ឧបទ្វីបកូរ៉េ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
ទំព័រថ្មី៖ {| border="1" width="300" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" |- ! colspan="2" bgcolor="#CCCCCC" | ឧបទ្វីបកូរ៉េ |- | colspan="2" alig...
 
No edit summary
បន្ទាត់ទី១៖
{| border="1" width="300" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right"
|-
! colspan="2" bgcolor="#CCCCCCDCCCCF" | ឧបទ្វីបកូរ៉េ
|-
| colspan="2" align="center" | [[Image:Locationmap Korea.png|ទីតាំងរបស់ឧបទ្វីបកូរ៉េ]]
បន្ទាត់ទី៧៖
| colspan="2" align="center" | [[Image:Map of korea.png|300px|ផែនទីឧបទ្វីបកូរ៉េ]]
|}
'''ឧបទ្វីបកូរ៉េ​'''ជាឧបទ្វីបមួយនៅ[[អាស៊ីខាងកើត]]។ វាលាតសន្ឋឹងពីជើងទៅត្បូងប្រវែង១១០០គ.ម ចេញពី[[ទ្វីបអាស៊ី]]ចូលទៅក្នុង[[មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក]]។ វាត្រូវហ៊ុមព័ទ្ឋដោយ [[សមុទ្រជប៉ុន]] (នៅខាងកើត) [[សមុទ្រចិនខាងកើត]](នៅខាងត្បូង) និង [[សមុទ្រលឿង]] (នៅខាងលិច)។ [[ច្រកកូរ៉េ]] តភ្ជាប់សមុទ្រជប៉ុននិងសមុទ្រចិនខាងកើត។
 
រហូតមកទល់ចុង[[សង្គ្រាមលោកលើកទី២]] កូរ៉េគឺជារដ្ឋបង្រួបបង្រួមដែលមានដែនដីលាត​សន្ឋឹងលើឧបទ្វីបកូរ៉េបច្ចុប្បន្នទាំងមូល។ ចាប់តាំងពីពេលដែលសង្គ្រាមកូរ៉េបានបញ្ចប់ទៅនៅឆ្នាំ​១៩៥៣ កូរ៉េបានចែកចេញជា២គឺ [[កូរ៉េខាងជើង]]ដែលគ្រប់គ្រងភាគខាងជើង និង[[កូរ៉េខាងត្បូង]]ដែលគ្រប់គ្រងភាគខាងត្បូង។
 
ព្រំដែនខាងជើងរបស់ឧបទ្វីបកូរ៉េត្រូវបានកំនត់ជាទូទៅ អោយជាន់គ្នាជាមួយព្រំដែននយោបាយ​សព្វថ្ងៃរបស់កូរ៉េខាងជើងនិងប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួន ([[ចិន]] ១៤១៦គ.ម និង [[រុស្ស៊ី]] ១៩គ.ម)។ ព្រំដែនទាំងនេះដើមឡើយត្រូវបានកំនត់ដោយទន្លេធម្មជាតិគឺ[[ទន្លេយ៉ាលូ]]និង[[ទន្លេទូមិន]]។ ដោយយោងតាមនិយមន័យនេះ ឧបទ្វីបកូរ៉េទាំងមូល (រួមទាំងកោះទាំងអស់របស់វាផង)មានផ្ទៃដី ២២០ ៨៤៧គ.ម<sup>២</sup>។
 
== ភូមិវិទ្យា ==
 
៧០%នៃផ្ទៃដីសរុបគ្របដណ្ដប់ដោយភ្នំ។ ខ្ពង់រាបដែលអាចដាំដុះបានមានទំហំតូចនិងនៅដាច់​ស្រយាលនៅចន្លោះរវាងជួរភ្នំទាំងឡាយ។ ភ្នំកាន់តែសំបូរនៅតំបន់ខាងជើងនិងខាងកើត ដែលក្នុងនោះមាន[[ភ្នំបាអែកឌុ]]ដែលជាភ្នំមានកំពស់ខ្ពស់ជាងគេនៅលើឧបទ្វីបនេះ (២៧៤៤ម)។ ឧបទ្វីបកូរ៉េមានឆ្នេរប្រវែង ៨៤៦០គ.ម។ ឆ្នេរភាគខាងត្បូងនិងខាងលិចមានភាពរកេតរកូតខ្លាំង។ គេឃើញមានកោះភាគច្រើនក្នុងចំនោមកោះសរុប ៣៥៧៩កោះ ប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅតាមបណ្ដោយឆ្នេរទាំងនោះ។
 
== អាកាសធាតុ ==
 
អាកាសធាតុនៅឧបទ្វីបកូរ៉េមានភាពខុសគ្នារវាងភាគខាងជើងនិងភាគខាងត្បួង។ តំបន់ខាងត្បូងមានអាកាសធាតុក្ដៅសើមស្រដៀងគ្នានឹងប្រទេសជប៉ុនដែរ ដោយទទួលរងឥទ្ឋិពលខ្សែទឹកក្ដៅរបស់មហាសមុទ្រ។ តំបន់ខាងជើងមានអាកាសធាតុត្រជាក់ និងអាកាសធាតុក្នុងទ្វីប ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹង[[តំបន់ម៉ាន់ជូរី]]ដែរ។ ជាក់ស្ដែង កំពស់ទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំនៅជ្រលងទន្លេយ៉ាលូមានតែ ៦០០មម គឺពាក់កណ្ដាលកំពស់ទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំនៅឆ្នេរភាគខាងត្បូង (១៥០០មម)។ សីតុណ្ហភាពនៅខែមករារបស់តំបន់ខាងជើងបំផុតនិងខាងត្បូងបំផុត ខុសគ្នាប្រហែល២០°C ។
ឧបទ្វីបកូរ៉េទទួលរងឥទ្ឋិពលខ្យល់មូសុងអាស៊ីខាងកើតនៅពាក់កណ្ដាលរដូវក្ដៅ និងខ្យល់ព្យុះទីផុងជាញឹកញាប់នៅរដូវស្លឹកឈើជ្រុះ។ ទឹកភ្លៀងមានធ្លាក់ច្រើននៅរដូវក្ដៅ។ រដូវរងារមានភាពត្រជាក់ខ្លាំងដោយមានសីតុណ្ហភាពក្រោមសូន្យនៅតាមតំបន់មួយចំនួន។
 
[[ar:شبه جزيرة كوريا]]