សុត្តន្តបិដក៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បានបង្កើតទំព័រដែលផ្ដើមដោយ {{ព្រះត្រៃបិដក}} '''សុត្តន្តបិដក''' រឺព្រះសូត្រ ... |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី២៖
'''សុត្តន្តបិដក''' រឺព្រះសូត្រ គឺជាឈ្មោះគម្ពីរក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាមួយផ្នែក ក្នុងចំណោមគម្ពីរ[[ព្រះត្រ័យបិដក]]ទាំង៣ផ្នែក។<br />
គេចែកគម្ពីរក្នុងព្រះសូត្រជា៥ផ្នែកគឺ ទីឃនិកាយ មជ្ឈិមនិកាយ សំយុត្តនិកាយ អង្គុតរនិកាយ ខុទ្ទកនិកាយ។
#[[គម្ពីរទីឃនិកាយ|'''ទីឃនិកាយ''']] គឺជានិកាយដែលមានសូត្រ៣៤សូត្រ មានព្រហ្មជាលសូត្រជាដើមចាត់ជា៣វគ្គ។ និកាយនេះមានឈ្មោះថាទីឃនិកាយ ព្រោះជាទីប្រជុំ និងជាទីនៅរបស់សូត្រទាំងឡាយដែលមានខ្នាតវែង។
# [[គម្ពីរមជ្ឈិមនិកាយ|'''មជ្ឈិមនិកាយ''']] ជានិកាយដែលមានសូត្រ១៥២សូត្រ មានមូលបរិយាយសូត្រជាដើម។ ជានិកាយដែលមានខ្នាតកណ្តាល ចាត់ជា១៥វគ្គ។
# '''សំយុត្តនិកាយ''' គឺជានិកាយដែលមានសូត្រ ៧.៧៦២សូត្រ មានឱឃតរណសូត្រជាដើម ដែលត្រាស់ទុកដោយអំណាចនៃទេវតាសំយុត្តជាដើម។
# '''អង្គុតរនិកាយ''' គឺជានិកាយដែលមានសូត្រ ៩.៥៥៧សូត្រ មានចិត្តបរិយាទានសូត្រជាដើម ដែលត្រាស់ទុកដោយអំណាចនៃការបន្ថែមឡើង ចែកជាពួកៗ។
# '''ខុទ្ទកនិកាយ''' គឺជាវិន័យបិដកទាំងអស់ អភិធម្មបិដកទាំងអស់ គម្ពីរ១៥ប្រភេទ មានខុទ្ទកបាឋៈជាដើម និងព្រះពុទ្ធវចនៈដ៏សេស វៀរនិកាយ៤។
== ហេតុដែលព្រះតថាគតតាំងព្រះសូត្រ ==
ហេតុដែលនាំអោយព្រះអង្គសំដែងព្រះសូត្រ មាន៤ប្រការគឺ<br />
# '''អត្តជ្ឈាសយ''' ប្រព្រឹត្តទៅតាមព្រះអធ្យាស្រ័យរបស់ព្រះអង្គ។ ក្នុងបណ្តាហេតុ៤ប្រការនេះ ព្រះសូត្រណាដែលអ្នកដទៃមិនបានទូលអារាធនា ព្រះអង្គត្រាស់ទេសនាដោយព្រះអធ្យាស្រ័យរបស់ព្រះអង្គឯងតែម្យ៉ាង (មាន អាកង្ខេយ្យសូត្រ វត្ថសូត្រ មហាសតិប្បដ្ឋានសូត្រ មហាសឡាយតនវិភង្គសូត្រ អរិយវង្សសូត្រ ជាដើម) ឈ្មោះថា មានហេតុដែលទ្រង់តាំងឡើងអោយប្រព្រឹត្តទៅតាមព្រះអធ្យាស្រ័យរបស់ព្រះអង្គ។
# '''បវជ្ឈាសយ''' ប្រព្រឹត្តទៅតាមអធ្យាស្រ័យរបស់អ្នកដទៃ។ គឺទ្រង់សម្លឹងមើលឧបនិស្ស័យ អធ្យាស្រ័យ ការពេញចិត្ត ការចូលចិត្ត អភិនិហារ នឹងភាវៈដែលនឹងត្រាស់ដឹងបានរបស់ជនពួកដទៃ ថាគួរសម្តែងធម៌បែបណាដើម្បីអាចញុំាងជនទាំងនោះអោយសម្រេចមគ្គផលបាន។
# '''បុច្ឆាវសិក''' ប្រព្រឹត្តទៅដោយអំណាចនៃការសួរ។ ពួកបរិស័ទទាំងឡាយ ចូលទៅគាល់ព្រះមានព្រះភាគដោយចំងល់ណានីមួយ ហើយបានទូលសួរដល់ព្រះអង្គ ទ្រង់ក៏សម្តែងធម៌ទេសនាទៅតាមអំណាចនៃការសួរនោះ។
# '''អគ្គុប្បត្តិក''' ប្រព្រឹត្តទៅដោយហេតុដែលកើតឡើង។ គឺពេលដែលព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់អាស្រ័យហេតុការណ៍ដែលកើតឡើង ទើបត្រាស់ទេសនា។
== យោង ==
អដ្ឋកថា សុមង្គលវិលាសិនី (ពុទ្ធសករាជ ២៥៥៣)
[[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ព្រះពុទ្ធសាសនា]]
{{ប្រធានបទ ព្រះពុទ្ធសាសនា}}
| |||