-1997-shock-and-aftermath |work= |archiveurl=https://www.webcitation.org/5jXUzuNgC?url=http://www.hrw.org/ja/news/2007/07/27/cambodia-july-1997-shock-and-aftermath |archivedate=2009-09-04 |url-status=live |accessdate=2009-08-26 |df= }}</ref>
 
នៅថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧, កងកម្លាំងរបស់បក្សប្រជាជនដែលដឹកនាំដោយលោកឧត្តមសេនីយ៍កែ គឹមយ៉ានបានឡោមព័ទ្ធយោធភូមិយោធារបស់លោកញឹក ប៊ុនឆៃនៅ[[ខេត្តកំពង់ស្ពឺ]]។ កែ គឹមយ៉ានបានព្យាយាមនិយាយប្រលោមឱ្យលោកប៊ុនឆៃរំសាយទ័ពរបស់លោកចោលប៉ុន្តែបានទទួលបរាជ័យ។<ref>Peou (2000), p. 299</ref> ខណៈពេលនោះដែរ កងរាជអាវុធហត្ថ គបក បានទៅគេហដ្ឋានរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចម្នាក់គឺលោកចាវ សម្បត្តិ ហើយទាមទារឱ្យលោកបញ្ជា[[ប្រវត្តិសាស្រ្តយោធាកម្ពុជា|ទ័ពហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច]] ឱ្យទម្លាក់ចុះនូវអាវុធរបស់ពួកគេហើយទទួលចុះចាញ់។<ref name="Peou300">Peou (2000), p. 300</ref> ញឹក ប៊ុនឆៃបានឆ្លើយតបទៅវិញដោយបញ្ជាឱ្យកម្លាំងរបស់លោកប្រឆាំងទប់ទល់នឹងកងទ័ពនិងកងរាជអាវុធហត្ថ គបក<ref>Widyono (2008), p. 258</ref> បន្ទាប់មកការប្រយុទ្ធគ្នាក៏បានផ្ទុះឡើងនៅមូលដ្ឋានយោធាតាំង ក្រសាង និង[[អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ]]<ref name="Peou300"/>
On 5 July 1997, CPP troops led by General Ke Kim Yan surrounded a military garrison belonging to Nhek Bun Chhay in [[Kampong Speu Province]]. Ke Kim Yan attempted to coax Nhek Bun Chhay to disband his garrison, but failed.<ref>Peou (2000), p. 299</ref> At the same time, military police aligned to the CPP approached the residence of another FUNCINPEC general, Chao Sambath, and demanded [[Military history of Cambodia#Armée nationale sihanoukiste|FUNCINPEC troops]] surrender their weapons.<ref name="Peou300">Peou (2000), p. 300</ref> Nhek Bun Chhay responded by ordering FUNCINPEC troops to resist the advances made by the CPP's troops and military police,<ref>Widyono (2008), p. 258</ref> and heavy fighting broke out at the Taing Krassang military base and [[Phnom Penh International Airport]], where most of FUNCINPEC troops were based.<ref name="Peou300"/>
 
ភ្លាមៗនោះលោកហ៊ុន សែនក៏បានវិលត្រលប់មកពីវិស្សមកាលរបស់លោកនៅ[[វង់តាវ]]។<ref>Mehta (2013), p. 255</ref> នៅថ្ងៃបន្ទាប់ លោកហ៊ុន សែនបានដាក់ពង្រាយកងអង្គរក្សរបស់លោកចូលទៅក្នុងកងកម្លាំង គបក ដែលកំពុងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។ កងទ័ពហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចបានផ្ដើមការប៉ុនប៉ងវាយលុកកងទ័ព គបក តែត្រូវបានកងអង្គរក្សនិងកងទ័ពប្រចាំការរបស់លោកហ៊ុន សែនវាយបណ្តេញចេញភ្លាមៗ ដែលធ្វើឱ្យខាងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចទទួលរងការខាតបង់ជាទម្ងន់។ ក្រោយមកទៀត កងកម្លាំងហ៊្វិនស៊ិនប៉ិចក៏បានដកថយពីទីតាំងរបស់ពួកគេ<ref>Mehta (2013), p. 257-8</ref> ហើយក៏រត់ទៅ[[អូរស្មាច់]]នៅឯ[[ខេត្តឧត្តរមានជ័យ]]។<ref>Widyono (2008), p. 254</ref>
Hun Sen quickly returned from his vacation at [[Vung Tau]].<ref>Mehta (2013), p. 255</ref> The following day, Hun Sen deployed his bodyguard units to the regular forces fighting FUNCINPEC troops. FUNCINPEC troops initiated two attempts to attack CPP troops, but were quickly repulsed by Hun Sen's bodyguards and regular troops, suffering heavy casualties in the process. FUNCINPEC troops subsequently retreated from their positions<ref>Mehta (2013), p. 257-8</ref> and fled to [[O Smach]] in [[Oddar Meanchey Province]].<ref>Widyono (2008), p. 254</ref>
 
After the royalist resistance was crushed in Phnom Penh, there was indeed some joint resistance by FUCINPEC-Khmer Rouge forces in the Northern provinces, where the fighting against Hun Sen's offensive lasted until September 1997.<ref name="liberation.fr"/><ref>{{cite news|last1=Barber|first1=Jason|title=War spills over border; O'Smach stalemated|url=https://www.phnompenhpost.com/national/war-spills-over-border-osmach-stalemated|accessdate=15 April 2018|publisher=Phnom Penh Post|date=12 September 1997}}</ref>
បានពី "https://km.wikipedia.org/wiki/រដ្ឋប្រហារកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៧"