វិគីភីឌា

ល្បឿន៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

មើលប្រវត្តិបានរហ័ស
← កំណែប្រែមុននេះកំណែប្រែបន្ទាប់ →
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
តាមគំហើញអត្ថបទវិគី
ត បានត្រឡប់កំណែប្រែដោយIgsiters (Talk) ទៅកំណែប្រែចុងក្រោយដោយ RandomPoopedBoi
ស្លាក: Rollback
requiring the deletion of these essays here, this time is formally and rightfully, not simply leaving them blank anymore, in every of these essays, information has almost no source and very badly written, either that or unverifible, dead or unreliable source
ស្លាក: ជំនួស Reverted
បន្ទាត់ទី១៖
{{delete|No useful content}}
ជាទូទៅ '''ល្បឿន'''ជាទំហំសំរាប់វាស់ពីផលធៀបរវាងបំរែបំរួលមួយធៀបនឹងពេលវេលា។ ឧទាហរណ៍ ល្បឿននៃកំនរដីល្បាប់ ល្បឿនប្រតិកម្មគីមី ជាដើម។ នៅក្នុង[[ស៊ីនេម៉ាទិច]] ល្បឿនជាទំហំ[[វ៉ិចទ័រ]]សំរាប់វាស់បំរែបំរួលចលនា និងជាផលធៀបរវាងចំងាយចរនិងរយៈពេល។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងនឹងនិយាយជាចំបងទៅលើល្បឿនដែលប្រើនៅក្នុងស៊ីនេម៉ាទិច។
 
 
== ល្បឿននិងវ៉ិចទ័រល្បឿន ==
* '''តំលៃល្បឿន'''(ទំហំស្កាលែរ) ជាផលធៀបរវាងចំងាយចរ <math>d</math> ជាមួយរយៈពេល <math>t</math>។ គេសរសេរ៖
:<math>v = \frac{d}{t}</math>
* '''វ៉ិចទ័រល្បឿន'''ឬ'''ល្បឿនក្នុងលំហ''' ជាបំរែបំរួលនៃវ៉ិចទ័រទីតាំងធៀបនឹងរយៈពេល។ គេសរសេរ៖
:<math>\vec{v} = \frac{d \vec{r}}{dt}</math>
:ដែលណមរបស់វាមានតំលៃស្មើនឹងទំហំល្បឿន និងមានទិសដៅដូចបំលាស់ទីរបស់អង្គធាតុ។ នៅក្នុងរូបវិទ្យា គេប្រើពាក្យ''ល្បឿន''ភាគច្រើនសំដៅទៅលើ''វ៉ិចទ័រល្បឿន''នេះឯង។
 
[[ប្រព័ន្ធខ្នាតអន្តរជាតិ|ខ្នាតអន្តរជាតិ]]របស់ល្បឿនគឺ ម៉ែត្រក្នុងមួយវិនាទី (m.s<sup>-1</sup>)។ សំរាប់យានយន្តនានា ខ្នាត គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង (km/h) ក៏ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយផងដែរ។ គេអាចវាស់ល្បឿនដោយប្រើ[[កុងទ័រល្បឿន]]។
 
== ល្បឿនមធ្យមនិងល្បឿនខណៈ ==
គេត្រូវចែកអោយបានច្បាស់ពីប្រភេទទាំង២របស់ល្បឿន៖
* '''ល្បឿនមធ្យម'''៖ ជាអ្វីដែលយើងបាននិយាយហើយនៅក្នុងនិយមន័យខាងលើ។ យើងអាចគណនាវាបានដោយគណនាផលធៀបរវាងចំងាយចរនឹងរយៈពេល។
* '''ល្បឿនខណៈ'''៖ ជាល្បឿននៅត្រង់ខណៈណាមួយ។ គេអាចគណនាវាបានដោយធ្វើដេរីវេធៀបនឹងពេល នូវកូអរដោនេរបស់វ៉ិចទ័រល្បឿន៖
:<math>\vec{v} = \frac{\partial \vec{r}}{\partial t}=\begin{pmatrix} \frac{\partial x}{\partial t} \\ \frac{\partial y}{\partial t} \\ \frac{\partial z}{\partial t} \end{pmatrix}</math>
 
== តំលៃល្បឿនគួរកត់សំគាល់មួយចំនួន ==
[[រូបភាព:Speed of light from Earth to Moon.gif|thumb|center|700px|ពន្លឺប្រើពេលប្រហែល1.28s ដើម្បីចរពីផែនដីទៅព្រះច័ន្ទ]]
* [[ល្បឿនពន្លឺ]]ក្នុង[[សុញ្ញកាស]]៖ c = 299,792,458 ms<sup>-1</sup>
* [[ល្បឿនសំលេង]]ក្នុងខ្យល់ស្ងួតនៅសីតុណ្ហភាព 20 °C៖ 343 ms<sup>-1</sup>
 
== អត្ថបទទាក់ទិន ==
* [[ល្បឿនមុំ]]
* [[សំទុះ]]
* [[សំទុះមុំ]]
* [[ល្បឿនធៀប]]
* [[ស៊ីនេម៉ាទិច]]
* [[ចលនាត្រង់ស្មើ]]
 
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ស៊ីនេម៉ាទិច]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:មេកានិច]]
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:រូបវិទ្យា]]
បានពី "https://km.wikipedia.org/wiki/ល្បឿន"