អរិយដ្ឋង្គិកមគ្គ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
ទំព័រថ្មី៖ ភិក្ខុឃឹម សាលីម ---- ::អរិយដ្ឋង្គិកមគ្គ (អរិយៈ ប្រសើរ, អដ្ឋ ៨, អង្... |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី១៖
ភិក្ខុឃឹម សាលីម
----
'''អរិយដ្ឋង្គិកមគ្គ''' គឺជាផ្នែកចំបងសំខាន់មួយក្នុងចំណោមផ្នែកទាំងឡាយដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់បានបង្រៀនដើម្បីការអស់ទៅនៃទុក្ខទាំងពួង ជាផ្លូវដំណើរទៅកាន់អមតៈ។<br />
# '''សម្មាទិដ្ឋិ''' សេចក្តីយល់ត្រូវ សេចក្តីដឹងក្នុង[[អរិយសច្ច៤|អរិយសច្ចៈ៤]] គឺសេចក្តីដឹងក្នុងទុក្ខ សេចក្តីដឹងក្នុងហេតុជាទីកើតឡើងនៃទុក្ខ សេចក្តីដឹងក្នុងការរំលត់នៃទុក្ខ សេចក្តីដឹងក្នុងបដិបទាជាដំណើរទៅកាន់ទីរលត់នៃទុក្ខ។
▲::អរិយដ្ឋង្គិកមគ្គ (អរិយៈ ប្រសើរ, អដ្ឋ ៨, អង្គៈ អង្គ, មគ្គៈ ផ្លូវ) ប្រែថា ផ្លូវមានអង្គ៨ដ៏ប្រសើរគឺ៖ សម្មាទិដ្ឋិ សេចក្តីយល់ត្រូវ១, សម្មាសង្កប្បៈ សេចក្តីត្រិះរិះត្រូវ១, សម្មាវាចា ពោលពាក្យត្រូវ១, សម្មាកម្មន្តៈ ការងារត្រូវ១, សម្មាវាយាមៈ សេចក្តីព្យាយាមត្រូវ១, សម្មាអាជីវៈ សេចក្តីចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ១, សម្មាសតិ សេចក្តីមានរឭកត្រូវ១, សម្មាសមាធិ សេចក្តីតាំងចិត្តមាំត្រូវ១។ ផ្លូវទាំង៨នេះជាមាគ៌ានាំទៅរកព្រះនិព្វាន។
# '''សម្មាសង្កប្បៈ''' សេចក្តីត្រិះរិះត្រូវ គឺសេចក្តីត្រិះរិះក្នុងការចេញចាកកាម សេចក្តីត្រិះរិះក្នុងការមិនព្យាបាទ មិនបៀតបៀនសត្វដទៃ ។
# '''សម្មាវាចា''' ពោលពាក្យត្រូវ គឺចេតនាវៀរចាកការនិយាយកុហក ការនិយាយញុះញង់គេ ការនិយាយទ្រគោះ ការនិយាយរោយរាយឥតប្រយោជន៍។
# '''សម្មាកម្មន្តៈ''' ការងារត្រូវ គឺចេតនាវៀរចាកការសម្លាប់សត្វ ការលួចទ្រព្យអ្នកដទៃ ការប្រព្រឹត្តធម៌មិនប្រសើរទាំងពួង។
# '''សម្មាអាជីវៈ''' សេចក្តីចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ គឺការលះបង់នូវការចិញ្ចឹមជីវិតខុស (មានដូចជា ជំនួញ៥ប្រការ គឺ ជួញគ្រឿងស្រវឹង ជួញគ្រឿងញៀន ជួញមនុស្ស ជួញសត្វ ជួញសាស្ត្រាវុធនានា ។ល។) ហើយសម្រេចការចិញ្ចឹមជីវិតដោយការចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ។
# '''សម្មាវាយាមៈ''' សេចក្តីព្យាយាមត្រូវ គឺព្យាយាមញុំាងឆន្ទៈអោយកើតឡើង ប្រឹងប្រែងប្រារព្ធព្យាយាម ផ្គងចិត្តទុក តាំងព្យាយាមមាំ ដើម្បីញុំាងពួកអកុសលធម៌ដ៏លាមកដែលមិនទាន់កើត មិនអោយកើតឡើងបាន ញុំាងឆន្ទៈដើម្បីលះបង់នូវពួកអកុសលធម៌ដែលកើតឡើងហើយ ព្យាយាមញុំាងកុសលធម៌ទាំងឡាយដែលមិនទាន់កើត អោយកើតឡើង ញុំាងពួកអកុសលធម៌ដែលកើតឡើងហើយ អោយតាំងនៅមិនអោយភ្លេចភ្លាំងទៅវិញ អោយចម្រើនធំទូលាយពេញបរិបូរណ៌។
# '''សម្មាសតិ''' សេចក្តីមានរឭកត្រូវ គឺការពិចារណារឿយៗនូវ[[សតិបដ្ឋាន|សតិប្បដ្ឋាន៤]] គឺពិចារណានូវកាយក្នុងកាយ មានព្យាយាមជាគ្រឿងដុតកំដៅកិលេស មានសេចក្តីដឹងខ្លួន មានស្មារតីកំចាត់បង់នូវអភិជ្ឈានិងទោមនស្សក្នុងលោកចេញ ពិចារណារឿយៗនូវវេទនាក្នុងវេទនា នូវចិត្តក្នុងចិត្ត នូវធម៌ក្នុងធម៌ទាំងឡាយ។
# '''សម្មាសមាធិ''' សេចក្តីតាំងចិត្តមាំត្រូវ គឺការស្ងាត់ចាកអកុសលធម៌ទាំងឡាយ បានដល់នូវ[[ឈាន]]ទាំងឡាយមានបឋមជ្ឈានជាដើម។
<br />
បុគ្គលដែលមិនប្រមាថហើយនៅក្នុងធម្មវិន័យ ដើរតាមផ្លូវប្រកបដោយអង្គ៨ប្រការដ៏ប្រសើរ បុគ្គលនោះនឹងអាចលះបង់ជាតិសង្សារ ហើយធ្វើនូបរិនិព្វាន ជាទីបំផុតនៃកងទុក្ខបាន។
== យោង ==
គហដ្ឋសីល ដោយ មុនីកោសល្យ នៅ ហៃឡុង
[[Category:ព្រះពុទ្ធសាសនា]]▼
[[ar:الطريق النبيل الثماني]]
[[bn:অষ্টাঙ্গ মার্গ]]
[[ca:Noble Camí Òctuple]]
[[cs:Ušlechtilá osmidílná stezka]]
[[da:Den ædle ottefoldige vej]]
[[de:Edler Achtfacher Pfad]]
[[en:Noble Eightfold Path]]
[[et:Kaheksaosaline tee]]
[[el:Η οκταπλή ατραπός]]
[[es:Noble camino óctuple]]
[[fr:Noble Chemin Octuple]]
[[ko:팔정도]]
[[id:Jalan Utama Berunsur Delapan]]
[[it:Nobile Ottuplice Sentiero]]
[[he:הדרך המתומנת האצילה]]
[[la:Octupla Via Nobilis]]
[[lv:Cēlais astoņposmu ceļš]]
[[lt:Taurusis aštuonialypis kelias]]
[[hu:Nemes nyolcrétű ösvény]]
▲[[Category:ព្រះពុទ្ធសាសនា]]
[[my:မဂ္ဂသစ္စာ]]
[[nl:Het Achtvoudige Pad]]
[[ja:八正道]]
[[pl:Ośmioraka ścieżka]]
[[pt:Nobre Caminho Óctuplo]]
[[ru:Восьмеричный Путь]]
[[simple:Noble Eightfold Path]]
[[sr:Племенити осмоструки пут]]
[[sh:Plemeniti osmostruki put]]
[[fi:Jalo kahdeksanosainen polku]]
[[sv:Den ädla åttafaldiga vägen]]
[[th:มรรค ๘]]
[[tr:Sekiz Aşamalı Asil Yol]]
[[uk:Вісімковий Шлях]]
[[vi:Bát chính đạo]]
[[zh:八正道]]
| |||