ទេវទហៈ
ទេវទហៈគឺជាទីក្រុងចាស់មួយនៅក្នុងប្រទេសនេប៉ាល់។ ទីក្រុងនេះគឺជាជាតិភូមិរបស់ព្រះនាងមហាមាយាដែលជាមាតារបស់ព្រះពុទ្ធ និងព្រះនាងគោតមីដែលត្រូវជាព្រះមាតុច្ឆាព្រះអង្គ ដែលព្រះនាងទាំងពីរបានរៀបអភិសេកនឹងព្រះបាទសុទ្ធោទនមហារាជដែលសោយរាជនៅនគរកបិលវត្ថុ។
| ពុទ្ធស្ថាន |
|
| ស្ថានធំទាំង៤ដែលជាសំវេជ្ជនីយដ្ឋាន |
|---|
| លុម្ពិនី · ពុទ្ធគយា ឥសិបតនមិគទាយវ័ន · កុសិនារា |
| ពុទ្ធស្ថានធំៗដទៃ |
| សាវត្ថី · រាជគ្រឹះ សង្កស្ស · វេសាលី |
| ពុទ្ធស្ថានផ្សេងទៀត |
| បាតលីបុត្រ · Gaya · កោសម្ពី កបិលពស្តុ · ទេវទហៈ |
| Later Sites |
| Sanchi · Mathura Ellora · អចិន្តា · Vikramshila Ratnagiri · Udayagiri · Lalitgiri Bharhut · Barabar Caves |
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
កែប្រែដើមឡើយមានព្រះរាជាមួយព្រះអង្គសោយរាជសម្បត្តិនៅទីក្រុងពារាណសីបានកើតរោគឃ្លង់។ ព្រះអង្គក៏ផ្ទេររាជសម្បត្តិអោយទៅព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះអង្គ រួចក៏យាងទៅនៅក្នុងព្រៃសក្កៈ(ព្រៃម៉ៃសាក់)។ ព្រះរាជាអង្គនោះបានបេះផ្លែឈើសោយជាអាហារជាប្រចាំ។ ថ្ងៃមួយព្រះអង្គបានបេះចំផ្លែឈើដែលជាថ្នាំអាចព្យាបាលជំងឺព្រះអង្គ ក្រោយពីបានសោយហើយ ទ្រង់ក៏បានជាសះស្បើយពីជំងឺ។ ក្រោយមកស្តេចក៏បានជួបនឹងព្រះនាងបិយា ដែលជាបុត្រីច្បងរបស់ព្រះបាទឱក្កាករាជដែលត្រូវព្រះបិតាព្រះនាងបញ្ជូនចេញពីព្រះនគរដោយសារនយោបាយផ្ទៃក្នុងរាជវាំង។ កាលស្តេចនោះជ្រាបថា ព្រះនាងបិយាមានជាតិក្សត្រីយានី ព្រះអង្គក៏ជួយព្យាបាលរោគឃ្លង់ព្រះនាងរហូតជា។ ទាំងពីរព្រះអង្គក៏បានរួមរស់ជាមួយគ្នា យាងរកទឹកដីសាងព្រះនគរនៅត្រង់ព្រៃកោលៈ ឬកោលិយៈ ទើបទ្រង់សន្មតអោយឈ្មោះថាកោលិយនគរ មានទេវទហៈជារាជធានី។
តមកជាច្រើនជំនាន់ ព្រះបាទអញ្ជនៈបានសោយរាជ្យនៅក្នុងនគរនេះ។ ព្រះអង្គមានប្អូនស្រីម្នាក់ ព្រះនាមកញ្ចនា។ ព្រះនាងកញ្ចនាបានរៀបអភិសេកនឹងព្រះបាទសីហហនុដែលជាស្តេចសោយរាជ្យនៅនគរកបិលវត្ថុ មានព្រះរាជបុត្រា៥ព្រះអង្គគឺ ព្រះសុទ្ធោទនៈ១ ព្រះសុក្កោទនៈ១ ព្រះអមិតោទនៈ១ ព្រះធោតោទនៈ១ និងព្រះខណិតោទនៈ១ មានព្រះរាជបុត្រី២ព្រះអង្គ គឺព្រះនាងអមិតា១ និងព្រះនាងបមិតា១។
ចំណែកឯព្រះបាទអញ្ជនៈ បានរៀបអភិសេកជាមួយព្រះនាងយសោធរា មានព្រះរាជឱរសពីរ គឺសុប្បពុទ្ធ១ និងទណ្ឌបាណិ១ និងមានបុត្រីពីរព្រះអង្គទៀតគឺ ព្រះនាងមហាមាយា១ និងព្រះនាងគោតមី១។
យោង
កែប្រែសៀវភៅ ផ្លូវព្រះនិព្វាន
http://en.wikipedia.org/wiki/Devadaha