គ្រោងឆ្អឹងមនុស្ស៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
ត រ៉ូបូ បន្ថែម: zh-min-nan:Jîn-lūi ê kut hē-thóng |
ត រ៉ូបូ កែសំរួល: zh-min-nan:Lâng ê kut hē-thóng; cosmetic changes |
||
បន្ទាត់ទី១៖
[[ឯកសារ:Skeleton2.jpg|150px|right|thumb|រូបគ្រោងឆ្អឹងមនុស្ស(ប្រើក្នុងសៀវភៅជីវវិទ្យា)]]
គ្រោងឆ្អឹងកើតចេញប្រជុំឆ្អឹងដ៏ច្រើន ដែលមានចំនួន២០៦ រៀបតាមលំដាប់លំដោយ ហើយភ្ជាប់គ្នាដោយសារសរសៃ ចំណង។
== រូបផ្គុំទូទៅនៃឆ្អឹង ==
មានបីចំណែក គឺឆ្អឹងក្បាល ឆ្អឹងដងខ្លួន និងឆ្អឹងអវយវៈ ៖
=== ឆ្អឹងក្បាល ===
ឆ្អឹងក្បាលមានពីរ៖
* ឆ្អឹងលលាដ៍ មាន ឆ្អឹងថ្ងាស ឆ្អឹងចំហៀង ឆ្អឹងលលា ឆ្អឹងពយ
* ឆ្អឹងមុខ មាន ឆ្អឹងប្រឡង់ភ្នែក ឆ្អឹងច្រមុះ ឆ្អឹងថ្គាមលើ និងថ្គាមក្រោម។
=== ឆ្អឹងដងខ្លួន ===
មានបីគឺ ឆ្អឹងខ្នង ឆ្អឹង ជំនីរ និងឆ្អឹងទ្រូង៖
==== ឆ្អឹងខ្នង ====
ឆ្អឹងខ្នងមានឆ្អឹងកង៣៣ចែកជា៖
* ឆ្អឹកកងក ចំនួន៧
* ឆ្អឹងកងខ្នង ចំនួន ១២
* ឆ្អឹងកងចង្កេះ ចំនួន៥
* ឆ្អឹងកងគូទ ចំនួន៥
* ឆ្អឹងកញ្ចូញគូទ ចំនួន៤។
==== ឆ្អឹងជំនីរ ====
ឆ្អឹងជំនីរមាន១២គូចែកជា៖
* ឆ្អឹងជំនីរជុំ ១២គូ
* ឆ្អឹងជំនីរស្ទើរ ៣គូ
* ឆ្អឹងជំនីរផុត ២គូ
==== ឆ្អឹងទ្រូង ====
ឆ្អឹងទ្រូងមានតែមួយគត់ ហើយមានលក្ខណៈស្ពោត។
=== ឆ្អឹងអវយវៈ ===
ឆ្អឹងអវយវៈមានពីរប្រភេទ គឺ ឆ្អឹងអវយវៈក្រោម និងឆ្អឹងអវយវៈលើ ៖
==== ឆ្អឹងអវយវៈក្រោម ====
ឆ្អឹងអវយវៈក្រោមមានពីរគឺ៖
* ឆ្អឹងអវយវៈប្រាកដ មាន ឆ្អឹងភ្លៅ ឆ្អឹងអង្គញ់ ឆ្អឹងកំភួនជើង និងឆ្អឹងប្រអប់ជើង
* ឆ្អឹងអវយវៈមិនប្រាកដ គឺ ឆ្អឹងត្រគាក សម្រាប់ភ្ជាប់ ជើងមកដងខ្លួន និង ទ្រអាការៈក្នុង។
==== ឆ្អឹងអវយវៈលើ ====
ឆ្អឹងអវយវៈលើមានពីរដូចគ្នាដែរ គឺ៖
* ឆ្អឹងអវយវៈប្រាកដ មាន ឆ្អឹងដើមដៃ ឆ្អឹងកំភួនដៃ និងឆ្អឹងប្រអប់ដៃ
* ឆ្អឹងអវយវៈមិនប្រាកដ មាន ឆ្អឹងក្រវ៉ាត់ស្មាមានឆ្អឹងដងកាំបិតមួយគូ ឆ្អឹងស្លាបប្រចៀវមួយគូ សម្រាប់ភ្ជាប់អវយវៈប្រាកដមកដងខ្លួន។
== នាទីគ្រោងឆ្អឹង ==
គ្រោងឆ្អឹងមាននាទីប្រាំយ៉ាងគឺ៖
* ទ្រទ្រង់រាងកាយ
* ការពាររាងកាយ
* កំណត់រាង និងធ្វើចលនា
* ផ្ទុក[[សារធាតុខនិជ]]
* ផលិត[[គោលិកាឈាម]]។
== ផ្នែកផ្សេងៗនៃឆ្អឹងកង ==
ផ្នែកផ្សេងៗនៃ ឆ្អឹងកងមាន៖
* តួឆ្អឹង
* ប្រហោងឆ្អឹង
* ពកសងខាង
* ពកសន្លាក់
* ពកឆ្អឹងកង។
ទ្រនាប់ឆ្អឹង ជាឆ្អឹងខ្ចីសម្រាប់ការពារការសង្កត់ទម្ងន់ ប៉ះទង្គិចពេលរត់ ឬ លោត។
== ការសិក្សាលើទម្រង់ឆ្អឹងវែង និងជាលិកាឆ្អឹង ==
=== ការសិក្សាដោយប្រើភ្នែកទទេ ===
ការសិក្សាដោយប្រើភ្នែកទទេទៅលើឆ្អឹងវែងឃើញថា ឆ្អឹងវែងមាន៖
* ក្បាលឆ្អឹង
* សម្បកឆ្អឹង
* ឆ្អឹងតាន់
* ឆ្អឹងស្ពោត ផ្ទុក[[ខួរក្រហម]]
* ប្រហោងឆ្អឹង ផ្ទុក[[ខួរលឿង]]។
ចំណាំ៖
* ខួរលឿង ផលិត[[គោលិកាឈាម]]ពេលបាត់បង់ឈាមច្រើន។
* ខួរក្រហាម ផលិត[[គោលិកាឈាម]]មុនពេលមនុស្សពេញវ័យ។
=== ការសិក្សាដោយប្រើ[[មីក្រូទស្សន៍]] ===
ការសិក្សាដោយប្រើ[[មីក្រូទស្សន៍]]ទៅលើជាលិកាឆ្អឹងឃើញមាន៖
* សម្បកឆ្អឹង
* បន្ទះឆ្អឹង
* កោសិកាឆ្អឹង
* រន្ធនៃបំពង់ចិញ្ចឹម
* រន្ធចិញ្ចឹម។
== សន្លាក់ ==
សន្លាក់គឺជាកន្លែងដែល ក្បាលឆ្អឹងពីរ ឬច្រើននៅប្រឈមមុខគ្នា ភាគច្រើនឲ្យឆ្អឹងកម្រើកបាន។
[[មនុស្ស]]មានសន្លាក់ចំនួនបី គឺ៖
* សន្លាក់អឌ្ឍចល័ត ជាសន្លាក់ឲ្យឆ្អឹងកម្រើកបានតែមានព្រំដែន
* សន្លាក់ចល័ត ជាសន្លាក់ឲ្យឆ្អឹងកម្រើកបានទូលំទូលាយ
* សន្លាក់អចល័ត ជាសន្លាក់ដែលមិនឲ្យឆ្អឹងកម្រើកបាន។
== ការលូតលាស់របស់ឆ្អឹង ==
* នៅអាយុ៧ខែនៅក្នុងផ្ទៃ ឆ្អឹងទាំងអស់នៅជាឆ្អឹងខ្ចី
* ក្រោយកំណើត កោសិកាឆ្អឹងខ្ចី ចាប់ផ្តើមរឹងដោយ[[សារធាតុខនិជ]] ហើយក្លាយជាឆ្អឹង
* ឆ្អឹងលូតលាស់នៅផ្នែកក្បាលឆ្អឹង
* ឆ្អឹងឈប់លូតលាស់នៅពេលមនុស្សមានអាយុ២៥ឆ្នាំ។
== តំហែរក្សាឆ្អឹង ==
ដើម្បីឲ្យឆ្អឹងរឹងមាំ លូតលាស់ល្អ មិនពុក និងមិនងាយបាក់ យើងត្រូវ៖
* ហាត់ប្រាណជាប្រចាំ
* បរិភោគអាហារសម្បូរពួក[[សារធាតុខនិជ]] និង[[វីតាមីន]]៕
[[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ជីវវិទ្យា]]
[[ar:هيكل عظمي بشري]]
Line ១១៧ ⟶ ១១៨:
[[ur:ڈھانچہ انسانی]]
[[zh:人體骨架]]
[[zh-min-nan:
| |||