ព្រំដែន កម្ពុជា-ឡាវ

ព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ គឺជាព្រំដែនអន្តរជាតិរវាង ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និង សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតឡាវ ។ ព្រំដែននេះមានប្រវែង៥៥៥គីឡូម៉ែត្រ (៣៤៥ម៉ាយ) ហើយរត់ពីចំណុចបីជាមួយព្រះរាជាណាចក្រថៃនៅភាគខាងលិចទៅចំណុចបីជាមួយវៀតណាមនៅខាងកើត។

គំនូសពណ៌ក្រហមជាព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ

ទីតាំង

កែប្រែ
 
ស្ថានីយ​ឆ្លងកាត់​ព្រំដែន​ខេត្តស្ទឹងត្រែង ឡាវ-កម្ពុជា។

ព្រំដែន​ចាប់​ផ្តើម​ពី​ទិស​ខាង​លិច​ត្រង់​ចំណុច​បី​ជាមួយ​ប្រទេស​ថៃ​នៅ​កំពូល​ព្រះ​ចំបែង​ក្នុង ​ជួរ​ភ្នំ​ដងរែក ។ ព្រំប្រទល់​បន្ទាប់​មក​បន្ត​ដី​គោក​ទៅ​ភាគ​អាគ្នេយ៍​ឈៀង​ខាង​កើត​ដល់​ទន្លេ​រលាប ហើយ​បន្ត​ពី​ខាង​កើត​ទៅ ​ទន្លេ​មេគង្គ ។ ទន្លេមេគង្គនៅទីនេះធំទូលាយណាស់ បង្កើតបានជា តំបន់ប្រជុំកោះស៊ីផាន់ដុនដោយមានព្រំប្រទល់តាមបណ្តោយមាត់ទន្លេភាគខាងត្បូងនៃបឹងទន្លេនេះ មុននឹងចាកចេញពីវា ហើយបន្តទៅដីខាងជើង។ ព្រំដែន​បត់​ទៅ​ទិស​ខាង​កើត​ដល់ ទន្លេកុង ហើយ​បន្ត​ដំណើរ​ទៅ​ខាង​កើត​រហូត​ដល់​ចំណុច​បី​របស់​វៀតណាម​នៅជួរភ្នំអណ្ណាម

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

កែប្រែ

ចាប់រ៍ឆ្នាំ បារាងារាំងបបន់ ពីដំបូងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសម័យទំនើប និង វៀតណាម ហើយ អាណានិគម នៃ ឥណ្ឌូចិនរបស់ បារាំង ្រូវ បានង្ើតឡើងនៅឆ្នាំ1887  ) ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តំបន់ទាំងអស់ៅភាគខាងកើតនៃទន្លេមេគង្គត្រូវបាន បញ្ចូលទៅក្នុងឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំង នៅឆ្នាំ 1893 បន្ទាប់ពី សង្រ្គាមបារាំង-សៀម ។  នៅឆ្នាំ 1905 តំបន់ឡាវភាគខាងត្បូងនៃ ស្ទឹងត្រែង និង រតនគិរីត្រូវបានផ្ទេរមកកម្ពុជា ដោយផ្អែកលើ ទំនាក់ទំនងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ពួកគេជាមួយនគរខ្មែរ ដោយតំបន់តូចមួយឡាវណាម។ អាណាចក្រគិតថា ក្រោយមកអាជ្ញាធរបារាំងបានប្រើព្រំដែនប្រពី្តិសាស្ត្រនៃខេត្តស្ទឹងត្រែង ជាព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ ទោះបីជានៅពេលនេះ គ្រាន់តែជាខ្សែបន្ទាត់រដ្ឋបាលផ្ទៃក្នុងដែលរត់កាត់តំបន់ដាច់ស្រយាលមួយ មិនមានការសង្កត់ ចាំបាច់ត្រូវកំណត់វាឱ្យបានលម្អិត។

 
ផែនទីព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ

ទាំង​ឡាវ និង​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ឯករាជ្យ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៥៤ ហើយ​ព្រំដែន​បាន​ក្លាយ​ជា​រដ្ឋ​មួយ​រវាង​រដ្ឋ​អធិបតេយ្យ​ពីរ។  តំបន់ព្រំដែនមានភាពប្រែប្រួលពេញមួយទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950-80 ដោយសារជម្លោះផ្សេងៗនៅឥណ្ឌូចិន។  ក៏មានភាពតានតឹងលើការទាមទាររបស់ឡាវដែលមិនព្រមទទួលស្គាល់ចំពោះខេត្តស្ទឹងត្រែង ដោយប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើយុទ្ធនាការខ្មែរ-ឯកបក្សក្នុងតំបន់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950-60 ។  ជាលទ្ធផល គ្មានការបោះបង្គោលព្រំដែនណាមួយបានកើតឡើងទេ ហើយទំនាក់ទំនងឡាវ-កម្ពុជា នៅតែមានភាពត្រជាក់ កាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនបន្ថែមទៀត ក្នុងអំឡុងការគ្រប់គ្រងរបស់ ខ្មែរក្រហម ជាតិនិយម-កុម្មុយនិស្ត នៅកម្ពុជាពីឆ្នាំ 1975-79 ។  នៅឆ្នាំ 2000 ប្រទេសទាំងពីរបានប្រកាសថាពួកគេនឹងចាប់ផ្តើមការងារលើការបោះបង្គោលព្រំដែន។ នៅពេលដែលការងារជាច្រើនត្រូវបានបញ្ចប់នៅចុងឆ្នាំ 2019 មានផ្នែកខ្លះនៃព្រំដែននៅតែមិនទាន់កំណត់ព្រំដែននៅឡើយ។[]

ឯកសារយោង

កែប្រែ
  1. ដកស្រង់ចេញពីសារព័ត៏មានវីគីភីឌាភាសាអង់គ្លេស ផ្នែកខ្លះបានកែសម្រួល