ម៉ុង ប្លុង៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បន្ទាត់ទី៣៤៖
[[Horace Béné dictde Saussure]] ដែលជាអ្នកទទួលរង្វាន់ដោយជោគជ័យក្នុងការឡើងកំពូលភ្នំដ៏ខ្ពស់ជាសញ្ញាសំគាល់បែប<br>អ្នកប្រាជ្ញនៃការចាប់ផ្តើមដំបូងភាពពេញនិយមកីឡាឡើងភ្នំ។ស្រ្តីលើកដំបូងដែលឡើងទៅដល់កំពូលភ្នំខ្ពស់<br>មានឈ្មោះថា ម៉ារៀ ផារ៉ាឌិស [[Marie Paradis]] ក្នុងឆ្នាំ 1808។
ទោះបីជាយ៉ាងជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅម៉ុង ប្លុង Mont Blanc [[massif]]មានមនុស្សរងគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើន<br>ហើយមានមនុស្សឡើងដល់កំពូលជារៀងរាល់ចុងសប្តាហ៍(ជាទូទៅក្នុងខែសីហា) ក្រុមអ្នកជួយសង្រ្គោះដោយយន្តហោះបានជួបប្រទះមានករណី១២ដងជាមធ្យម<br>ភាគច្រើនមនុស្សដែលមានបញ្ហានោះឆ្ពោះទៅកាន់នៅលើភ្នំមួយដែលពិបាក។<br>មានកីឡាបាញ់សត្វជាច្រើនដែលតំរូវអោយមានចំនេះដឹងក្នុងការឡើងភ្នំដែលខ្ពស់និងមានអ្នកនាំផ្លូវម្នាក់ (ឬយ៉ាងហោចណាល់មានជើងចាស់ឡើងភ្នំម្នាក់ដែរ)<br>ហើយក៏ត្រូវមានសំភារះគ្រប់គ្រាន់។ វាត្រូវចំនាយពេលយូរនោះគឺមានន័យថាt គួបផ្សំនឹងភាពឈ្លាសវៃរបស់អ្នកធ្វើដំណើរ ហើយគ្រោះថ្នាក់ដែលថ្មបាក់ធ្លាក់បាន។<br>យ៉ាងហោចណាល់ក៏ត្រូវរកទីជ្រកកោនមួយយប់ផង ដែរ ដែលត្រូវគេតំរូវបែបនេះដើម្បី[[Altitude_sickness#Altitude_acclimatization|acclimatize]]ជាឧព្វេធ(កំពូលភ្នំភាគច្រើនគឺ {{convert|5|km|mi|abbr=on}}នៅពីលើនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ)មិនអាចនឹងដល់ ឧព្វេធមហិមា ហើយអាចនឹងបាត់បង់ជីវិត។.<ref name=Acclimatization>{{cite journal |author=Muza, SR; Fulco, CS; Cymerman, A |title=Altitude Acclimatization Guide. |journal=US Army Research Inst. of Environmental Medicine Thermal and Mountain Medicine Division Technical Report |issue=USARIEM-TN-04-05 |year=2004 |url=http://archive.rubicon-foundation.org/7616 |accessdate=2009-03-05 }}</ref><ref name=MedicalProblems>{{cite journal |author=Cymerman, A; Rock, PB |title=Medical Problems in High Mountain Environments. A Handbook for Medical Officers |publisher=US Army Research Inst. of Environmental Medicine Thermal and Mountain Medicine Division Technical Report |volume=USARIEM-TN94-2 |url=http://archive.rubicon-foundation.org/7976 |accessdate=2009-03-05}}</ref>
|