ត្រៃលក្ខណ៍៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខន្ធៈទាំងនោះក៏ក្លាយទៅជា ឧបាទានក្ខន្ធ៥ ដែលបញ្ចូលសេចក្តីលោភលន់ និងអ្វីដែល

គេជាប់ជំពាក់ចិត្ត ។

នៅក្នុងទស្សនវិជ្ជាឥណ្ឌាន គំនិតទៅលើពាក្យ អត្ត self (អញឬខ្ញុំ) ហៅថា [[អាត្ម័ន]] Ātman (ក្នុងសាសនាហ៊ិនឌូ Hinduism) គឺជាខ្លួនពិតប្រាកដ ដែលយោងទៅលើសារៈ មួយ ដែលស្ថិតនៅជាអចិន្រៃ្តយ៍ មិនផ្លាស់ប្តូរ ដឹងដោយគុណភាពរបស់ជីវិត ។ គំនិតនេះ និងគំនិតនៃ[[ព្រាហ្មណ៍]] Brahman, ឧត្តមគតិនៃទស្សនវិជ្ជាវេទន្ត របស់សា សនាហ៊ិនឌូ ដែលគេជឿថា ជាអាត្ម័នចុងក្រោយ របស់សត្វលោក ជារបស់សំខាន់ សម្រាប់ ខ្សែចរន្តនៃបរមត្ថវិជ្ជា តក្កវិជ្ជា (ភាពសមហេតុផល logic) និងវិទ្យាសាស្រ្ត របស់ឥណ្ឌាន ។ ចំពោះរបស់ជាក់ស្តែង គឺត្រូវតែមានមូលដ្ឋាន និងភាពរឹងមាំនៃសេចក្តី ពិត ស្រដៀងគ្នានឹងទ្រឹស្តីរបស់ទស្សនវិទូប្លាតូ Platonic Forms ។ ព្រះពុទ្ធបដិសេធទ្រឹ ស្តី អាត្ម័នទាំងអស់ ព្រះអង្គបញ្ជាក់ខ្លាំងទៅ លើភាពអនិច្ចំ ភាពមិនស្ថិតស្ថេរ ។ ព្រះអង្គ បង្រៀនថា គំនិតថាមានអត្តផ្ទាល់ខ្លួន ជាគំនិតមិនត្រឹមត្រូវ ស្ថិតនៅក្នុងវិស័យអវិជ្ជា ។ ក្នុងមហាធម្មទេសនា អំពីបដិច្ចសមុប្បាទ ព្រះអង្គរិះគន់ថា គំនិតដែលថា មានព្រលឹង រួមមួយ soul ឬអត្តភាព ក្នុងអ្វីៗទាំងអស់ ជាការឆ្គាំឆ្គង ។ តាមពិតតាមសេចក្តីប្រកាស របស់ព្រះពុទ្ធក្នុងខន្ធសម្បយុត្ត៤៧ ការសញ្ជឹងគិតទាំងអស់ ចំពោះអត្តគឺជាការចាំបាច់ ទោះបីអ្នកធ្វើគំនិតដឹងខ្លួន ឬមិនដឹងក៏ដោយ, ការសញ្ជឹងគិតអំពីអាយតនៈ៥ ឬអាយត នៈណាមួយ ។

ក្នុងចំណោមសូត្រសំខាន់ៗ នៃមហាយាន ដូចជាមហាបរិនិព្វានសូត្រ តថាគតគព្ភ