វិទ្យុ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី១៖
 
<big>វិទ្យុ</big>គឺជាការបញ្ជូនសំលេងដោយលំនាំសំលេងឡើងចុះនៃរលកអសនីចុម្ពិតរួមជាមូយនឹង
រលកអាកាសទាបជាងពន្លឺដែលអាច<u>មើលឃើញពន្លឺ</u>ទាំងនោះ។<br>ការចាំងពន្លឺអសនីចុម្ពិតធើ្វដំណើរដោយបង្ហាញនៃការយោលវិស័យអសនីចុម្ពិតដែលឆ្លងកាត់តាមរយះខ្យល់និងសុញ្ញាកាសក្នុងបរិយាកាស<br>
Line ៥ ⟶ ៤:
[[ឯកសារ:Dispersive Prism Illustration by Spigget.jpg| thumb| 300px| right| ពន្លឺពណ៌សបានបែកខ្ញែកដោយអ័ក្សទៅរកពណ៌ផ្សេងៗទៀត]]<br>
[[ឯកសារ:The PVR.jpg| thumb| 350px|right | វិទ្យុទទួលសំលេងបុរាណរវៃ]]
 
ខាងក្រោមនេះជាអត្តបទនិយាយអំពីបច្ចេកវិទ្យានៃវិទ្យុ នៅក្នុងការប្រើប្រាស់ រួមបញ្ជូលទាំងការផ្សព្វផ្សាយ ដូចជានៅករង់ទំរង់សិល្បះជាដើម។
[[ឯកសារ:The PVR.jpg |thumb| 350px|left | ]]
ឯកសារ១:វិទ្យុសម័យបុរាណរមូដោយដៃ
វិទ្យុ:ជាការបញ្ជូនសញ្ញាជាលេងតាមរលកធាតុអាកាស។ <br />វិទ្យុសកម្មនៃអេឡិចត្រូម៉ាញ៉េទិចធ្វើដំណើររបៀបជារលំយោលជាមួយដែនអេលិចត្រូម៉ាញ៉េទិចជាច្រើនទៀត ដែលចូលទៅកាន់ចន្លោះ ខ្យល់និង សុញ្ញអាកាសនៃលំហរ។ ព៌តមានត្រូវបាននាំយកដោយប្រព័ន្ធិក (នៃប្រព័នរឺរបៀបមួយ)ហើយការផ្លាស់ប្តូកម្មសិទ្ធនៃរលកវិទ្យុសកម្មអាស្រ័យទៅលើធាតុសំខាន់ៗដូចជា អំព្លីទុត និងហ្វ្រេកង់ ។ នៅពេលដែលរលកសំលេងចូលទៅកាន់វត្ថុដែលអាចចំលងកំដៅបានវាជាហេតុធ្វើអោយមានការផ្លាស់ប្តូគ្នាទៅវិញទៅមកមួយនៅពេលបន្ទាន់នោះ។ ទាំងនេះអាចត្រូវបានចាប់ និងធ្វើការបំប្លែងជាសំលេង ឬជាប្រភេទសញ្ញាដ៏ទៃទៀត ដែលអាចទទួលព័តមានបាន។
'''ដើមកំណើត'''
ធាតុដើម: វិទ្យុ រឺ ក៏ រ៉ាឌីអូតេឡេក្រាហ៊្វី ត្រូវ បានគេហៅថា វ៉ៃរឺលេស តេឡេក្រាហ្វ៊ី(wireless telegraphy) ហើយដោយសាតែពាក្យនេះមានភាពវែងពិបាកក្នុងការនិយាយ ក៏ដូចជាការចងចាំទើបវាត្រូវបានបំព្រួញអោយមកខ្លីថា វ៉ៃរឺលេស( wireless) ដោយប្រទេសអង់គ្លេស។ កាលពីមុនវិទ្យុដែលធ្វើអោយមានការចាប់អារម្មណ៏ដល់ការបញ្ចូនព៏តមានគឺ ទីមួយវាអាចថតទុកនូវសំលេង ឬពាក្យអ្វីដែលអ្នកនិយាយបាននិយាយ វាត្រូវបានបង្កើតដោយអ្នករូបវិទ្យាជនជាតិបារាំងម្នាក់ឈ្មោះ Édouard Branly នៅក្នុងឆ្នាំ ១៨៩៧ ហើយវាត្រូវបានគេហៅជាលើកដំបូងថា រ៉ាឌីអេដ(radiate) នៅក្នុងភាសាឡាតាំងគេអានថា រ៉ាឌីយូស (radius) មានន័យថាការនិយាយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយ អ្នកជំនាញខាងផ្នែកផ្សព្វផ្សាយ ដូចជា Waldo Warren (White 1944). ពាក្យនេះក៏បានលេចឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩០៧ ផងដែ ដែលអត្ថបទនោះបានសរសេរដោយ Lee De Forest ហើយត្រូវបានទទួលយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធផ្ទាល់ខ្លួនដោយកងទ័ពជើងទឹកសហរដ្ឋអាមេរិចក្នុងឆ្នាំ១៩១២ហើយបន្ទាប់ពីពេលនោះគេឃើញវាមាននៅគ្រប់
ទីកន្លែងនៅពេលដែលមានការផ្សព្វផ្សាយធ្វើពាណិច្ជកម្មជាលើកដំបូងនៅ សហរដ្ឋអាមេរិច ក្នុងសតវត្ស ១៩២០។ ពាក្យថា broadcasting គឺជាឈ្មោះរបស់វាដែលមានប្រភពមកពី ក្រុមកសិកម្មមានន័យថា ការសាបព្រោះគ្រាប់ពូជលើទីលានដ៏ធំមួយ។ពាក្យនេះត្រូវបានរទួលយកដោយភាសាដ៏ទៃទៀតនៅក្នុងទ្វីប អាស៊ី និង អ៊ឺរុប។ ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសបានបន្តរនូវការប្រើប្រាស់ពាក្យ វ៉ៃរឺលេស wireless នេះកាន់តែច្រើនឡើងៗ រហូតដល់ពាក្យកណ្ដាលសតវត្ស ២០ ទោះបីជាមានទស្សនាដ្តីរបស់ ប៊ីប៊ីស៊ី (BBc) នៅក្នុងចក្រភពអង់គ្លេសបានហៅថា រ៉ាឌីអូ អស់រយ:ពេលជាច្រើនដងក៏ដោយ រហូតដល់វាត្រូវបានបោះផ្សាយជាសារធារណលើកដំបូង នៅដើមសតវត្ស ១៩២០។