ម៉ុង ប្លុង៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
រ៉ូបូ បន្ថែម: tt:Монблан; cosmetic changes
បន្ទាត់ទី១៨៖
 
 
'''ម៉ុង​ ប្លុង''' ឬ '''ម៉ន់តេ ប៊ីអានកូ''' ([[ភាសាបារាំង]] ហើយ [[ភាសាអ៊ីតាលី]], មានន័យថា "[[ភ្នំពណ៌ស​ (ទ្វីបអឺរ៉ុប)|ភ្នំពណ៌ស]]") ជាភ្នំខ្ពស់បំផុតនៅឯជួរភ្នំ [[អាល់]], [[ភាគខាងលិចអឺរ៉ុប]]
ហើយ[[សហភាពអឺរ៉ុប]].<ref> [[ជួរភ្នំ កៅកាសូស]] រួមបញ្ចួលកំពូលភ្នំខ្ពស់ជាង ម៉ុង ប្លុង ដែលត្រូវបានគេបញ្វួលតាមផែនទីនយោបាយនៃអឺរ៉ុប ទោះបីជាករណីនេះត្រូវបានគេធ្វើឡើងតាមភួមិសាស្រ្តនិងវប្បធម៌តាមជនជាតិអាស៊ីច្រើនជាងអឺរ៉ុប។ ការរួមបញ្វួលរបស់ កៅកាសូស ភ្នំសជាកំពូលភ្នំដែលខ្ពស់បំផុតនៅប៉ែកអឺរ៉ុប។
</ref> វាមានកំពស់ ៤៨១០ម៉ែត ស្ថិតនៅលើនីវ៉ូទឹកសមុទ្រហើយត្រូវ<br />បានគេផ្តល់ចំណាត់ថ្នាក់ [[បញ្ជីភាពលយចេញនៃកំពូលភ្នំចំណាត់ថ្នាក់ទី|១១th លើពិភពលោក]] នៅក្នុងភាពលយចេញនៃឋានលេខា។ ពេលខ្លះវាក៏ត្រូវបានគេស្គាល់ជា ''"La Dame Blanche"'' (ក្នុងភាសាបារាំងមានន័យថា "ស្រ្តីមានសម្បុរស").។
 
ភ្នំសលាតសន្ឋឹងចន្លោះតំបន់នៃ ជ្រោះអាអូស្តា [[អ៊ីតាលី]], ហើយ ហ៊ោតេ-សាអូវី [[ប្រទេសបារាំង]]មានទីតាំងនៅ<br />កំពួលភ្នំខ្ពស់នៅក្បែរព្រំប្រទល់បារាំងនិង អ៊ីតាលីប៉ុន្តែបារាំងនិងស្វីស[[អ្នកសិល្បះខាងផែនទី]]ដែលកំនត់<br />ទីតាំងវានៅក្រៅព្រំប្រទល់នៅលើផែនទី។ ពេលថ្មីៗនេះ នៅចុងបញ្វប់នៃការសិក្សារបស់គាត់ទៅលើផែនទីខុសៗគ្នា<br />ជាច្រើននិងជាមួយជំនួយនៃ ''Istituto Cartografico dell’Esercito'', Antonio Napolitano, ជាមេដឹកនាំអ៊ីតាលីនៃបេសកម្មចំរុះបានអះអាងសម្រាប់ជនជាតិអ៊ីតាលីជាម្ចាស់នៃកំពូលភ្នំខ្ពស់បំផុត។<ref>[http://www.dariorivolta.it/img/Articoli/new2/9IE2Zp1.pdf សមិទ្ឋផលនៃក្រុមការងារ] ដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិនៃជនជាតិអ៊ីតាលីនៃភាពរុងរឿងនៃជនជាតិអឺរ៉ុបត្រូវបានគេដឹងលឺ។</ref><ref>Repubblica, 31 ganuary 2005 [http://www.repubblica.it/2005/b/rubriche/nonsoloalpi/collezioni/collezioni.html On the false historical line]នៅលើផែនទីភូមិសាស្រ្តបារាំង.</ref>
 
ទីក្រុងពីរដែលមានភាពល្បីល្បាញនៅក្បែរ ម៉ុង ប្លុង មានដូចជា (ខមេយឺ) [[Courmayeur]] នៅជ្រោះ អាអូស្តា ប្រទេសអ៊ីតាលី និង (ឆាំមូនិច) [[Chamonix]],នៅ(អៅតេ សាវៀ) Haute-Savoie ប្រទេសបារាំង — ជាតំបន់នៃ [[1924 Winter Olympics|កីឡាអូឡាំពិចរដូវរងារលើកដំបូង]]។ រថយន្តប្រើខ្សែមួយត្រូវបានតោងឡើងកាត់តាមភ្នំពី ឆាំមូនិក ទៅ ខមេយឺ
បន្ទាត់ទី២៩៖
 
== ប្រវតិ្ត ==
[[Imageឯកសារ:Mont Blanc - "La Dame Blanche".jpg|thumb|250px|[[Aerial view]] ភាគនិរតីជាផ្នែកនៃម៉ុង ប្លុងកាលពីដើមខែកញ្ញាថតដោយយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរ]]
 
នេះជាលើកដំបូងនៃការបំបែកឯកទក្តកម្មនៃការឡើងកំពូលភ្នំម៉ុង ប្លុង នៅថៃ្ងទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៧៨៦ ដោយ(លោក យ៉េក បាល់ម៉េត) [[Jacques Balmat]] និងវិជ្ជបណ្ឌិត(មិកឆេល ផាកាត) [[Michel-Gabriel Paccard|Michel Paccard]]។ ការឡើងលើកដំបូងនេះ<br />ត្រូវបានគេបញ្ចូលជាសមាជិកថ្មីដោយ[[Horace Béné dictde Saussure]] ដែលជាអ្នកទទួលរង្វាន់ដោយជោគជ័យក្នុង<br />ការឡើងកំពូលភ្នំដ៏ខ្ពស់ជាសញ្ញាសំគាល់បែបអ្នកប្រាជ្ញនៃការចាប់ផ្តើមដំបូងភាពពេញនិយមកីឡាឡើងភ្នំ។<br />ស្រ្តីលើកដំបូងដែលឡើងទៅដល់កំពូលភ្នំខ្ពស់មានឈ្មោះថា ម៉ារៀ ផារ៉ាឌិស [[Marie Paradis]] ក្នុងឆ្នាំ 1808។
 
ឥឡូវនេះកំពូលភ្នំដែលខ្ពស់ត្រូវបានគេឡើងទៅដែលមានអ្នកទេសចរជាមធ្យម 20,000 ក្នុងមួយឆ្នាំៗហើយអាចត្រូវបាន<br />គេយល់ឃើញថាជាការងាយស្រួលថែមទៀតផង។ ផ្លូវឡើងសំរាប់ម្នាក់ៗដែលធ្វើការហ្វឹកហាត់បានយ៉ាងល្អ<br />ហើយធ្លាប់ឧព្វេធ។ ការចាប់អារម្មណ៍នេះត្រូវបានគេពង្រឹងដោយការពិតថា[[Aiguille du Midi]](ជាកន្លែងដែលរថយន្ត<br />ប្រើខ្សែឈប់)ម៉ុង ប្លុង​ ហាក់បីដូចជាមានសភាពស្ងៀមស្ងាត់ ការចាប់ផ្តើមត្រង់ព្រំដែនខ្ពស់ជាងគេ។<br />ខណះដែលខកចិត្តអំឡុងពេលស្ងៀមស្ងាត់ នៅផ្លូវតូច 3 Monts (ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ច្រើនជាបច្ចេកទេស <br />និងការខិតខំអស់លទ្ឋភាពច្រើនជាងផ្លូវធម្មតាដ៏ទៃទៀត)ផ្លូវឡើងដែលតំរូវអោយមានច្រើននិងការធ្លាក់ចុះមុនពេលការប្រកួត<br />ផ្តាច់ព្រាត់នៃការឡើងទៅដល់ចុងក្រោយ 1000mឡើងដល់កំពូលដែលត្រូវបានគេព្យាយាម។<br />
 
ទោះបីជាយ៉ាងជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅម៉ុង ប្លុង Mont Blanc [[massif]]មានមនុស្សរងគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើនហើយមានមនុស្សឡើង<br />ដល់កំពូលជារៀងរាល់ចុងសប្តាហ៍(ជាទូទៅក្នុងខែសីហា) ក្រុមអ្នកជួយសង្រ្គោះដោយយន្តហោះបានជួបប្រទះមាន<br />ករណី១២ដងជាមធ្យមភាគច្រើនមនុស្សដែលមានបញ្ហានោះឆ្ពោះទៅកាន់នៅលើភ្នំមួយដែលពិបាក។
មានកីឡាបាញ់សត្វ<br />ជាច្រើនដែលតំរូវអោយមានចំនេះដឹងក្នុងការឡើងភ្នំដែលខ្ពស់និងមានអ្នកនាំផ្លូវម្នាក់ (ឬយ៉ាងហោចណាល់មានជើងចាស់<br />ឡើងភ្នំម្នាក់ដែរ)ហើយក៏ត្រូវមានសំភារះគ្រប់គ្រាន់។ វាត្រូវចំនាយពេលយូរនោះគឺមានន័យថាគួបផ្សំនឹងភាពឈ្លាសវៃរបស់អ្នកធ្វើដំណើរ ហើយគ្រោះថ្នាក់ដែលថ្មបាក់ធ្លាក់បាន។<br />យ៉ាងហោចណាល់ក៏ត្រូវរកទីជ្រកកោនមួយយប់ផងដែរ ដែលត្រូវគេតំរូវបែបនេះដើម្បី[[Altitude_sicknessAltitude sickness#Altitude_acclimatizationAltitude acclimatization|acclimatize]]ជាឧព្វេធ(កំពូលភ្នំភាគច្រើនគឺ <br />នៅពីលើនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ)មិនអាចនឹងដល់ឧព្វេធមហិមា ហើយអាចនឹងបាត់បង់ជីវិត។.<ref name=Acclimatization>{{cite journal |author=Muza, SR; Fulco, CS; Cymerman, A |title=Altitude Acclimatization Guide. |journal=US Army Research Inst. of Environmental Medicine Thermal and Mountain Medicine Division Technical Report |issue=USARIEM-TN-04-05 |year=2004 |url=http://archive.rubicon-foundation.org/7616 |accessdate=2009-03-05 }}</ref><ref name=MedicalProblems>{{cite journal |author=Cymerman, A; Rock, PB |title=Medical Problems in High Mountain Environments. A Handbook for Medical Officers |publisher=US Army Research Inst. of Environmental Medicine Thermal and Mountain Medicine Division Technical Report |volume=USARIEM-TN94-2 |url=http://archive.rubicon-foundation.org/7976 |accessdate=2009-03-05}}</ref>
 
== Reference ==
{{reflist}}
 
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុមចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសបារាំង]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសអ៊ីតាលី]]
[[ចំនាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសអ៊ីតាលី]]
 
[[am:ሞን ብላን]]
[[ar:مون بلون]]
[[frp:Mont Blanc]]
[[ast:Mont Blanc]]
[[bar:Mont Blanc]]
[[be:Гара Манблан]]
[[bg:Мон Блан]]
[[bn:মোঁ ব্লঁ]]
[[be:Гара Манблан]]
[[bar:Mont Blanc]]
[[bs:Mont Blanc]]
[[bg:Мон Блан]]
[[ca:Mont Blanc]]
[[cs:Mont Blanc]]
បន្ទាត់ទី៥៧៖
[[da:Mont Blanc]]
[[de:Mont Blanc]]
[[et:Mont Blanc]]
[[el:Λευκό Όρος]]
[[en:Mont Blanc]]
[[es:Mont Blanc]]
[[eo:Blanka Monto]]
[[es:Mont Blanc]]
[[et:Mont Blanc]]
[[eu:Mont Blanc]]
[[fa:مون بلان]]
[[fi:Mont Blanc]]
[[fr:Mont Blanc]]
[[frp:Mont Blanc]]
[[fy:Mont Blanc]]
[[gl:Mont Blanc]]
[[kohe:몽블랑מון בלאן]]
[[hr:Mont Blanc]]
[[iohu:MontoMont BlankaBlanc]]
[[id:Mont Blanc]]
[[io:Monto Blanka]]
[[is:Hvítfjall]]
[[it:Monte Bianco]]
[[heja:מון בלאןモンブラン]]
[[ka:მონბლანი]]
[[swko:Mont몽블랑 Blanc]]
[[ku:Mont Blanc]]
[[la:Rupes Alba]]
[[lv:Monblāns]]
[[lb:Mont Blanc (Alpen)]]
[[hulmo:Mont BlancBianch]]
[[lt:Monblanas]]
[[lmolv:Mont BianchMonblāns]]
[[hu:Mont Blanc]]
[[mk:Мон Блан (планина)]]
[[nl:Mont Blanc]]
[[ne:मोन्ट ब्लाङ्क]]
[[janl:モンブランMont Blanc]]
[[nn:Mont Blanc]]
[[no:Mont Blanc]]
[[nn:Mont Blanc]]
[[nrm:Blianc Mont]]
[[oc:Mont Blanc]]
[[pnb:ماؤنٹ بلانک]]
[[pl:Mont Blanc]]
[[pnb:ماؤنٹ بلانک]]
[[pt:Monte Branco]]
[[ro:Mont Blanc]]
[[rm:Mont Blanc]]
[[ro:Mont Blanc]]
[[ru:Монблан]]
[[sq:Mont Blank]]
[[scn:Munti Jancu]]
[[simple:Mont Blanc]]
[[sk:Mont Blanc]]
[[sl:Mont Blanc]]
[[sq:Mont Blank]]
[[sr:Монблан]]
[[fi:Mont Blanc]]
[[sv:Mont Blanc]]
[[nlsw:Mont Blanc]]
[[ta:மோண்ட் பிளாங்க்]]
[[th:ยอดเขามงบล็อง]]
[[tg:Монблан]]
[[th:ยอดเขามงบล็อง]]
[[tr:Mont Blanc]]
[[tt:Монблан]]
[[uk:Монблан]]
[[ur:مونٹ بلانک]]