របាំកិន្នរី៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
តNo edit summary ស្លាក: កែប្រែតាមគំហើញ កែសម្រួលតាមទូរស័ព្ទ កំណែប្រែពីអ៊ីនធើណិតចល័ត |
បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "Robam Kenorei" |
||
បន្ទាត់ទី១៖
[[ឯកសារ:Cambodian_kenorei_dancer.jpg|រូបភាពតូច| នាដកាកិន្នរីខ្មែរឆ្នាំ១៩២០ នៅ [[សារមន្ទីរជាតិ|សារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ។]]]]
'''របាំកិន្នរី''' គឺជារបាំប្រពៃណីមួយរបស់កម្ពុជា ដែលបង្ហាញពីពពួកសត្វពាក់កណ្តាល មនុស្សពាក់កណ្តាល បក្សីដ៏សប្បុរសរាំក្នុងស្រះឈូកដែលតែងតែសំដែងក្នុង[[របាំព្រះរាជទ្រព្យ|របាំព្រះរាជទ្រព្យនៃកម្ពុជា]] ។ <ref name=":0">{{Cite journal|date=31 March 2020|title=Social Anthropological Perspectives in Vëlmìkirëmëyaûa|url=https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/152262/8/chapter%205.pdf}}</ref>
== និរុត្តិសាស្ត្រ ==
ពាក្យ '''''របាំ''''' ក្នុង [[ភាសាខ្មែរ|ភាសាខ្មែរ]] សំដៅលើរបាំប្រពៃណី។ កំណត់ត្រាដំបូងបំផុតមួយនៃរបាំ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺតាំងពីសតវត្សទី៧ ដែលការសម្តែងត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាពិធីបុណ្យសពរបស់ស្តេច។ ក្នុងសម័យ[[ក្រុងអង្គរ|អង្គរ]] របាំត្រូវបានគេធ្វើនៅតាមប្រាសាទ។
'''កិន្នរី''' មានប្រភពមកពីភាសា[[សំស្ក្រឹត|សំស្រ្កឹត]] ''កិន្នរី'' សម្រាប់សត្វពាក់កណ្តាលមនុស្ស និងពាក់កណ្តាលសត្វបក្សីដែលគេជឿថាបានរស់នៅក្នុង[[ហិម៉ាឡៃយ៉ា|ហិមាពាន្ត]] ។ ខណៈពេលដែល '''''កិន្នរ''''' ឬ '''''កិន្នរា''''' គឺមកពី''[[កិន្នរ]]'' សម្រាប់បុរសឬប្រភេទនៃសត្វនេះ។
== ប្រវត្តិសាស្ត្រ ==
ការបង្ហាញរូប[[កិន្នរ]] ចំណាស់បំផុតក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគេមើលឃើញនៅប្រាសាទ[[ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក|សំបូរព្រៃគុក]] ក្នុងសតវត្សទី៧ <ref>{{Cite web |date=2016-04-25 |title=Temple Overload! Sambor Prei Kuk |url=https://roxyrobles.wordpress.com/2016/04/25/temple-overload-sambor-prei-kuk/ |access-date=2019-11-20 |website=All About and Around |language=en}}</ref> ដែលបច្ចុប្បន្នជា[[បេតិកភណ្ឌពិភពលោក|តំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ]] ។
នៅសម័យ[[អាណាចក្រខ្មែរ|អង្គរ]] '''កិន្នរ''' និង '''កិន្នរី''' ជាញឹកញាប់បង្ហាញនៅលើប្រាសាទអង្គរដែលមានរូបរាងខុសៗគ្នា។ នៅ[[ប្រាសាទអង្គរវត្ត]] ក៏មានការបង្ហាញរូបសត្វពាក់កណ្តាលមនុស្ស និងពាក់កណ្តាលសត្វស្លាបទាំងពីរនេះផងដែរ។
កិន្នរ ក៏ត្រូវបានគេមើលឃើញជាទូទៅឆ្លាក់ជារូបចម្លាក់សម្រាប់សសរនៃ[[ស្ថាបត្យករខ្មែរ|ស្ថាបត្យកម្មក្រោយសម័យអង្គរ]] ។ <ref name=":0">{{Cite journal|date=31 March 2020|title=Social Anthropological Perspectives in Vëlmìkirëmëyaûa|url=https://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/152262/8/chapter%205.pdf}}</ref>
[[ឯកសារ:LePetitJournal_1906_06_24.jpg|រូបភាពតូច| នាដកាកិន្នរីរបស់[[ព្រះបាទសម្តេចព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ]] នៅឯពិព័រណ៍អាណានិគមឆ្នាំ១៩០៦ នៅ[[ម៉ាសេយ|ម៉ាសៀលឡេស]] ។]]
នៅឆ្នាំ១៩០៦ នាដកាកិន្នរី បានសម្តែងនៅអឺរ៉ុបជាលើកដំបូងនៅឯការតាំងពិពណ៌អាណានិគមនៅទីក្រុងម៉ាសៀលឡេស ក្នុងរជ្ជកាល[[ព្រះបាទសម្តេចព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ|ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ]] ។ <ref>{{Cite web |title=le petit journal, A L'Exposition Coloniale de Marseille |url=http://cent.ans.free.fr/pj1906/pj81424061906.htm |access-date=2019-11-20 |website=cent.ans.free.fr}}</ref> ក្នុង[[ខ្មែរក្រហម|របបខ្មែរក្រហម]] (១៩៧៥-១៩៧៩) នៅកម្ពុជា របាំនេះស្ទើរតែបាត់ទៅហើយ ហើយបានលេចចេញជាថ្មីក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ [[នរោត្តម បុប្ផាទេវី|ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម បុប្ផាទេវី]] ដែលជាម្ចាស់របាំព្រះរាជទ្រព្យដំបូងបង្អស់របស់កម្ពុជា។
== តួអង្គនិងសំលៀកបំពាក់ ==
[[ឯកសារ:Kenorei_dancer_1924.jpg|រូបភាពតូច| នាដកាកិន្នរីខ្មែរបានសម្តែងនៅសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញក្នុងឆ្នាំ១៩២០។]]
តួអង្គសំខាន់ និងទោលដែលដើរតួក្នុងរបាំកិន្នរី គឺជាក្រុមនៃសត្វពាក់កណ្តាលមនុស្ស និងសត្វពាក់កណ្តាលបក្សីដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា កិន្នរី ។
តួអង្គកិន្នរី ស្លៀកសំលៀកបំពាក់ខុសប្លែកពីគ្នាទៅនឹងតួអង្គផ្សេងទៀតក្នុង [[របាំព្រះរាជទ្រព្យ]]។ សំលៀកបំពាក់របស់តួអង្គនេះបង្ហាញពីសត្វស្លាបដែលមានការតុបតែងដូចកន្ទុយ និងស្លាប។
សំលៀកបំពាក់របស់ Kenorei មានពណ៌ចម្រុះ និងខុសគ្នាទៅនឹងការរាំដែលពួកគេបានអម។ Kenorei ពាក់ mokot ksatrei ដែលជាមកុដរាងតែមួយដែលមាន transl. សា - បកប្រែ។ kbang (មកុដខាងមុខ) ។ ត្រចៀកត្រូវបានលម្អដោយផ្កា (ផ្កា និង lbak pkar ទាំងសងខាង) ក្រវិល និង [[Chor trajeak|ចោមត្រាច]] (ត្រចៀកតុបតែងគ្រឿងអលង្ការ)។ Kenorei មិនស្លៀកពាក់ [[ស្បៃ|ស្បៃ]] (ជាសម្លៀកបំពាក់ដូចក្រណាត់ពាក់នៅប្រទេសកម្ពុជា) ហើយស្លៀកតែអាវសូត្រដៃវែងទន់។ កអាវប៉ាក់ដែលគេស្គាល់ថា [[Srang kor|ស្រេងគរ]] ត្រូវពាក់ជុំវិញក និងលើអាវ។ ភ្ជាប់ពីស្រេងគរគឺជាទម្រង់នៃអេប៉ូឡែតដែលបត់ឡើងលើស្មា ប៉ុន្តែខុសពី ''{{Lang|km-Latn|inthanu}}'' ។ ពាក់ដោយតួអង្គប្រុសភាគច្រើន។ តួអង្គ Kenorei ពាក់អាវទ្រនាប់មាសនៅលើដើមទ្រូង ខុសពីតួនាទីណាមួយនៅក្នុងរបាំព្រះរាជទ្រព្យកម្ពុជា។ ខ្សែដែលមានរាងដូចអក្សរ X ដែលបានតុបតែងប្លែកពីគេជុំវិញដងខ្លួនត្រូវបានពាក់លើដងខ្លួនដោយមានលម្អប៉ាក់នៅកណ្តាល។
|