BUNHENG HIENG

ប្រវត្តរូបសង្ខេបរបស់លោក WILLIAM THOMSON (1824-1907) លោក William Thomson ដែលគេនិយមហៅថា Baron Kelvin ទីមួយដោយសារកេរិ៍ឈ្មោះរបស់លោកជាអ្នករកឃើញនិងបង្កើតតម្លៃ ”សូន្យដាច់ខាត” ដែលជាតម្លៃទាបបំផុតនៃសីតុណ្ហភាព មានខ្នាតគិតជា Kelvin។ លោកកើតនៅថ្ងៃទី26 ខែមិថុនា ឆ្នាំ1824នៅទីក្រុងប៊ែលហ្វាសប្រទេសអៀឡង់ ចក្រភពអង់គ្លេស ជារូបវិទូ គណិតវិទូ និងជាវិស្វករជនជាតិអង់គ្លេស។ ឪពុក របស់លោក William Thomson គឺលោក James Thomson គឺជាគ្រូបង្រៀនគណិតវិទ្យា និងវិស្វកម្មនៅវិទ្យាស្ថាន Royal Belfast Academical Institution ជាកូនប្រុសរបស់កសិករ។ លោក James Thomson បានរៀបការជាមួយ Margaret Gardner នៅក្នុងឆ្នាំ1817។ Margaret Thomson បានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ1830 នៅពេលដែលលោក William Thomsonមានអាយុប្រាំមួយឆ្នាំហើយបន្សល់ទុកកូនប្រុសបួននាក់និងកូនស្រីពីរនាក់នៅរស់រានមានជីវិតទាំងក្មេងខ្ចី។ លោក William Thomson បានរៀបការនឹងនាង Margaret Crum។

លោក William Thomson  ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តពីឪពុករបស់គាត់ដោយការផ្គត់ផ្គង់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុឲ្យមានគោលបំណងសម្រាប់អាជីពនៅក្នុងផ្នែកវិស្វកម្ម។ នៅឆ្នាំ1832 ឪពុករបស់គាត់ត្រូវបានតែងតាំងជាសាស្រ្តាចារ្យនៃផ្នែកគណិតវិទ្យាហើយក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់បានផ្លាស់ប្តូរទៅនៅ Glasgow ក្នុងខែតុលាឆ្នាំ 1833។ William Thomson មានបញ្ហាបេះដូងនិងស្ទើស្លាប់នៅពេលដែលគាត់មានអាយុ 9 ឆ្នាំ។ នៅក្នុងសាលារៀនWilliam Thomson បានបង្ហាញការចាប់អារម្មណ៍ពីទេពកោសល្យធម្មជាតិរបស់លោកនៅក្នុងផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ត។ នៅក្នុងឆ្នាំសិក្សា 1839-1840 William Thomson បានឈ្នះរង្វាន់ប្រចាំថ្នាក់នៅក្នុងវិស័យតារាសាស្ត្រសម្រាប់បទបង្ហាញដំណាក់កាលនិងការច្នៃប្រឌិតរបស់គាត់នៅលើតួរលេខគណិតវិទ្យាក្នុងការកំណត់បង្ហាញមួយទៅលើផែនដី ហើយវិធីទាំងនេះបានជំរុញនិងលើកទឹកចិត្ត Thomson ឲ្យយល់ពីធម្មជាតិពិភពលោកដោយប្រើអំណាចនិងវិធីសាស្រ្តនៃវិទ្យាសាស្រ្តដូចជា រង្វាស់ផែនដី ទម្ងន់ខ្យល់ជាដើម។ គាត់បង្ករភាពងាយស្រួលយ៉ាងច្រើនដល់វិស័យដែនសមុទ្រដោយលោកបានកំណត់សម្គាល់ទៅលើត្រីវិស័យសមុទ្រហើយត្រូវបានគេជឿជាក់ច្រើនបំផុតមុនគេ។ Thomson ចាប់អារម្មណ៍លើទ្រឹស្តី Théorie analytique de la chaleur ហើយប្តេជ្ញាចិត្តខ្លួនឯងថាទៅរៀនគណិតវិទ្យាបន្តពី Sir Isaac Newton នៅអង់គ្លេស។ ការសិក្សាគណិតវិទ្យា រូបវិទ្យា និងជាពិសេសអគ្គីសនីបានបានបំពេញចំណាប់អារម្មណ៍និងការស្រមើលស្រមៃរបស់គាត់។ក្នុងឆ្នាំ 1845 គាត់បានអភិវឌ្ឍគណិតវិទ្យាដំបូងនៃគំនិតរបស់ Faraday ថាអគ្គីសនីដំបូងធ្វើឡើងតាមរយៈឧបករណ៍ផ្ទុកដែលបានអន្តរកម្មជាមួយ "dielectric" ។ លោកក៏បានដាក់ចេញសម្មតិកម្មនៃរូបភាពអគ្គិសនីដែលបានក្លាយជាភ្នាក់ងារដ៏មានឥទ្ធិពលនៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានៃការបង្កើតអគ្គីសនីឬវិទ្យាសាស្រ្តដែលផ្គត់ផ្គង់កម្លាំងនៃអគ្គិសនីតម្លៃថោក។ វាជាផ្នែកនៅក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកទឹកចិត្តរបស់គាត់ដែលទទួលការស្រាវជ្រាវនិងគ្រប់គ្រងច្បាប់របស់ Faraday នៅក្នុងខែកញ្ញាឆ្នាំ 1845 ដែលជាហេតុនាំដល់ការរកឃើញនិងបង្កើតពន្លឺនិងបាតុភូតម៉េញ៉ទិក និងអគ្គីសនីផងដែរ។ នៅ សាកលវិទ្យាល័យនៅ Glasgow គាត់បានធ្វើការងារដ៏សំខាន់មួយក្នុងការវិភាគគណិតវិទ្យានៃអគ្គីសនីនិងបទបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ទីមួយនិងទីពីរទែម៉ូឌីណាមិច។ គាត់បានធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងសាស្រ្តាចារ្យគណិតវិទ្យា Blackburn នឹងក្នុងការងាររបស់គាត់។ លោក ក៏មានអាជីពជាវិស្វករ Telegraph និង Inventor អគ្គិសនីផងដែរ ដែលធ្វើឲ្យគាត់ល្បីល្បាញទៅក្នុងចំណោមសាធារណជន និងមានទ្រព្យសម្បត្តិ កិត្តិនាមល្បីរន្ទឺ។ សម្រាប់ការងាររបស់គាត់នៅលើគម្រោង Transatlantic Telegraph លោកត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រិយានី Victoria ប្រទាននាមថាជា Sir William Thomson ។ ដោយឆ្នាំ 1847 Thomson បានបានទទួលកេរ្តិ៍ឈ្មោះថាជាអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តឆាប់មាន និងជាមនុស្សឯកឆន្ទៈមួយនៅពេលដែលលោកបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំរបស់សមាគមន៍វិទ្យាសាស្រ្តកម្រិតខ្ពស់របស់អង់គ្លេសនៅ Oxford ។ Thomson បានក្លាយជាទីប្រឹក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនៅក្រុមការងារមួយដែលមាន Whitehouse ជាប្រធាន និងលោក Charles Sir Tilston Brigh ជាវិស្វករអគ្គីសនីប៉ុន្តែប្រធាន Whitehouse មានវិធីរបស់លោកជាមួយនឹងការបញ្ជាក់នេះត្រូវបានគាំទ្រដោយ Faraday និងSanioel FB Morse ។Thomson បានបង្កើតនូវប្រព័ន្ធពេញលេញសម្រាប់ប្រតិបត្ដិការជាមួយ Telegraph Submarine ថាសមត្ថភាពនៃការផ្ញើតួអក្សររៀងរាល់ 3,5 វិនាទី។ លោកបានបញ្ជេញធាតុគន្លឹះដ៏សំខាន់នៃប្រព័ន្ធរបស់គាត់កញ្ចក់ Galvanometer និងថត Siphon (បំពង់ផ្ទេរម្យ៉ាង) ក្នុងឆ្នាំ 1858 ។ នៅដើមឆ្នាំ 1845 លោកបានចង្អុលបង្ហាញថាលទ្ធផលពិសោធន៍របស់លោក William Snow Harris ស្ថិតនៅក្នុងការអនុលោមតាមច្បាប់នៃ Coulomb ។ នៅក្នុងកំណត់ហេតុបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្ររ៉ូម៉ាំងសម្រាប់ឆ្នាំ1857 លោកបានបោះពុម្ភផ្សាយសេចក្ដីពិពណ៌នារបស់រង្វង់បុព្វបទរបស់គាត់ ដោយផ្អែកលើ electroscope ចាស់របស់ Johann Gottlieb Friedrich von Bohnenberger ហើយគាត់បានណែនាំសង្វាក់ឬស៊េរីនៃឧបករណ៍ដ៏មានប្រសិទ្ធិភាព រួមទាំងចតុភាគមណ្ឌលបុព្វបទដែលគ្របដណ្តប់ការវាស់ចរន្តអគ្គិសនី។ គាត់ បានបង្កើតមាត្រដ្ឋានដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាមាត្រដ្ឋានKelvin ឬមាត្រដ្ឋាន Ampere (Sic) សម្រាប់ការវាស់ ampere នេះជាឯកតាស្តង់ដានៃការវាស់អគ្គីសនីចរន្តបច្ចុប្បន្ន។នៅឆ្នាំ 1893 Thomson បានដឹកនាំគណៈកម្មាការអន្ដរជាតិមួយដើម្បីសម្រេចចិត្តលើការរចនាស្ថានីយ៏ Niagara Falls Power ។ ដោយការទទួលស្គាល់ការរួមចំណែករបស់គាត់ទៅនឹងបទដ្ឋានអគ្គិសនីអន្តរជាតិ គណកម្មកា Electrotechnical បោះឆ្នោត Thomson ជាប្រធានជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំដំបូងរបស់ខ្លួន បានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍នៅថ្ងៃទី 26-27 ខែមិថុនាឆ្នាំ 1906 ។ Thomson នៅតែមានអ្នកជឿថាជាអ្នកមានចិត្តបុណ្យនៅក្នុងសាសនាគ្រិស្តពេញមួយជីវិតរបស់គាត់។ វត្តមាននៅវិហារគឺជាផ្នែកមួយនៃជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់  គាត់បានឃើញលទ្ធផលនៃជំនឿរបស់គាត់ដោយមានការការគាំទ្រពីគ្រីស្តបរិស័ទនិងជួយដល់ការងាររបស់វិទ្យាសាស្រ្តរបស់គាត់។ Thomson ជាអ្នកស្ថាបនានៅក្នុងន័យទូលំទូលាយមួយប៉ុន្តែគាត់មិនមែនជាភូគព្ភវិទូទឹកជំនន់ទេ។ ដើមឆ្នាំ1864 Thomson ប៉ាន់ប្រមាណនៃអាយុរបស់ផែនដីគឺមានពី 20 ទៅ 400 លានឆ្នាំ។ ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃការកំណត់របស់លោកក្នុងការកំណត់នេះព្រោះសោកមិនច្បាស់អំពីសីតុណ្ហាភាពរលាយនៃថ្មដែលគាត់បានន័យថាសីតុណ្ហាភាពផ្ទៃខាងក្នុងនៃផែនដី។ គេជឿថាការរកឃើញយ៉ាងទូលាយនៃវិទ្យុសកម្មបានធ្វើអោយទៅជាមោឃៈនូវការប៉ាន់ប្រមាណរបស់ Thomson ពីអាយុនៃផែនដី។ លោក William Thomson បានធ្លាក់នៅលើទឹកកកអំឡុងពេលរដូវរងារនៃឆ្នាំ1860-1861 ដែលបានធ្វើឲ្យបាក់ឆ្អឹងជើងរបស់គាត់។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកគាត់បានពិការរហូតដល់ថ្ងៃស្លាប់របស់គាត់នៅថ្ងៃទី 17 ខែធ្នូ ឆ្នាំ1907 នៅ Netherhall ប្រទេសស្កុតលែន ក្នុងជន្មាយុ 83ឆ្នាំ។

ស្នាដៃរបស់លោក William Thomson  រកឃើញតម្លៃ សូន្យដាច់ខាត នៃរង្វាស់សីតុណ្ហាភាព  រៀបចំច្បាប់ទី1និង ទី2នៃ Thermodynamics  រកឃើញការគណនាគណិតវិទ្យាលើការវិភាគអគ្គីសនី  មាត្រដ្ឋាន Kelvin ត្រូវបានបង្កើតឡើង  កញ្ចក់ Galvanometer  រលក Kelvin  ត្រង់ស្វូ Kelvin  សមីការ Kelvin

កិត្តិយសរបស់ និងភាពល្បីល្បាញរបស់លោក William Thomson  សមាជិកម្នាក់នៃរាជសង្គម Edinburgh ឆ្នាំ1847  សមាជិកបរទេសនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រស៊ុយអ៊ែតឆ្នាំ1851  សមាជិកនៃរាជសមាគមឆ្នាំ1851  ជាមនុស្សដែលអស្សឫទ្ធិនៅក្នុងឆ្នាំ1866  អ្នកទទួលមេដាយអន្ដរជាតិរបស់លោក John Fritz ដំបូងគេឆ្នាំ1905 កាលបរិច្ឆេទសំខាន់ៗរបស់លោក William Thomson • 1824: គាត់បានប្រសូត្រនៅថ្ងៃទី 26 ខែមិថុនា • 1830: គាត់បានបាត់បង់ម្ដាយរបស់គាត់នៅអាយុ6ឆ្នាំ • 1832: ឪពុករបស់លោក William Thomson បានចូលបម្រើការងារជាសាស្រ្តាចារ្យគណិតវិទ្យានៅ Glasgow • 1833: ក្រុមគ្រួសាររបស់ Thomson ប្តូរទីលំនៅទៅ Glasgow ក្នុងខែតុលា • 1845: គាត់បានបញ្ចប់ការសិក្សារបស់គាត់ • 1845: ក្នុងខែមិថុនា William ជាត្រូវបានជ្រើសតាំងជាសមាជិកមហាវិទ្យាល័យ Peterhouse របស់លោក Peter • 1847: ចូលរួមក្នុងជាសមាជិកកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំរបស់សមាគមវិទ្យាសាស្រ្តកម្រិតខ្ពស់អង់គ្លេសដែលត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅ Oxford • 1847: គាត់បានធ្វើជាសមាជិកម្នាក់នៃរាជសង្គម Edinburgh • 1851: គាត់បានធ្វើជាសមាជិកបរទេសនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រស៊ុយអ៊ែដ • 1851: សមាជិកម្នាក់នៃរាជសង្គម • 1856: ក្នុងខែធ្នូ គាត់ត្រូវបានតែងតាំងជាសមាជិកមួយនៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃក្រុមហ៊ុន Atlantic Telegraph • 1855-1867: គត់បានចូលប្រឡូកក្នុងការសរសេរសៀវភៅមួយជាមួយនឹងអត្ថបទលោក Peter Guthrie Tait • 1866: គាត់បានទទួលនាមាជាមនុស្សដែលអស្សឫទ្ធិ • 1869: បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងសកម្មភាព Submarine Atlantic • 1880: គាត់បានធ្វើឱ្យល្អឥតខ្ចោះនៅក្នុងការលៃតម្រូវត្រីវិស័យថ្មីរបស់គាត់ លើត្រីវិស័យចាស់ • 1893:គាត់បានក្លាយជាប្រធាននៃគណៈកម្មការអន្ដរជាតិសម្រាប់ការសម្រេចចិត្តលើការរចនារបស់ស្ថានីយ៍ Niagara Falls Power • 1905: អ្នកទទួលមេដាយអន្ដរជាតិរបស់លោក John Fritz ដំបូងគេ • 1907: ជាឆ្នាំដែលគាត់ស្លាប់គឺនៅថ្ងៃទី 17 ខែធ្នូ។

 ចប់ 