កុសិនារា
កុសិនារា (Hindi: कुशीनगर), Kusinagar or Kusinara គឺជាឈ្មោះទីក្រុងមួយនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា។
ក្នុងសម័យពុទ្ធកាលទីក្រុងនេះគ្រប់គ្រងដោយពួកមល្លក្សត្រ។ ទីក្រុងនេះគឺជាសំវេជ្ជនីយដ្ឋានធំទី៤ដែលព្រះពុទ្ធអង្គទ្រង់បរិនិព្វាននៅលើគ្រែក្រោមចន្លោះដើមសាលព្រឹក្សទាំងគូ។
| ពុទ្ធស្ថាន |
|
| ស្ថានធំទាំង៤ដែលជាសំវេជ្ជនីយដ្ឋាន |
|---|
| លុម្ពិនី · ពុទ្ធគយា ឥសិបតនមិគទាយវ័ន · កុសិនារា |
| ពុទ្ធស្ថានធំៗដទៃ |
| សាវត្ថី · រាជគ្រឹះ សង្កស្ស · វេសាលី |
| ពុទ្ធស្ថានផ្សេងទៀត |
| បាតលីបុត្រ · Gaya · កោសម្ពី កបិលពស្តុ · ទេវទហៈ |
| Later Sites |
| Sanchi · Mathura Ellora · អចិន្តា · Vikramshila Ratnagiri · Udayagiri · Lalitgiri Bharhut · Barabar Caves |
ប្រជាជន
កែប្រែនៅកំឡុងឆ្នាំ ២០០១ ទីក្រុងកុសិនារា មានចំនួនប្រជាជន ១៧,៩៨២។ បុរស មានចំនួនប្រមាណជា ៥២% នៃចំនួនប្រជាជនទាំងអស់ និង ស្រី ៤៨%។ ប្រជាជនជាង៦២%នៅក្នុងទីក្រុងកុសិនារាមានកំរិតវប្បធម៌ជាមធ្យម, ៥៩.៥% មានកំរិតវប្បធម៌ខ្ពស់ (ក្នុងចំណោមនោះ ប្រុសមានចំនួន៧០%នៃចំនួនបុរសទាំងអស់ និងស្រី្តមានប្រមាណ ៥៤%នៃចំនួនស្រ្តីនៅក្នុងក្រុងនេះ)។ ក្មេងដែលមានអាយុក្រោម៦ឆ្នាំមាន១៥%។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
កែប្រែដើមឡើយទីក្រុងនេះមានឈ្មោះថាកុសាវតី(តាមសៀវភៅព្រះត្រៃបិដក)។ ព្រះរាជាគ្រប់គ្រងដែននេះមានព្រះនាម មហាសុទស្សនៈ ជាក្សត្របានមុទ្ធាភិសេក (ឥស្សរៈលើផែនដី)។ កុសាវតីរាជធានី មានបណ្តោយពីបុរត្ថិទិស ទៅបច្ចិមទិស១២យោជន៍ ទទឹងពីឧត្តរទិស ទៅទក្ខិណទិស៧យោជន៍ ជានគរស្តុកស្តម្ភ ធំទូលាយមានជនច្រើន ជាស្រុកមានភិក្ខាហារបរិបូរណ៌។ ក្រោយមកក្នុងសម័យពុទ្ធកាល ក្រុងនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាកុសិនារា ដែលជាសំវេជ្ជនីយដ្ឋានទី៤ ដែលព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ទ្រង់រំលត់ខន្ធបរិនិព្វាន នៅក្បែរស្ទឹងហិរញ្ញវតី។
កុសិនារាក្នុងសម័យពុទ្ធកាល
កែប្រែនៅក្នុងសម័យពុទ្ធកាល កុសិនារា គឺជាទីក្រុងមួយដែលគ្រប់គ្រងដោយពួកមល្លក្សត្រ។ ទីក្រុងនេះមានចម្ងាយ២៥យោជន៍ពីក្រុងរាជគ្រឹះ និង ២៤យោជន៍ពីក្រុងកបិលវត្ថុ។