វិគីភីឌា

ព្រះវិស្ណុ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

មើលប្រវត្តិបានរហ័ស
← កំណែប្រែមុននេះកំណែប្រែបន្ទាប់ →
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
តាមគំហើញអត្ថបទវិគី
== លំនៅរបស់ព្រះវិស្ណុគង់នៅ == រូបភាពតូច|រូបចម្លាក់ព្រះវិស្ណុ ព្រះវិស្ណុមានលំនៅឯទេវលោកក្សីរសមុទ្រ(សមុទ្រទឹកដោះ)ដែលហ៊ុំព័ទ្ធដោយសមុទ្រចំនួនប្រាំពីរនិងភ្នំចំនួនប្រាំពីរហើយសមុទ្រ និងភ្នំទាំងប្រាំពីរនោះមានឈ្មោះដូចៗគ្នាចំណែកសមុទ្រ និងភ្នំទីប្រាំពីរចុងក្រោយគេជាប់នឹងព្រះរាជវាំងរបស់ព្រះអង្គ មានឈ្មោះហៅថា អស្សកណ្ឌ ភស្តុតាងជានិមិត្តរូបសម្រាប់យើង គឺគូទឹកដែលហ៊ុំព័ទ្ធជុំវិញប្រាសាទអង្គរវត្តសព្វថ្ងៃនេះ ជាតំណាងឱ្យសមុទ្រឈ្មោះ អស្សកណ្ឌនេះឯង ព្រះវិស្ណុ មានព្រះរាជវាំងឈ្មោះ វៃកណ្ឋៈ និងមានមហេសីពីរព្រះអង្គមានដូច
{{Infobox person |name=​ ព្រះវិស្ណុ<br> ព្រះនារាយណ៍ |image=Cambogia,_visnu,_dintorni_di_prasat_rup_arak,_stile_din_kulen,_800-875_ca._01.JPG|200px |caption=​ ព្រះវិស្ណុ រឺ ព្រះនារាយណ៍ សិល្បៈខ្មែរគូលែន ប្រាសាទ អូរថ្មដាប់ ភ្នំគូលែន ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា. }} រូបភាពតូច|(ពីឆ្វេងទៅស្តាំ។[[ព្រះម៉ែលក្ម្សី - ព្រះនាងភូមិ-ព្រះនាងនីឡាទេវី និង ព្រះនរាយណ៍ )]] '''ព្រះវិស្ណុ''' ({{lang-en| Lord Vishnu}}) ឬ '''ព្រះនរាយណ៍''' ({{l
បន្ទាត់ទី១៖
{{Infobox person
== ប្រវត្តិព្រះវិស្ណុ ==▼
|name=​ ព្រះវិស្ណុ<br> ព្រះនារាយណ៍
|image=Cambogia,_visnu,_dintorni_di_prasat_rup_arak,_stile_din_kulen,_800-875_ca._01.JPG|200px
|caption=​ ព្រះវិស្ណុ រឺ ព្រះនារាយណ៍ [[សិល្បៈខ្មែរ|សិល្បៈខ្មែរគូលែន]] ប្រាសាទ អូរថ្មដាប់ [[ភ្នំគូលែន]] [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]].
}}
[[ឯកសារ:Prasat_Sa_Kamphaeng_Yai-pano-3.jpg|រូបភាពតូច|(ពីឆ្វេងទៅស្តាំ។[[ព្រះម៉ែលក្ម្សី]] - [[ព្រះនាងភូមិ]]-[[ព្រះនាងនីឡាទេវី]] និង ព្រះនរាយណ៍ )]]
'''ព្រះវិស្ណុ''' ({{lang-en| Lord Vishnu}}) ឬ '''ព្រះនរាយណ៍''' ({{lang-en| Lord Narayana }}) ឬព្រះភគវន្ត ឬព្រះអនន្ដៈ ឬហរិ ជាអាទិទេពមួយអង្គក្នុងចំណោមអាទិទេពទាំងបីក្នុង [[ព្រហ្មញ្ញ សាសនា]] [[ហិណ្ឌូសាសនា]] [[ព្រហ្មញ្ញសាសនា|ព្រះវេទ]] ។
ព្រះវិស្ណុ ឬព្រះនរាយណ៍ ឬព្រះភគវន្ត ឬព្រះអនន្ដៈ ឬហរិ ជាអាទិទេពមួយអង្គក្នុងចំណោមអាទិទេពទាំងបីក្នុងព្រាហ្មណ៍សាសនា។ [[ព្រះវិស្ណុ]]ជាអាទិទេពស្រោចស្រង់លោក ទ្រទ្រង់លោក ចំរើនលោក។ ព្រះវិស្ណុជាកំពូលអាទិទេពធំទីពីរនៅក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនាក៏ប៉ុន្តែការគោរពបូជានៅតាមសម័យកាលខ្លះ ឬនៅតាមតំបន់ នៃពពួកព្រាហ្មណ៍បានចាត់ទុកព្រះវិស្ណុជាកំពូលអាទិទេពទីមួយទៅវិញ ព្រះអង្គពុំមែនជាអ្នកបង្កើតលោកដោយផ្ទាល់ទេ តែទ្រង់ជាអ្នកបង្កើតព្រះព្រហ្ម ហើយបញ្ជាឱ្យព្រះព្រហ្មបង្កើតលោកបន្តទៀតតាមរយៈ ម៉ាយ៉ា(លោកធាតុដ៏បរិសុទ្ធ) របស់ទ្រង់ ដែលបានរក្សាទុកនៅក្នុងអង្គកាយបានសេចក្តីថា នៅពេលលោកធាតុទាំងមូលដោយរួមទាំងទេវៈទាំងឡាផង លោកធាតុទាំងនោះត្រូវចូលទៅក្នុងអង្គកាយព្រះវិស្ណុវិញ រង់ចាំការកកើតសារជាថ្មី ។ ដោយសារមូលហេតុនេះ បានជាគេចាត់ទុកព្រះវិស្ណុ ជាអាទិទេពបង្កើតលោកទាំងបីឋាន ព្រមទាំងជាម្ចាស់លើលោកទាំងបីថែមទៀត។ ព្រះវិស្ណុមានតួនាទីគ្រប់គ្រងថែរក្សាលោកឱ្យបានសេចក្តីសុខសាន្តមានរបៀបរៀបរយដូច្នេះព្រះវិស្ណុមានការទាក់ទងយ៉ាងស្និទជាមួយនឹងលោកយើងនេះបំផុតគឺបៀបបីដូចជាដួងចិត្ត និងរាងកាយ។ ព្រះវិស្ណុជាអាទិទេពតំណាងឱ្យសភាវៈល្អ ជនជាតិឥណ្ឌាម្ចាស់ស្រុកចូលចិត្តសាងអំពើល្អ និងមានសេចក្តីមេត្តាប្រោសប្រណី ព្រវិស្ណុមានឈ្មោះច្រើនណាស់ប្រមាណជាមួយពាន់ឈ្មោះមានជាព្រះនរាយណ៍ ព្រះហរិ ព្រះភគវន្ត<ref>ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅទេវកថា អាវតារ និងកេតភណ្ឌ▼
▲== ប្រវត្តិព្រះវិស្ណុ ==
 
▲ព្រះវិស្ណុ ឬព្រះនរាយណ៍ ឬព្រះភគវន្ត ឬព្រះអនន្ដៈ ឬហរិ ជាអាទិទេពមួយអង្គក្នុងចំណោមអាទិទេពទាំងបីក្នុងព្រាហ្មណ៍សាសនា។ [[ព្រះវិស្ណុ]]ជាអាទិទេពស្រោចស្រង់លោក ទ្រទ្រង់លោក ចំរើនលោក។ ព្រះវិស្ណុជាកំពូលអាទិទេពធំទីពីរនៅក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនាក៏ប៉ុន្តែការគោរពបូជានៅតាមសម័យកាលខ្លះ ឬនៅតាមតំបន់ នៃពពួកព្រាហ្មណ៍បានចាត់ទុកព្រះវិស្ណុជាកំពូលអាទិទេពទីមួយទៅវិញ ព្រះអង្គពុំមែនជាអ្នកបង្កើតលោកដោយផ្ទាល់ទេ តែទ្រង់ជាអ្នកបង្កើតព្រះព្រហ្ម ហើយបញ្ជាឱ្យព្រះព្រហ្មបង្កើតលោកបន្តទៀតតាមរយៈ ម៉ាយ៉ា(លោកធាតុដ៏បរិសុទ្ធ) របស់ទ្រង់ ដែលបានរក្សាទុកនៅក្នុងអង្គកាយបានសេចក្តីថា នៅពេលលោកធាតុទាំងមូលដោយរួមទាំងទេវៈទាំងឡាផង លោកធាតុទាំងនោះត្រូវចូលទៅក្នុងអង្គកាយព្រះវិស្ណុវិញ រង់ចាំការកកើតសារជាថ្មី ។ ដោយសារមូលហេតុនេះ បានជាគេចាត់ទុកព្រះវិស្ណុ ជាអាទិទេពបង្កើតលោកទាំងបីឋាន ព្រមទាំងជាម្ចាស់លើលោកទាំងបីថែមទៀត។ ព្រះវិស្ណុមានតួនាទីគ្រប់គ្រងថែរក្សាលោកឱ្យបានសេចក្តីសុខសាន្តមានរបៀបរៀបរយដូច្នេះព្រះវិស្ណុមានការទាក់ទងយ៉ាងស្និទជាមួយនឹងលោកយើងនេះបំផុតគឺបៀបបីដូចជាដួងចិត្ត និងរាងកាយ។ ព្រះវិស្ណុជាអាទិទេពតំណាងឱ្យសភាវៈល្អ ជនជាតិឥណ្ឌាម្ចាស់ស្រុកចូលចិត្តសាងអំពើល្អ និងមានសេចក្តីមេត្តាប្រោសប្រណី ព្រវិស្ណុមានឈ្មោះច្រើនណាស់ប្រមាណជាមួយពាន់ឈ្មោះមានជាព្រះនរាយណ៍ ព្រះហរិ ព្រះភគវន្ត<ref>ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅទេវកថា អាវតារ និងកេតភណ្ឌ
របស់ព្រះវិស្ណុ លោកៈញ៉ែមសែ លោក ហ៊ាង រិទ្ធ ទំព័រទី១</ref>។
== លំនៅរបស់ព្រះវិស្ណុគង់នៅ ==
[[ឯកសារ:South_India,_Tamil_Nadu,_probably_Pudokkatai,_early_Chola_Dynasty,_10th_Cen_-_Vishnu_with_Shri,_and_Bhu_-_1963.104_-_Cleveland_Museum_of_Art.tif|រូបភាពតូច| ព្រះវិស្ណុ ឬ​ព្រះនារាយណ៍ មានមហេសីបីរអង្គគឺ​៖ [[ព្រះម៉ែលក្ម្សី|ព្រះនាងលក្ម្សី]](ព្រះស្រីទេវី) និង [[ព្រះនាងភូមិ]]([[នាងគង្ហីង|ព្រះម៉ែធរណី]]នៃ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា|ព្រះពុទ្ធសាសនានិកាយថេរវាទ]].]]
[[ឯកសា|រូបភាពតូច|រូបចម្លាក់ព្រះវិស្ណុ]]
 
ព្រះវិស្ណុមានលំនៅឯទេវលោកក្សីរសមុទ្រ(សមុទ្រទឹកដោះ)ដែលហ៊ុំព័ទ្ធដោយសមុទ្រចំនួនប្រាំពីរនិងភ្នំចំនួនប្រាំពីរហើយសមុទ្រ និងភ្នំទាំងប្រាំពីរនោះមានឈ្មោះដូចៗគ្នាចំណែកសមុទ្រ និងភ្នំទីប្រាំពីរចុងក្រោយគេជាប់នឹងព្រះរាជវាំងរបស់ព្រះអង្គ មានឈ្មោះហៅថា អស្សកណ្ឌ ភស្តុតាងជានិមិត្តរូបសម្រាប់យើង គឺគូទឹកដែលហ៊ុំព័ទ្ធជុំវិញប្រាសាទអង្គរវត្តសព្វថ្ងៃនេះ ជាតំណាងឱ្យសមុទ្រឈ្មោះ អស្សកណ្ឌនេះឯង ព្រះវិស្ណុ
មានព្រះរាជវាំងឈ្មោះ វៃកណ្ឋៈ និងមានមហេសីពីរព្រះអង្គមានដូចជាៈ
Line ១២ ⟶ ២០:
 
== លក្ខណៈសម្គាល់ ==
[[ឯកសារ:106_Visnu,_16c,_Ayutthaya_(35122810331).jpg|រូបភាពតូច| ព្រះវិស្ណុ ឬ​ព្រះនារាយណ៍ [[សិល្បៈ]][[អាណាចក្រអយុធ្យា|អយុធ្យា]].]]
 
រូបព្រះវិស្ណុជាមនុស្សមានប្រកេស(ក្បាល)មួយ មុខមួយមានដៃពីរ ឬមានដៃបួន ព្រះអង្គរទ្រង់កាន់កេតនភណ្ឌចំនួនបួននៅក្នុងដៃនីមួយៗ គឺខ្យងស័ង្ខ ផែនដី ដំបង និងកងចក្រហើយជួនកាលព្រវិស្ណុមាននៅដៃមានច្រើនទៀត ដែលកាន់បន្ថែមនូវធ្នូ ដាវ ផ្កាឈូក។ល។ព្រះវិស្ណុមានសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ខ៊លឿង ពាក់ម្កុដមួកបំពង់មានគ្រុឌជាយានជំនិះ ហើយច្រើនផ្ទុំលើស្តេចនាគអនន្ត។ដើម្បីបំពេញមុខងារជាអ្នកគ្រប់គ្រងថែរក្សាលោក ព្រះវស្ណុបានបែងភាគចុះមកកើតក្នុងឋានមនុស្សហើយផ្ចាញ់សភាវៈអាក្រក់ ដែលតែងតែបៀតបៀងសេចក្តីសុខ បង្ហិនបង្ហោចបំផ្លាច់បំផ្លាញ់ធ្វើឱ្យខូចសណ្តាប់ធ្នាប់ របៀបរៀបរយ និងការរស់នៅរបស់មនុស្សលោក អាទិទេព ឬពួកព្រាហ្មណ៍ សភាវៈដែលជាវិស្ណុបែងភាគនោះឈ្មោះថា អវតារ ដែលមានទាំងអស់ចំនួន ១១ អង្គ ចែកចេញជាបីប្រភេទគឺ មនុស្ស សត្វ និងពាក់កណ្តាលមនុស្សពាក់កណ្តលសត្វ។ ហើយរឿងព្រេងកថាអំពីប្រវត្តិនៃអវតារនីមួយៗនេះមានការពេញនិយមរហូតអវតារខ្លះ ត្រូវបានពពួកព្រាហ្មណ៍គោរពយ៉ាងខ្លាំងក្លា ចំណែកឯនៅប្រទេសកម្ពុជាយើងវិញរឿងរ៉ាវទេវកថាអវតារព្រះវិស្ណុនេះក៏បានជះឥទ្ធិពលមកលើជំនឿនៅក្នុងស្រទាប់មហាជនខ្មែរគ្រប់ៗជំនាន់ផងដែរ។
 
[[ឯកសា|រូបភាពតូច|រូបចម្លាក់ព្រះសិវៈនៅប្រាសាទក្រវ៉ាន់]]
[[ឯកសារ:Vishnu_p1070271.jpg|រូបភាពតូច| ព្រះវិស្ណុ ឬ​ព្រះនារាយណ៍ មានមហេសីបីរអង្គគឺ​៖ [[ព្រះម៉ែលក្ម្សី]] និង [[ព្រះនាងសរស្វតី]].]]
 
== អវតាព្រះវិស្ណុ ==
ព្រះវិស្ណុមានអវតា១០គឺ៖
Line ២៦ ⟶ ៣៨:
# ពុទ្ធ (Budha) ជា[[ព្រះពុទ្ធ]] បានជួយស្រោចស្រង់ដាស់តឿនមនុស្ស អោយស្គាល់បុណ្យបាប អាក្រក់ល្អ ផុតចាកបាបកម្ម(តាម ព្រះពុទ្ធពុំមែនជាអវតារ ព្រះវិស្ណុទេ តែពួកព្រាហ្មណ៍ ដោយបានឃើញព្រះពុទ្ធមានឥទ្ធិពល មានអនុភាពខ្លាំង ក៏បានបញ្ចូលជាអវតាព្រះវិស្ណុ)
# កល្កិន (Kalkin) ជាមនុស្សសេះ គឺខ្លួនមនុស្ស ក្បាលសេះ។ អវតានេះមិនទាន់បានចាប់បដិសន្ធិលើលោកយើងទេ ព្រោះការមកដល់របស់អវតានេះ ប្រៀបដូចជាចុងបញ្ចប់នៃផែនដី។ [[កល្កិន]]មានមុខងារជាអ្នកកាត់ទោសសភាវៈអាក្រក់ដោយដាក់ទណ្ឌកម្មនិងអោយរង្វាន់ដល់សភាវៈល្អដើម្បីរៀបចំយុគមាស។
 
== រូបភាព ==
<gallery>
រូបភាព:Cambogia,_visnu,_dintorni_di_prasat_rup_arak,_stile_din_kulen,_800-875_ca._02.JPG
រូបភាព:Phimai_National_Museum-004.jpg
រូបភាព:Vishnu_on_Garuda_from_Cambodia,_Angkor_Wat_style,_12th_century,_bronze,_HAA.JPG
រូបភាព:077_Visnu,_14c,_Sukhothai_(35086946062).jpg
រូបភាព:Airlangga.jpg
រូបភាព:Art_Gallery_(Tanjore,_Inde)_(14066164096).jpg
</gallery>
 
== ឯកសារយោង ==
==កំណត់==
{{commons category| ​ ព្រះវិស្ណុ}}
{{Reflist}}
== មើលផងដែរ ==
*[[រឿងរាមកេរ្តិ៍]]
*[[រាមកេរ្តិ៍]]
*[[របាំព្រះរាជទ្រព្យ]]
*[[របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​]]
*[[ព្រះនាងហ្គ៉ាយ៉ាទ្រី]]
*[[នាគខ្មែរ និង នាគសាសនា]]
*[[ក្រុងរាពណ៍]]
*[[នាង​មណ្ឌោលគីរី]]
*[[នាងកាមអគ្គីនាគ|នាងអគ្គីនាគ]]
*[[នាគក្បាលប្រាំបួន]]
*[[វត្តព្រះកែវមរកត]]
*[[ព្រហ្មញ្ញ សាសនា]]
*[[ហិណ្ឌូសាសនា]]
*[[នាគ]]
*[[ប្រាសាទខ្មែរនៅលើទឹកដីថៃ]]
*[[ប្រាសាទខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសថៃ]]
*[[រាយព្រះនាមទេវតានំនៃសាសនាព្រាហ្មណ៍ ឬ ហិណ្ឌូ]]
*[[តួអង្គនៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍ខ្មែរ]]
*[[ព្រះម៉ែនីវ៉ាន់]]
*[[ព្រះម៉ែម៉ាណាសា |ព្រះម៉ែម៉ាណាសា (ម៉ូណាសា) ]]
*[[រាយព្រះនាមទេវតាចិន]]
*[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ]]
*[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ]]
*[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីព្រះមហាក្សត្រនៃឥណ្ឌាបុរាណ]]
*[[រាយព្រះនាមម្ចាស់ក្សត្រីនៃអធិរាជចិន]]
*[[រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃមីយ៉ាន់ម៉ា]]
*[[ភុជង្គនាគ]]
*[[កម្ពុជនាគរាជ]]
*[[កុម៉ែរាជ (រឿងនិទាន)|ព្រះថោង]]
*[[ព្រះបាទវិរូបក្ខ]]
[[Category:សាសនា]]
បានពី "https://km.wikipedia.org/wiki/ព្រះវិស្ណុ"