ភាសា និងអក្សរខ្មែរ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ ==ភាសាខ្មែរ== ===និយមន័យភាសា=== * ពាក្យ "ភាសា" ម... |
(គ្មានភាពខុសគ្នា)
|
កំណែនៅ ម៉ោង១៧:៣៩ ថ្ងៃអង្គារ ទី៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១១
ភាសាខ្មែរ
និយមន័យភាសា
- ពាក្យ "ភាសា" មានន័យត្រូវគ្នានឹងពាក្យបារាំងថា La Langue ហើយនឹងពាក្យអង់គ្លេសថា Language ។
- តាមវចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជជួនណាតភាគ ១ ទំព័រទី ២៤៧ បោះពុម្ព ឆ្នាំ ១៩៦៧ បានពន្យល់យ៉ាងខ្លីថាភាសាជា "ពាក្យ ឬសម្តី" ។
- តាមសព្វវចនាធិប្បាយធំ Grande Larousses វិញបានឱ្យន័យពាក្យនេះថា "ភាសាជាការសម្តែងនូវសកម្មភាពដោយនិម្មិតរបស់មនុស្ស ពោលគឺសម្បទារបស់គេក្នុង ការសម្តែងនូវចិត្តគំនិត និងហេតុការណ៍នានាតាមសូរសម្លេងនិងកាយវិការ ។
- តាមទស្សនៈរបស់វាក្យវិទូ Webster ថាភាសាគឺជាការសម្តែងនូវគំនិតសញ្ចេតនា ដោយប្រើសូរសម្លេង និងដោយការផ្គុំសម្លេងនោះមានន័យសេចក្តីមួយ ។
- តាមលោក អៀង កើស ក្នុងសៀវភៅភាសាខ្មែរបោះពុម្ពឆ្នាំ ១៩៦៧ បានពន្យល់ថា ភាសាគឺជាសញ្ញាមួយសម្រាប់ទាក់ទងគ្នានៅក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ទោះបីជាភាសានិយាយក្តី ឬភាសាគក្តី ។ សូម្បីតែសត្វក៏វាមានភាសាសម្រាប់ប្រចាំក្រុមរបស់វាដែលក្នុងការទាក់ទង ។
- លោក បណ្ឌិត ម៉ៅ សុក្កន ជាសាស្រ្តាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ បានឱ្យនិយមន័យថា "ភាសាជាសញ្ញាពិសេសមួយដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាជាក់លាក់ ។
♥ ដូច្នេះសរុបមក ភាសាជាបាតុភូតសង្គមពិសេសមួយ ។ ជាប្រព័ន្ធសញ្ញាពិសេសមួយដែលមានទំនាក់ទំនងគ្នាតាមរយៈសញ្ញាពិសេសដោយឡែក អាចផ្សំគ្នាបាន មានលក្ខណៈបន្តមានន័យមួយ ឬច្រើនហើយមានលក្ខណៈយូរអង្វែង ។ ភាសាកើតឡើងហើយប្រែប្រួលដោយសារតម្រូវការចាំបាច់របស់សង្គម ។
→ កំណត់សម្គាល់
១- ប្រព័ន្ធៈ ជាសំណុំមួយដែលមានធាតុចាប់ពី២ឡើងទៅ ហើយធាតុទាំងនោះមានទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមក ។
ឧទាហរណ៍- ប្រព័ន្ធផ្លូវទឹក ប្រព័ន្ធភ្លើងអគ្គីសនី ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ។
ផ្ទុយទៅវិញ ឥដ្ឋមួយគំនរ ពុំមែនជាប្រព័ន្ធទេ ព្រោះដុំឥដ្ឋនីមួយៗដែលគេគរលើគ្នានោះគ្មានទំនាក់ទំនងគ្នាទេ តែបើជញ្ជាំងឥដ្ឋ វិញទើបវាជាប្រព័ន្ធ ព្រោះដុំឥដ្ឋនីមួយៗមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ។
២- សញ្ញាៈ ជាអ្វីដែលជម្រុញចូលទៅក្នុងខួរក្បាលមនុស្សដោយវិញ្ញាណទាំង៥ ធ្វើឲ្យមនុស្សគិត ពិចារណា និងយល់បាន ហើយតាងឲ្យអ្វីមួយដែលខុសពីមុន ។
ឧទាហរណ៍- ភ្លើងចរាចរណ៏ៈ ភ្លើងពណ៌ក្រហម ជាសញ្ញាប្រាប់ថា ឈប់
ភ្លើងពណ៌លឿង ជាសញ្ញាប្រាប់ថា ប្រុងប្រយ័ត្ន
ភ្លើងពណ៌ខៀវ ជាសញ្ញាប្រាប់ថា ធ្វើដំណើរទៅមុខ
- បើយើងឃើញពពកខ្មៅពាសពេញផ្ទៃមេឃ ជាសញ្ញាប្រាប់ថា មេឃជិតភ្លៀងហើយ
- ជួនកាល គេអាចសម្គាល់ថា មានផ្សែងគឺមានភ្លើង ។