រូបមន្តអយល័រ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី៦៖
 
ដែល
*<math>\ e</math> គឺជា​[[គោលនៃលោការីតនេពែរគោលនៃលោការីតនេពែ]] ([[លោការីតធម្មជាតិ]])
* <math>\ i</math> គឺជា​[[ឯកតានិម្មិត]] (ឬហៅថា​ចំនួននិម្មិត)
* <math>\ \sin</math> និង <math>\ \cos </math> គឺជា​​[[អនុគមន៍ត្រីកោណមាត្រ]]
 
រូបមន្ត​អយល័រ​នៅតែពិតបើទោះបីជា <math>\ x</math> ជា​[[ចំនួនកុំផ្លិច]]​ក៏ដោយ​។
 
== ប្រវត្តិ ==
រូបមន្តអយល័រ​ត្រូវបានស្រាយបញ្ជាក់​ដំបូង​ដោយ Roger Cotes ក្នុងឆ្នាំ ១៧១៤ ជារាង
 
:<math> \ln(\cos x + i\sin x)=ix \ </math>
 
(ដែល ln តំណាងអោយ​[[លោការីតនេពែ]] (ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថា​លោការីតធម្មជាតិ) មានន័យថាជា​លោការីត log ដែលមានគោល e)
 
លោក​[[អយល័រ]]​​ជាអ្នកបោះពុម្ព​រូបមន្ត​ជា​រាង​បច្ចប្បន្ន​នេះ​នៅ​ឆ្នាំ​១៧៤៨ ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ​សំរាយបញ្ជាក់​របស់​គាត់​ចំពោះ​[[ស៊េរីអនន្ត]]​ពីរ​ស្មើគ្នា។ អ្នកទាំងពីរ​មិន​បាន​បង្ហាញ​តំណាងធរណីមាត្រ​នៃ​រូបមន្តទេៈ តំណាង​នៃ​[[ចំនួនកុំផ្លិច]]​ជា​[[ចំនុច]]​នៅ​ក្នុង​[[ប្លង់កុំផ្លិច]]​បានលេចឡើង​នៅ​៥០ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក។​ លោក អយល័រ​បាន​ចាត់ទុក​វា​ជាធម្មតា​ដើម្បី​ណែនាំ​ទៅ​កាន់​សិស្ស​របស់​គាត់​អំពី​[[ចំនួនកុំផ្លិច]]​​មាន​ភាពស្រួល​ច្រើនជាង​អ្វី​ដែល​ពួកយើង​ធ្វើ​សព្វថ្ងៃ។ នៅក្នុង​សៀវភៅពិជគណិតថ្នាក់ដំបូងរបស់គាត់ (elementary algebra text book) គាត់​បាន​ណែនាំ​អំពី​ចំនួន​ទាំងនេះ​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ម្តង និង​បាន​ប្រើប្រាស់​​ពួកវា​តាម​រយៈ​វិធីសាស្រ្ត​ធម្មតា។
 
== ទំនាក់ទំនងចំពោះត្រីកោណមាត្រ ==
: <math>\cos x = \mathrm{Re}\{e^{ix}\} ={e^{ix} + e^{-ix} \over 2}</math>
: <math>\sin x = \mathrm{Im}\{e^{ix}\} ={e^{ix} - e^{-ix} \over 2i}</math>
 
សមីការ​ទាំងពីរ​ខាងលើ​អាច​ទាញបាន​ដោយ​ការបូក​ឬ​ដករូបមន្ត​អយល័រ៖
 
: <math>e^{ix} = \cos x + i \sin x \;</math>
 
: <math>e^{-ix} = \cos(- x) + i \sin(- x) = \cos x - i \sin x \;</math>