ហ៊ាន សាហុីប

គឺជាសេដ្ឋវិទូ និងជារដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុ

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ាន​ សាហុីប គឺជាសេដ្ឋវិទូ និងជារដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា[]

ឯកឧត្តម, បណ្ឌិតសភាចារ្យ
​ ធី ប៊ុនថេង
សេដ្ឋវិទូ
ឯកសារ:Thybuntheng
រដ្ឋលេខាធិការ, ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ
Chairman, Cambodia Securities Exchange
ព័ត៌មានលម្អិតផ្ទាល់ខ្លួន
កើត (1962-10-09) 9 តុលា 1962 (អាយុ 62)
ខេត្តកំពត, ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
សញ្ជាតិខ្មែរ
សាលាមាតាKyiv State University​ (MA, PhD)
គេហទំព័រMinistry of Economy and Finance

ការងារ

កែប្រែ

បណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ាន​ សាហុីប បានកើតនៅថ្ងៃទី៩​ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៦២ នៅខេត្តកំពត នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានចាប់ផ្តើមការងារដំបូងជា នាយកនៃវិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ (EFI) នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧។ ដោយឆ្លងកាត់ការអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់មក វិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុបានរួមចំណែកក្នុងការវិវត្តយ៉ាងរលូននៃប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ពីសេដ្ឋកិច្ចផែនការមកជាសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ក្នងនោះផងដែរ វិទ្យាស្ថានក៏បានចូលរួមកសាងសមត្ថភាពមន្ត្រីរាជការសាធារណៈនៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនចូលជាសមាជិកអាស៊ាននាឆ្នាំ១៩៩៩។​ ព្រមគ្នានោះដែរ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ គឺជាប្រធាននៃក្រុមការងារអភិវឌ្ឍកសាងសមត្ថភាពមន្រ្តីរាជការ របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ។

ក្នុងតួនាទីចម្បងក្នុងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យបានខិតខំជំរុញឲមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាំងផ្នែកបច្ចេកទេស និងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ រវាងវិទ្យាស្ថាននិងសំណាក់ដៃគូភាគីអភិវឌ្ឍន៍បរទេសរួមមាន សហភាពអឺរ៉ុប (the EU) ធនាគារពិភពលោក (World Bank) អង្គការមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) យូអិនឌីភី (UNDP) ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាសុី (ADB) ចៃកា (JICA) សុីដា (SIDA) និងមូលនិធិតេម៉ាសេករបស់សិង្ហបុរី (Temasek Foundation) ផងដែរ។​ លើសពីនេះទៅទៀត វិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ ក៏បានបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិយ៉ាងជិតស្និតជាមួយនឺងដែគូសកលវិទ្យាល័យ និងគ្រឹះស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិរួមមាន សកលវិទ្យាល័យឆាលស្ទើតរបស់អូស្ត្រាលី (Charles Sturt University) វិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឍន័កូរ៉េ (Korea Development Institute) សកលវិទ្យាល័យបច្ចេកវិទ្យាណានយ៉ាងរបស់សិង្ហបុរី (Nanyang Technological University) វិទ្យាស្ថានហិរញ្ញវត្ថុនិងការអភិវឌ្ឍអាសុីប៉ាសុីហ្វិចរបស់ចិន (Asia-Pacific Finance and Development Institute) ហើយនិងមហាវិទ្យាល័យសេវាកម្មស៊ីវិលរបស់សិង្ហបុរី (Civil Service College Singapore) ផងដែរ។

លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏បានដឹកនាំគម្រោង​ថ្នាក់ជាតិមួយ ដែលមានឈ្មោះថា គម្រោងប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ (FMIS)[][] ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេស ដែលមានបួនដំណាក់កាលសំខាន់ៗដូចជា ៖ ការបង្កើនភាពជឿទុកចិត្តនៃថវិកា, ការបង្កើនគណនេយ្យភាពហិរញ្ញវត្ថុ, ការលើកកម្ពស់ការផ្សាភ្ជាប់គោលនយោបាយជាមួយនឹងថវិកា, និងការបង្កើនគណនេយ្យភាពលើសមទ្ធិផលការងារ។ គម្រោងនេះធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងដើម្បីជួយជំរុញឲមានអភិបាលកិច្ចល្អ និង តម្លាភាពក្នុងការគ្រប់គ្រងថវិកាជាតិ កាន់តែមានភាពប្រសើរឡើង ជាពិសេសការចំណាយថវិកាជាតិ ដែលនឹងត្រូវកែលម្អការគ្រប់គ្រងថវិកា និងគណនេយ្យភាពឲមានលក្ខណៈស្តង់ដារ ក្នុងការប្រើប្រាស់នូវធនធានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលទាំងចរន្ត និងមូលធនប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏បានចូលរួមក្នុង កិច្ចការបង្កើតគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាបន្តបន្ទាប់ រួមមានតួនាទីជាអគ្គលេខាធិការ និងក្រោយមកទៀតលោកបានទទួលតួនាទីជា អនុប្រធានប្រចាំការរបស់ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ (SNEC) ជាមួយនឹងមុខងារផ្សេងទៀតជាច្រើន។ បច្ចុប្បន្ន លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ គឺជាអនុប្រធាននៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដែលមានឋានៈស្មើ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី។ ក្នុងនោះផងដែរ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏ជាប្រធានផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា[][][] សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល[] និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា[]

ការសិក្សា

កែប្រែ

លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានទទួលសញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ពីសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋកៀវនៅឆ្នាំ ១៩៩១ និង ១៩៩៤។ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ មានចំណាប់អារម្មណ៍លើកិច្ចការស្រាវជ្រាវ ផ្តោតទៅលើគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ និងគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍវិស័យឯកជន។ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ បាននិពន្ធចងក្រងសៀវភៅ និងឯកសារ ដែលទាក់ទងនឺង សេដ្ឋកិច្ចសាធារណៈ និងតួនាទីរបស់រដ្ឋក្នុងសេដ្ឋកិច្ច[][១០]។ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏ជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច នៅគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាសាធារណៈនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រួមមានសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបានបណ្តុះបណ្តាលនិងណែនាំនិស្សិតកម្ពុជា អ្នកស្រាវជ្រាវ សហគ្រិន អ្នកដឹកនាំវ័យក្មេងជាច្រើន និងមន្រ្តីរាជការផងដែរ។ ដោយសារតែការរួមចំណែកដ៏លេចធ្លោទាំងនេះ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យបានក្លាយទៅជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានិងទទួលបានគោរមងារជា “បណ្ឌិតសភាចារ្យ” ពី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០១៨[១១]

ការបោះពុម្ពផ្សាយ

កែប្រែ

នៅឆ្នាំ ២០២១ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបោះពុម្ភសៀវភៅមួយទៀត មានចំណងជើងថា “ទស្សនៈសេដ្ឋវិទូនិងវិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច”[១២]។ នៅក្នុងសៀវភៅនេះ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យបានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើតួនាទីសំខាន់នៃ “ថាមវន្តនៃប្រព័ន្ធអ្នកពាក់ព័ន្ធ” “ការពិនិត្យនិងតុល្យភាព” និង “ប្រព័ន្ធតម្លៃ” គំនិតក្នុងការកសាងអភិបាលកិច្ចល្អ ជាពិសេសក្នុងកំណែទម្រង់ស្ថាប័ន។ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ ជឿជាក់ទៅលើ ឧត្តមធិបតេយ្យ ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស និងការប្រើប្រាស់ព័ត៌មាននិងបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលក្នុងការគ្រប់គ្រងនិងការសម្រេចចិត្ត។ លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានយកប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចចម្រុះ (វិធីទីបី) ធ្វើជាទស្សនវិជ្ជាសេដ្ឋកិច្ចរបស់លោក។ លោកធ្លាប់អះអាងថា៖ "ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាប្រព័ន្ធ "យុត្តិធម៌, ប៉ុន្តែ អសមធម៌" ចំណែកប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចផែនការ ជាប្រព័ន្ធ "សមធម៌, ប៉ុន្តែ អយុត្តិធម៌" ។ «ដូច្នេះ, ទ្រឹស្ដីសេដ្ឋកិច្ចសម័យទំនើប រួមបញ្ចូលនូវទស្សនៈ ស័ក្ដិសិទ្ធិទីផ្សារ និង យុត្តិធម៌ សមធម៌សង្គម ដែលរដ្ឋ និង សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារដើរតួនាទីស្នូលទន្ទឹមគ្នា» ។


ឯកសារយោង

កែប្រែ
  1. "Dr Hean Sahib". Ministry of Economy and Finance. Retrieved 25 May 2017.
  2. FMIS, Financial Management Information System - FMIS. "Chair of FMIS Project". fmis.mef.gov.kh. FMIS Project. Archived from the original on 2 កញ្ញា 2021. Retrieved 2 September 2021.
  3. FMIS, Financial Management Information System - FMIS. "H.E Dr. Hean Sahib " I want to see One Team Working together for Effectiveness, Transparency, Timely, and with Procedure"". fmis.mef.gov.kh. FMIS Project. Archived from the original on 6 កញ្ញា 2021. Retrieved 6 September 2021.
  4. CSX, Cambodia Securities Exchange - CSX. "Chairman of the CSX". www.csx.com.kh. CSX. Archived from the original on 6 កញ្ញា 2021. Retrieved 3 September 2021.
  5. KH, The Korea Herald. "Acleda Bank lists on KRX-invested Cambodian stock exchange". www.koreaherald.com. KH. Retrieved 6 September 2021.
  6. PPP, The Phnom Penh Post. "Stock market rings in PPAP". www.phnompenhpost.com. PPP. Retrieved 6 September 2021.
  7. ERA, Royal School of Administration - ERA. "Board Director". era.gov.kh. ERA. Archived from the original on 21 កញ្ញា 2021. Retrieved 3 September 2021.
  8. RAC, Royal Academy of Cambodia. "Board Director". rac.gov.kh. RAC. Retrieved 3 September 2021.
  9. Clayton, Thomas (2006). Language Choice in a Nation Under Transition: English Language Spread in Cambodia (1st រ.រ.). https://books.google.com.kh/books?id=7ajHT3vmL6YC&dq=%22Hean+Sahib%22+-wikipedia&source=gbs_navlinks_s។ បានយកមក 6 September 2021. 
  10. Sok, Phal (2005). A Note on New Word Formation in Modern Khmer (1st រ.រ.). https://khmerstudies.org/wp-content/uploads/2010/06/siksacakr-7-page-53-to-611.pdf។ បានយកមក 6 September 2021. 
  11. Press Office of the Council of Ministers, Press. "Accreditation Ceremony of Science and Honorary Titles of the Royal Academy of Cambodia". pressocm.gov.kh. Press OCM. Retrieved 2 September 2021.
  12. EFI, Economics and Finance Institute. "ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ាន សាហ៊ីប រដ្ឋលេខាធិការ ផ្តល់សៀវភៅ "ទស្សនៈសេដ្ឋវិទូ និង វិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច "ជាអំណោយពុទ្ធិដ៏ថ្លៃថ្លា ដល់វិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ច និង ហិរញ្ញវត្ថុ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និង ហិរញ្ញវត្ថុ". efi.mef.gov.kh. EFI. Archived from the original on 2021-06-09. Retrieved 9 June 2021.