អក្សរភូមា៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី២៦១៖
|hm
|ប្រើតែក្នុងអក្សរ <big>{{lang|my|ငှ}}</big> (hng បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ង) {{IPA|[ŋ̊]}}, <big>{{lang|my|ညှ/ဉှ}}</big> (hny បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ញ ញ៉) {{IPA|[ɲ̥]}}, <big>{{lang|my|နှ}}</big> (hn បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ន ណ) {{IPA|[n̥]}}, <big>{{lang|my|မှ}}</big> (hm បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ម ម៉) {{IPA|[m̥]}}, <big>{{lang|my|လှ}}</big> (hl បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ត ទ) {{IPA|[ɬ]}}, <big>{{lang|my|ဝှ}}</big> (hw បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ វ វ៉) {{IPA|[ʍ]}}. <big>{{lang|my|ယှ}}</big> (hy បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ឆ ឈ) and <big>{{lang|my|ရှ}}</big> (hr បញ្ចេញសំឡេងអក្សរ ស ស៊) are pronounced {{IPA|[ʃ]}}.
|}
== វណ្ណយុត្តិនិងនិមិត្តសញ្ញា ==
{| class="wikitable"
!និមិត្តសញ្ញា
!ឈ្មោះភូមា
!កំណត់សំគាល់
|-
|{{lang|my|်}}
|{{lang|my|အသတ်}}, {{lang|my|တံခွန်}} {{lang|my|ရှေ့ထိုး}}
|ទណ្ឌឃាដ, បដិសេធ (៍) លុបស្រៈដែលមានស្រាប់ ដោយហេតុនេះធ្វើឱ្យព្យញ្ជនៈចុងក្រោយព្យាង្គជាញឹកញាប់បំផុតជាមួយអក្សរ က င စ ည (ဉ) ဏ တ န ပ မ ហើយជួនកាលមានព្យញ្ជនៈផ្សេងទៀតនៅក្នុងពាក្យប្រាក់កម្ចី។
|-
|{{lang|my|င်္}}
|{{lang|my|ကင်းစီး}}
|កំណែខ្នាតតូចជំនួសនៃ င်; សូរសព្ទសមមូលនៃសម្លេងច្រមុះ င် ([ìɰ̃]) ជាចុងក្រោយ
ត្រូវបានរកឃើញជាចម្បងនៅក្នុងប្រាក់កម្ចីបាលីនិងសំស្ក្រឹត (ឧទាហរណ៍: "ថ្ងៃអង្គារ" ប្រកបថា အင်္ဂါ និងមិនមែនពាក្យ အင်ဂါ)
|-
|{{lang|my|့}}
|{{lang|my|အောက်မြစ်}}
|បង្កើតសម្លេងក្រអឺតក្រទម ប្រើតែជាមួយចុងច្រមុះឬស្រៈដែលបង្ហាញពីសម្លេងទាបឬខ្ពស់។
|-
|{{lang|my|◌း}}
|{{lang|my|ဝစ္စပေါက်}}, {{lang|my|ဝိသဇ္ဇနီ}}, {{lang|my|ရှေ့ကပေါက်}}, {{lang|my|ရှေ့ဆီး}}
|រះមុខ, វិសជ៌នី (ះ) បង្កើតសម្លេងខ្ពស់ អាចធ្វើតាមច្រមុះចុងក្រោយដែលត្រូវបានសម្គាល់ដោយទណ្ឌឃាដ ({{lang|my|်}}) ឬស្រៈមួយដែលជាប់ទាក់ទងនឹងសម្លេងក្រអឺតក្រទមឬសម្លេងទាប
|-
|{{lang|my|ာ}} ឬ {{lang|my|ါ}}
|{{lang|my|ရေးချ}}, {{lang|my|မောက်ချ}}, {{lang|my|ဝိုက်ချ}}
|ស្រះ អា (ា) នៅពេលប្រើតែម្នាក់ឯងវាបង្ហាញ /à/ (អា)
សំដៅជាទូទៅថាជា ရေးချ (/jéːtʃʰa̰/ យេឆះ) វណ្ណយុត្តិនេះមានទម្រង់ខុសគ្នាពីរ តាមលំនាំដើមវាត្រូវបានសរសេរ ာ ដែលត្រូវបានគេហៅថា ဝိုက်ချ (/waɪʔtʃʰa̰/ វ៉ៃឆះ) សម្រាប់ភាពជាក់លាក់ ប៉ុន្តែដើម្បីចៀសវាងភាពមិនច្បាស់នៅពេលតាមដានព្យញ្ជនៈ ခ ဂ င ဒ ပ ဝ ត្រូវបានសរសេរខ្ពស់ ါ ហើយបានហៅ မောက်ချ (/maʊʔtʃʰa̰/ ម៉ៅឆះ)
|-
|{{lang|my|ေ}}
|{{lang|my|သဝေထိုး}}
|ស្រះ អេ (េ) ចង្អុលបង្ហាញ /è/ (អេ)
អាចត្រូវបានផ្សំជាមួយសញ្ញាស្រៈ ာ ឬ ါ ដើម្បីបង្កើត ော ឬ ေါ ដែលបង្ហាញ /ɔ́/ (អរ, អូ) នៅក្នុងព្យាង្គបើកឬ /àʊ/ មុនពេលអក្សរ က ឬ င សម្លេងទាបនៃស្រៈនេះនៅក្នុងព្យាង្គបើកចំហត្រូវបានសរសេរ ော် ឬ ေါ်
|-
|{{lang|my|ော}} {{lang|my|ေါ}}
| -
|ស្រះ អៅ (ៅ) ការរួមបញ្ចូលគ្នារបស់ ေ និង ာ ឬ ါ (មើលខាងលើ) ចង្អុលបង្ហាញ /ɔ́/ (អរ, អូ) នៅក្នុងព្យាង្គបើកឬ /àʊ/ មុនពេលអក្សរ က ឬ င សម្លេងទាបនៃស្រៈនេះនៅក្នុងព្យាង្គបើកចំហត្រូវបានសរសេរ ော် ឬ ေါ်
|-
|{{lang|my|ဲ}}
|{{lang|my|နောက်ပစ်}}
|ស្រះ អេ (េ) ចង្អុលបង្ហាញ /ɛ́/ (អេ) រកឃើញតែនៅក្នុងព្យាង្គបើកប៉ុណ្ណោះ
|-
|{{lang|my|ု}}
|{{lang|my|တစ်ချောင်းငင်}}
|ស្រះអុ (ុ) នៅពេលប្រើតែម្នាក់ឯង បង្ហាញ /ṵ/ (អ៊ុ) ក្នុងព្យាង្គបើកឬ /ɔ̀ʊ/ ក្នុងព្យាង្គបិទ
|-
|{{lang|my|ူ}}
|{{lang|my|နှစ်ချောင်းငင်}}
|ស្រះអូ (ូ) បង្ហាញ /ù/ (អ៊ូ) រកឃើញតែនៅក្នុងព្យាង្គបើកប៉ុណ្ណោះ
|-
|{{lang|my|ိ}}
|{{lang|my|လုံးကြီးတင်}}
|ស្រះអិ (ិ) បង្ហាញ /ḭ/ (អ៊ិ) នៅក្នុងព្យាង្គបើក ឬ /èɪ/ នៅក្នុងព្យាង្គបិទ
|-
|{{lang|my|ီ}}
|{{lang|my|လုံးကြီးတင်ဆန်ခတ်}}
|ស្រះអី (ី) បង្ហាញ /ì/ (អ៊ី) រកឃើញតែនៅក្នុងព្យាង្គបើកប៉ុណ្ណោះ
|-
|{{lang|my|ို}}
| -
|ស្រះអោ (ោ) បង្ហាញ /ò/ (អុ, អូ) នៅក្នុងព្យាង្គបើកឬ /aɪ/ មុនពេលអក្សរ က ឬ င. រួមបញ្ចូលគ្នារបស់ ိ និង ု ជាស្រៈវណ្ណយុត្តិ
|-
|{{lang|my|ွ}}
|{{lang|my|ဝဆွဲ}}
|ជើង វ (្វ) ប្រើតែម្នាក់ឯង ចង្អុលបង្ហាញ /wa̰/ ក្នុងព្យាង្គបើកឬផ្សេងៗ /ʊ̀/ ឬ /wà/ នៅក្នុងព្យាង្គបិទ
|-
|{{lang|my|ံ}}
|{{lang|my|သေးသေးတင်}}
|និគ្គហិត (ំ) នៅក្នុងពាក្យពហុភាសាវាមានមុខងារដូចជាច្រមុះបែបសរីរាង្គ ពាក្យចុងក្រោយវាដំណើរការដូចវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រ -ម ផ្លាស់ប្តូរស្រៈនិងការបន្លឺសម្លេងទាបតាមលំនាំដើម ទោះបីជាវាអាចត្រូវបានផ្សំជាមួយសញ្ញាសម្គាល់សម្លេងដើម្បីបង្កើតព្យាង្គសម្លេងខ្ពស់ឬខ្ពស់
បង្កើតច្រមុះថា -ន ជាចុងក្រោយ
|-
|{{lang|my|ၖ}}
|
|អក្សរ ឫ ប្រើសម្រាប់តែសំស្ក្រឹត ''r̥''
|-
|{{lang|my|ၗ}}
|
|អក្សរ ឬ ប្រើសម្រាប់តែសំស្ក្រឹត ''r̥̄''
|-
|{{lang|my|ေါ်}}
|{{lang|my|သဝေထိုးရေးချရှေ့ထိုး}}
|ប្រើអក្សរដើម្បីបញ្ជាក់ "ော်" នៅក្នុងអក្សរមួយចំនួនដើម្បីជៀសវាងការយល់ច្រឡំសម្រាប់អក្សរ က, တ, ဘ, ဟ, အ
|}
=== Stacked consonants ===
{| class="wikitable"
!Group
!Possible combinations
!Transcriptions
!Example
|-
|K
|{{lang|my|က္က}}, {{lang|my|က္ခ}}, {{lang|my|ဂ္ဂ}}, {{lang|my|ဂ္ဃ}}
|kk, kkh, gg, ggh [also ng?]
|''dukkha'' ({{lang|my|ဒုက္ခ}}), meaning "suffering"
|-
|C
|{{lang|my|စ္စ}}, {{lang|my|စ္ဆ}}, {{lang|my|ဇ္ဇ}}, {{lang|my|ဇ္ဈ}}, {{lang|my|ဉ္စ}}, {{lang|my|ဉ္ဆ}}, {{lang|my|ဉ္ဇ}}, {{lang|my|ဉ္ဈ}}
|cc, cch, jj, jjh, nyc, nych, nyj, nyjh
|''wijja'' ({{lang|my|ဝိဇ္ဇာ}}), meaning "knowledge"
|-
|T
|{{lang|my|ဋ္ဋ}}, {{lang|my|ဋ္ဌ}}, {{lang|my|ဍ္ဍ}}, {{lang|my|ဍ္ဎ}}, {{lang|my|ဏ္ဋ}}, {{lang|my|ဏ္ဍ}}
|tt, tth, dd, ddh, nt, nd
|''kanda'' ({{lang|my|ကဏ္ဍ}}), meaning "section"
|-
|T
|{{lang|my|တ္တ}}, {{lang|my|တ္ထ}}, {{lang|my|ဒ္ဒ}}, {{lang|my|ဒ္ဓ}}, {{lang|my|န္တ}}, {{lang|my|န္ထ}}, {{lang|my|န္ဒ}}, {{lang|my|န္ဓ}}, {{lang|my|န္န}}
|tt, tth, dd, ddh, nt, nth, nd, ndh, nn
|''manta. le:'' ({{lang|my|မန္တလေး}}), [[Mandalay]], a city in Burma
|-
|P
|{{lang|my|ပ္ပ}}, {{lang|my|ပ္ဖ}}, {{lang|my|ဗ္ဗ}}, {{lang|my|ဗ္ဘ}}, {{lang|my|မ္ပ}}, {{lang|my|မ္ဗ}}, {{lang|my|မ္ဘ}}, {{lang|my|မ္မ}},
|pp, pph, bb, bbh, mp, mb, mbh, mm
|''kambha'' ({{lang|my|ကမ္ဘာ}}), meaning "world"
|-
|(other)
|{{lang|my|ဿ}}, {{lang|my|လ္လ}}, {{lang|my|ဠ္ဠ}}
|ss, ll, ll
|''pissa'' ({{lang|my|ပိဿာ}}), meaning viss, a traditional Burmese unit of weight measurement
|-
|}
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសភូមា]]
| |||