ស្នែង (ឧបករណ៍ភ្លេង)
ស្នែង ជាឧបករណ៍ដែលធ្វើដោយស្នែងគោ ស្នែងក្របី ឬស្នែងទន្សោង។ ឧបករណ៍នេះមានពីរប្រភេទគឺ ប្រភេទស្នែងវែងឥតអណ្តាត និងប្រភេទស្នែងខ្លីមានអណ្តាត។
ប្រភេទស្នែង
កែប្រែប្រភេទស្នែងវែងៗឥតអណ្តាត ប្រើប្រាស់គ្មានបទបែបទេ មានតែសំនៀងមួយបែបសម្រាប់ជាសញ្ញា មានសូរវែងៗ សូរទូនៗ ប្រើរួមនឹងឧបករណ៍សន្ធាប់ដទៃទៀត ក្នុងពេលលើកទ័ពទៅធ្វើសង្គ្រាមម្តងៗកាលពីសម័យបុរាណ។ ឧបករណ៍ប្រភេទនេះ គេផ្លុំត្រង់ខាងចុងស្នែងដែលមានប្រហោងតូចមួយល្មមផ្លុំ។ ប្រភេទស្នែងខ្លីមានអណ្តាត ប្រើប្រាស់មានបទបែបតិចតួច ហើយមិនដែលយកទៅប្រគំរួមនឹងឧបករណ៍ដទៃទៀតឡើយ ច្រើនប្រើទោលតែឯង។
ប្រវត្តិ
កែប្រែកាលពីសម័យដើម ឧបករណ៍ស្នែងនេះសម្បូរហូរហៀរណាស់នៅតាមគ្រួសារនីមួយៗ ស្ទើរតែមនុស្សពេញវ័យក្នុងគ្រួសារមានស្នែងគ្រប់ៗគ្នាទាំងស្រីទាំងប្រុសចេះប្រើប្រាស់វាក៏គ្រប់ៗគ្នាដែរ។ នៅពេលចេញទៅប្រកបមុខរបររកស៊ីតាមដងព្រៃ ម្នាក់ៗចងព្យួរឧបករណ៍ស្នែងនៅនឹងករបស់ខ្លួន គេប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ជាសញ្ញាគ្រប់បែបយ៉ាងតាមបទបែបមានសញ្ញាហៅប្រមូលគ្នា សញ្ញាមានគ្រោះអាសន្ន សញ្ញាវង្វេងផ្លូវ ឬសញ្ញាសួររកគ្នាតាមព្រៃក្បែរៗខ្លួន និងសញ្ញាផ្សេងៗទៀត។
នៅតំបន់ព្រៃ គេច្រើនប្រើប្រាស់សត្វដំរីជំនួសកម្លាំងមនុស្ស។ គេផ្លុំស្នែងហៅដំរីដែលគេបានចិញ្ចឹមយូរមកហើយៗគេលែងវាឱ្យរកស៊ីនៅព្រៃក្បែរៗគេនោះ។ នៅពេលឮម្ចាស់ផ្លុំស្នែងហៅ សត្វដំរីត្រូវតែរត់ទៅរកកន្លែងផ្លុំតាមការចំណាំបទរៀងៗខ្លួនរបស់ម្ចាស់វា។ ជួនកាល ពួកហ្មដំរីត្រូវផ្លុំស្នែងនៅពេលដែលដំរីផងខ្លួនចុះប្រេង គេផ្លុំដើម្បីលួងលោមបន្ទន់ចិត្តដំរីឱ្យវានឹកស្រណោះស្រណោកឈរស្រក់ទឹកភ្នែក បណ្តោយខ្លួនឱ្យម្ចាស់ចាប់ដាក់ទន្លីងបានយ៉ាងស្រួល។ ជួនកាលគេផ្លុំស្នែង៣បទក្នុងពិធីបរដំរីបញ្ជាន់ភូមិ៣ជុំដោយឱ្យដំរីស្រូបទឹកពីក្នុងពាងទៅព្រួសពេញភូមិដើម្បីសុំសេចក្តីសុខសប្បាយត្រជាក់ត្រជុំ ។ ក្រៅពីនេះគេប្រើផ្លុំនៅពេលប្រគំបញ្ចូលខ្មោចអារក្សក្នុងពិធីលៀងអារក្សម្តងៗដែរ ។
របៀបធ្វើ
កែប្រែរូបរាងស្នែងមានធំ មានតូច មានវែង មានខ្លី មិនប៉ុនគ្នាទេ។ អណ្តាតធ្វើអំពីបន្ទះខ្នងឫស្សីតូចស្តើង មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែងដាក់នៅចំកណ្តាលតួស្នែងបិទភ្ជាប់ទៅនឹងស្នែងដោយក្រមួនឃ្មុំ ឬជ័រសត្វម្រោម ។ អណ្តាតបែបនេះគេអាចផ្លុំ ឬបឺតមានសំនៀងល្អដូចគ្នា។ ក្នុងពេលផ្លុំម្តងៗ គេប្រើប្រាស់ប្រអប់ដៃស្តាំបិទបើកខាងប្រហោងធំទៅតាមកម្រិតសំនៀងដែលគេចង់បាន។ គេប្រើចង្អុលដៃខាងឆ្វេងបិទបើករន្ធតូចខាងចុងដើម្បីកម្រិតសំនៀងដែលគេចង់បានដែរ ។
បច្ចុប្បន្ន
កែប្រែបច្ចុប្បន្នឧបករណ៍ស្នែងនេះគ្មានទេតាមគ្រួសារនីមួយៗ ប៉ុន្តែមានតិចតួចបំផុតចំពោះអ្នកចិញ្ចឹមដំរី ឬគ្រួសារដែលរស់នៅតាមតំបន់ព្រៃភ្នំ។ តាមប្រសាសន៍របស់លោកតា ស៊ុំ សុខ ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៥ គាត់មានអាយុ៦២ឆ្នាំជាហ្មដំរីជើងចាស់ម្នាក់នៅតំបន់អង្គរវត្ត មានស្នែងផ្ទាល់ខ្លួនមួយជាកេរមរតក៣តំណរួចមកហើយ។ គាត់មានប្រសាសន៍ថា «ជីតាទួតរបស់គាត់បានប្រាប់គាត់ថា ស្នែងខ្លីៗមានអណ្តាតបែបនេះមានអាយុច្រើនសតវត្សណាស់មកហើយមិនមែនមានត្រឹមសតវត្សដែលគេឆ្លាក់វានៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទអង្គរនោះទេ។ ពីដើមគេប្រើស្នែងវែងៗគ្មានអណ្តាតសម្រាប់កិច្ចការកងទ័ព ប៉ុន្តែស្នែងខ្លីៗមានអណ្តាតដូចនេះគេប្រើសម្រាប់កិច្ចការផ្សេងៗទៅវិញ»៕