ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល
ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល ( ពែរ្ស: بیتالعدل اعظم ) គឺជាស្ថាប័នគ្រប់គ្រងកំពូលដែលមានសមាជិកប្រាំបួនរូបក្នុងជំនឿសាសនាបាហៃ ។ ពួកគេត្រូវបានប្រមើលដោយព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ដែលជាស្ថាបនិកនៃជំនឿសាសនាបាហៃ ថាជាស្ថាប័នដែលអាចបង្កើតច្បាប់លើបញ្ហាដែលមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅក្នុងសំណេររបស់បាហៃ ផ្តល់នូវភាពបត់បែនសម្រាប់ជំនឿបាហៃដើម្បីសម្របខ្លួនទៅនឹងលក្ខខណ្ឌដែលផ្លាស់ប្តូរ។ [១] ពួកគេត្រូវបានបោះឆ្នោតជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ 1963 ហើយជាបន្តបន្ទាប់រៀងរាល់ប្រាំឆ្នាំម្តង ដោយប្រតិភូដែលជាសមាជិកនៃធម្មសភាជាតិបាហៃនៅទូទាំងពិភពលោក។
ក្នុងនាមធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលជាប្រមុខនៃសាសនា បានផ្តល់ការណែនាំដល់សហគមន៍បាហៃទូទាំងពិភពលោកជាចម្បងតាមរយៈសេរ៊ីផែនការពហុឆ្នាំ ក៏ដូចជាតាមរយៈសារលិខិតប្រចាំឆ្នាំដែលត្រូវបានចែកចាយក្នុងអំឡុងពិធីបុណ្យ រីដវ៉ាន់ ។ សារលិខិតនានាបានផ្តោតលើការបង្កើនចំនួននៃ ធម្មសភាចិត្តកៈមូលដ្ឋាន ការបកប្រែអក្សរសិល្ប៍បាហៃ ការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលបាហៃ ការកសាងទីសក្ការៈបូជាបាហៃ ការរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិ និងការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធអប់រំដើម្បីបង្កើនអក្ខរកម្ម តួនាទីរបស់ស្ត្រី ស្មារតីសម្រាប់កុមារ និងយុវជន ជីវិតគ្រួសារ ការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច និងការសូត្រធម៌ជុំគ្នាក្នុងសហគមន៍។ [១] ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលក៏បានដើរតួនាទីក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជាប្រព័ន្ធទៅលើសាសនិកបាហៃក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ដោយការយកចិត្តទុកដាក់ទៅកាន់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទូទាំងពិភពលោក។ [២]
សៀវភៅ និងឯកសារដែលបោះពុម្ពដោយធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអាជ្ញាព្រឹត្ដិ ហើយការសម្រេចរបស់ខ្លួនត្រូវបានចាត់ទុកថាគ្មានកំហុសសំរាប់សាសនិកបាហៃ។ [៣] ទោះបីជាខ្លួនត្រូវបានផ្តល់អំណាចឱ្យបង្កើតច្បាប់ទៅលើបញ្ហាដែលមិនត្រូវបានដោះស្រាយនៅក្នុងសំណេរពិសិដ្ឋបាហៃក៏ដោយ ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលកម្រនឹងបានអនុវត្តមុខងារនេះណាស់។ [៤]
អាសនៈនៃធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល និងសមាជិករបស់ខ្លួនស្ថិតនៅក្នុង ទីក្រុងហៃហ្វា ប្រទេសអ៊ីស្រាអែល នៅលើ ជម្រាលភ្នំខាម៉ែល ។ [៥] ការបោះឆ្នោតថ្មីៗបំផុតគឺថ្ងៃទី 29 ខែមេសា ឆ្នាំ 2018។ [៦] ទោះបីជាតួនាទីផ្សេងទៀតទាំងអស់ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតនិងតែងតាំងនៅក្នុងជំនឿបាហៃបើកចំហសម្រាប់បុរស និងស្ត្រីក៏ដោយ សមាជិកភាពនៅលើធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលគឺសម្រាប់តែបុរសប៉ុណ្ណោះ។ សំណេររបស់បាហៃចង្អុលបង្ហាញថាហេតុផលសម្រាប់រឿងនេះនឹងកាន់តែច្បាស់នាពេលអនាគត។ [១]
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
កែប្រែព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ ដែលជាស្ថាបនិកនៃជំនឿបាហៃ នៅក្នុងគម្ពីរបស់ទ្រង់ដែលហៅថា គម្ពីរគីតាប៊ីអាដាស បានរៀបរាប់ពីស្ថាប័ននៃធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល និងកំណត់មុខងាររបស់ខ្លួន។ ទំនួលខុសត្រូវរបស់ស្ថាប័នក៏ត្រូវបានពង្រីក និងសំដៅទៅលើសំណេររបស់ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ជាច្រើនទៀត រួមទាំងនៅក្នុង កថាខណ្ឌរបស់ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ របស់ទ្រង់។ នៅក្នុងសំណេរទាំងនោះ ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ ចែងថា ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនឹងទទួលសិទ្ធិអំណាចលើសាសនា ហើយនឹងពិចារណាលើបញ្ហាដែលមិនត្រូវបានដោះស្រាយដោយអង្គទ្រង់ផ្ទាល់។ ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា សមាជិកនៃស្ថាប័ននេះនឹងត្រូវបានធានាទៅលើការបំផុសគំនិតពីព្រះជាម្ចាស់ និងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះប្រជាជនទាំងអស់ និងការពារកិត្តិយសរបស់ពួកគេ។ [៥]
ក្រោយមក អង្គពិសិដ្ឋអាប់ឌុលបាហា ដែលជាបុត្រារបស់ ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ និងជាអ្នកស្នងតំណែង នៅក្នុង មត៌កសាសន៍និងកិច្ចព្រមព្រៀង របស់ទ្រង់ បានរៀបរាប់លម្អិតអំពីមុខងាររបស់ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល សមាសភាពរបស់ខ្លួន និងបានគូសបញ្ជាក់អំពីវិធីសាស្រ្តសម្រាប់ការបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួន។ ទ្រង់បានសរសេរថា ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនឹងស្ថិតនៅក្រោមការការពាររបស់ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ ដែលខ្លួននឹងត្រូវបានរួចផុតពីកំហុស ហើយការស្តាប់បង្គាប់ទៅកាន់ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនោះគឺជាកាតព្វកិច្ច។ ជាដំបូង អង្គពិសិដ្ឋអាប់ឌុលបាហាបានប្រើពាក្យថា "ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល" ដើម្បីបែងចែកស្ថាប័នកំពូលពី 'ធម្មសភាយុត្តិធម៌' ក្នុងមូលដ្ឋានដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងសហគមន៍នីមួយៗ និង 'ធម្មសភាយុត្តិធម៌' ទីពីរ (ធម្មសភាជាតិបាហៃបច្ចុប្បន្ន) ។ ទ្រង់ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ការសម្រេចចិត្តរបស់ស្ថាប័នអាចធ្វើឡើងដោយសំឡេងភាគច្រើន ប៉ុន្តែការសម្រេចចិត្តជាឯកច្ឆ័ន្ទគឺជាការប្រសើរ ហើយធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនឹងត្រូវបានបោះឆ្នោតដោយសមាជិកនៃធម្មសភាយុត្តិធម៌ទីពីរ។ ទ្រង់ក៏បានបញ្ជាក់ពីសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ថា ទោះបីជាស្ត្រី និងបុរសមានភាពស្មើគ្នាខាងវិញ្ញាណក៏ដោយ សមាជិកភាពនៅក្នុងធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនឹងត្រូវបានដាក់កំណត់សម្រាប់បុរស ហើយថាបញ្ញាញាណនៅពីក្រោយការសម្រេចចិត្តនេះនឹងបង្ហាញឱ្យឃើញនៅពេលអនាគត (សូមមើល ជំនឿបាហៃ និងសមភាពយេនឌ័រ ) . [៥]
ខណៈពេលដែលអង្គពិសិដ្ឋអាប់ឌុលបាហា និង លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌី ដែលជាប្រធានសាសនាបន្ទាប់ពី ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ បានពិចារណាអំពីការបង្កើតធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល ប៉ុន្តែពួកគេទាំងពីរបានបដិសេធមិនបង្កើតឡើយ។ ហេតុផលរបស់លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌីគឺដោយសារតែជំនឿរបស់គាត់លើភាពទន់ខ្សោយនៃស្ថាប័ន បាហៃដែលមានស្រាប់ — មានធម្មសភាជាតិ និងធម្មសភាចិត្តកៈមូលដ្ឋានមានចំនួនកំណត់។ ដូច្នេះក្នុងអំឡុងពេលនៃជីវិតរបស់គាត់ លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌីបានរៀបចំសម្រាប់ការបោះឆ្នោតធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលដោយបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាលដ៏រឹងមាំនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាននិងថ្នាក់ជាតិ។ នៅឆ្នាំ 1951 នៅពេលដែលមាន 9 ធម្មសភាជាតិ លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌី បានតែងតាំងសមាជិកទៅកាន់ ក្រុមប្រឹក្សាអន្តរជាតិបាហៃ ហើយបានពណ៌នាថាវាជាធម្មសភាយុត្តិធម៌អន្តរជាតិក្នុងដំណាក់កាលលូតលាស់ដំបូង។ បន្ទាប់ពីមរណភាពដោយមិនបានរំពឹងទុករបស់លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌីក្នុងឆ្នាំ 1957 ព្រះហស្ថនៃបុព្វហេតុសាសនា បានដឹកនាំកិច្ចការសាសនា ហើយបានប្រកាសថាការបោះឆ្នោតធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនឹងកើតឡើងនៅឆ្នាំ 1963 នៅចុងបញ្ចប់នៃ បូជនីយកិច្ចដប់ឆ្នាំ ដែលជាផែនការបង្រៀនអន្តរជាតិដែលបង្កើតឡើងដោយលោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌី។
នៅឆ្នាំ 1961 ក្រុមប្រឹក្សាអន្តរជាតិបាហៃត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរទៅជាស្ថាប័នដែលត្រូវបានបោះឆ្នោត ដោយសមាជិកនៃធម្មសភាជាតិទាំងអស់បោះឆ្នោតសម្រាប់សមាជិកធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល។ បន្ទាប់មកនៅខែមេសា ឆ្នាំ 1963 ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលដំបូងត្រូវបានជ្រើសរើស ប្រាំមួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌី ដោយធម្មសភាជាតិចំនួន 56 ។ កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោតស្របគ្នានឹងការបញ្ចប់បូជនីយកិច្ចដប់ឆ្នាំ ហើយក៏ជាខួបមួយរយឆ្នាំនៃ ការប្រកាសជាសាធារណៈ របស់ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ នៅក្នុង សួនច្បាររីដវ៉ាន់ ក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ 1863។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលបានដើរតួជាប្រមុខនៃសាសនា - សមាជិកម្នាក់ៗមិនមានសិទ្ធិអំណាចទេ មានតែក្នុងនាមជាធម្មសភាប៉ុណ្ណោះដែលពួកគេមានសិទ្ធិអំណាច។ នៅឆ្នាំ 1972 ពួកគេបានបោះពុម្ពធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន។ [៥] [៧]
ដំណើរការបោះឆ្នោត
កែប្រែធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល ត្រូវបានបោះឆ្នោតតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោតសម្ងាត់ និងការបោះឆ្នោតពហុភាពនៅក្នុងការបោះឆ្នោតបីដំណាក់កាលដោយមនុស្សពេញវ័យបាហៃនៅទូទាំងពិភពលោក។ ធម្មសភាយុត្តិធម៌ត្រូវបានបោះឆ្នោតដោយគ្មានការតែងតាំង ឬយុទ្ធនាការ ហើយសមាជិកបុរសពេញវ័យទាំងអស់នៃជំនឿបាហៃ មានសិទ្ធិទទួលបានការបោះឆ្នោតសម្រាប់ធម្មសភា។ [៨] ស្ថាប័នត្រូវបានបោះឆ្នោតជារៀងរាល់ប្រាំឆ្នាំក្នុងអំឡុងពេលសន្និបាតមួយនៃសមាជិក ធម្មសភាជាតិឬធម្មសភាភូមិភាគ (NSAs) នានានៅទូទាំងពិភពលោក។ សមាជិកធម្មសភាជាតិនីមួយៗបានបោះឆ្នោតឱ្យសាសនិកបាហៃដែលជាបុរសពេញវ័យប្រាំបួននាក់។ សមាជិកធម្មសភាជាតិគឺជាអ្នកដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតដោយសាសនិកបាហៃក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេ។ សន្លឹកឆ្នោតរបស់អ្នកអវត្តមាន ត្រូវបានផ្ញើតាមប្រៃសណីយ៍ ឬផ្ញើដោយប្រតិភូ។ មនុស្ស 9 នាក់ដែលមានសំឡេងច្រើនជាងគេត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យចូលក្នុងធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល។
ក្នុងឆ្នាំ 2013 បន្ថែមពីលើអ្នកដែលមានវត្តមាននៅក្នុងទីក្រុង ហៃហ្វ៉ា សន្លឹកឆ្នោតរបស់អ្នកអវត្តមានប្រមាណ 400 សន្លឹកត្រូវបានបោះ ដោយយកចំនួនសន្លឹកឆ្នោតសរុបមានជាង 1500 សន្លឹក។ [៩] ការបោះឆ្នោតនេះបានប្រារព្ធខួបលើកទី 50 នៃការបោះឆ្នោតលើកដំបូងនៃធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលនៅឆ្នាំ 1963។ [១០] [១១]
ការបោះឆ្នោតពេញលេញចុងក្រោយបំផុតគឺនៅថ្ងៃទី 02 ខែឧសភា ឆ្នាំ 2023។
ទំនួលខុសត្រូវ
កែប្រែសព្វថ្ងៃនេះ ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលណែនាំពីការរីកចម្រើន និងការអភិវឌ្ឍន៍នៃសហគមន៍បាហៃជាសកល។ មុខងារទូទៅនៃធម្មសភាយុត្តិធម៍ដែលចែងដោយព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ រួមមាន ផ្សព្វផ្សាយបុព្វហេតុនៃព្រះ រក្សាច្បាប់ គ្រប់គ្រងកិច្ចការសង្គម អប់រំព្រលឹងរបស់មនុស្ស ធានាការអប់រំរបស់កុមារ ធ្វើឱ្យពិភពលោកទាំងមូលរីកចម្រើន (បំបាត់ភាពហួសហេតុនៃទ្រព្យសម្បត្តិនិងភាពក្រីក្រ) និងថែទាំមនុស្សចាស់និងអ្នកជំងឺដែលមានភាពក្រីក្រ។ [១២] យោងតាមធម្មនុញ្ញនៃធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល អំណាច និងភារកិច្ចមួយចំនួនរបស់ខ្លួនរួមមាន: [១២]
- ការលើកកម្ពស់គុណសម្បត្ដិខាងស្មារតីដែលកំណត់លក្ខណៈជីវិតរបស់បាហៃជាបុគ្គល និងជាសមូហភាព
- ថែរក្សា បកប្រែ និងបោះពុម្ព អត្ថបទពិសិដ្ឋបាហៃ
- ថែរក្សា និងការពារសហគមន៍បាហៃជាសកលពីការគាបសង្កត់ និង ការបៀតបៀន
- ថែរក្សា និងអភិវឌ្ឍ មជ្ឈមណ្ឌលខាងស្មារតី និងរដ្ឋបាល ពិភពលោកនៃជំនឿបាហៃ
- ការលើកទឹកចិត្តដល់ការលូតលាស់ និងភាពចាស់ទុំនៃសហគមន៍បាហៃ និង ការគ្រប់គ្រង
- ការពារសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន សេរីភាព និងគំនិតផ្តួចផ្តើម
- ការអនុវត្តគោលការណ៍ និងច្បាប់បាហៃ
- ការបង្កើត និរាករណ៍ និងការផ្លាស់ប្តូរច្បាប់ដែលមិនត្រូវបានកត់ត្រានៅក្នុងអត្ថបទពិសិដ្ឋបាហៃ តាមតម្រូវការនៃពេលវេលា
- ប្រកាសដាក់ទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងការបំពាន ច្បាប់ បាហៃ
- ការវិនិច្ឆ័យ និងអាជ្ញាកណ្តាលនៃវិវាទដែលផ្អែកទៅលើច្បាប់បាហៃ។
- ការគ្រប់គ្រងមូលនិធិសាសនា និងអំណោយទានទាំងអស់ដូចជា ហ៊ូគូគូឡាហ៍ ដែលខ្លួនមានតួនាទីក្នុងការថែរក្សា។
លើសពីនេះ ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលត្រូវបានណែនាំដោយ ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ ឱ្យមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានលើសុខុមាលភាពទូទៅរបស់មនុស្សជាតិ ដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាពអចិន្ត្រៃយ៍ក្នុងចំណោមប្រជាជាតិនានានៃពិភពលោក ធានាឱ្យមាន "ការបណ្តុះបណ្តាលប្រជាជន ការកសាងប្រទេសជាតិ ការការពារមនុស្ស និងការការពារកិត្តិយសរបស់គាត់”។ [១២] [១៣]
យុត្តាធិការ
កែប្រែធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល ក៏ត្រូវបានផ្តល់ការទទួលខុសត្រូវក្នុងការសម្របតាមជំនឿបាហៃ នៅពេលដែលសង្គមរីកចម្រើន ហើយដូច្នេះត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធអំណាចក្នុងការបង្កើតច្បាប់លើបញ្ហាដែលមិនត្រូវបានរៀបរាប់យ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងអត្ថបទពិសិដ្ឋបាហៃ។ ខណៈពេលដែលធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យផ្លាស់ប្តូរ ឬលុបចោលច្បាប់របស់ខ្លួននៅពេលដែលលក្ខខណ្ឌផ្លាស់ប្តូរ ខ្លួនមិនអាចរំលាយ ឬផ្លាស់ប្តូរច្បាប់ណាមួយដែលត្រូវបានចារយ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងអត្ថបទពិសិដ្ឋនោះទេ។ [៥] [១២]
ការបោះពុម្ពផ្សាយ
កែប្រែខណៈពេលដែលត្រូវបានផ្តល់អំណាចឱ្យបង្កើតច្បាប់លើបញ្ហា ចាប់តាំងពីការបង្កើតធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលក្នុងឆ្នាំ 1963 ខ្លួនបានដាក់ដែនកំណត់នូវការអនុវត្តមុខងារនេះ។ ផ្ទុយទៅវិញ ខ្លួនបានផ្តល់នូវការណែនាំទូទៅដល់សាសនិកបាហៃជុំវិញពិភពលោក ហើយមិនមែនជាក្បួនច្បាប់ជាក់លាក់នោះទេ។ ការណែនាំនេះជាទូទៅមានតាមរយៈទម្រង់លិខិត និងសារ ដូចជាការទំនាក់ទំនងរបស់លោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌីជាដើម។ លិខិតទាំងនេះជាច្រើនត្រូវបានបោះពុម្ពជាឯកសារចងក្រង ហើយត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអំណាចដ៏ទេវភាព និងជាអាជ្ញាព្រឹត្ដិ។ ការសម្រេចចិត្តរបស់ខ្លួនត្រូវបានចាត់ទុកថាមិនអាចកាត់ថ្លៃបានចំពោះ សាសនិកបាហៃគ្រប់រូប។ លិខិតនេះគ្របដណ្តប់លើប្រធានបទជាច្រើន រួមទាំងការបង្រៀន ការសូត្រធម៌ ជីវិតគ្រួសារ ការអប់រំ និងរដ្ឋបាលបាហៃ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃដំបូងនៃបុណ្យរីដវ៉ាន់ (ដែលអាចជាថ្ងៃទី 20 ឬ 21 ខែមេសា អាស្រ័យលើបុណ្យណ័ររូស្ស) ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកលថ្លែងសារទៅកាន់សហគមន៍បាហៃទូទាំងពិភពលោក ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាសាររីដវ៉ាន់ ។
ស្ថាប័នក៏បានប្រមូល និងបោះពុម្ពអត្ថបទដកស្រង់ចេញពីសំណេររបស់ព្រះបប ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ និង អង្គពិសិដ្ឋអាប់ឌុលបាហា។ នៅឆ្នាំ 1992 ពួកគេបានបោះពុម្ពសៀវភៅ ច្បាប់ គម្ពីរគីតាប៊ីអាដាស ដែលជាគម្ពីរច្បាប់របស់ ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ជាភាសាអង់គ្លេស ហើយការបកប្រែបន្ថែមទៀតត្រូវបានបោះពុម្ពតាំងពីពេលនោះមក។ [១] ក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ ពួកគេបានបង្កើតនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ និងបណ្ណសារនៅ មជ្ឈមណ្ឌលបាហៃពិភពលោក ហើយគិតត្រឹមឆ្នាំ 1983 បានប្រមូលលិខិតររបស់ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ អង្គពិសិដ្ឋអាប់ឌុលបាហា និងលោកស៊ូហ្គីអេហ្វិនឌី ជាង 60,000 លិខិត។ ស្នាដៃដែលប្រមូលបានទាំងនេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាមូលដ្ឋានក្នុងការពិភាក្សារបស់ធម្មសភាយុត្តិធម៌សកល។ [១]
- ការសន្យានៃសន្តិភាពពិភពលោក (១៩៨៥)
- សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលបានថ្លែងទៅកាន់ប្រជាជននៃពិភពលោកបានបង្ហាញទៅកាន់ប្រមុខរដ្ឋ និងរដ្ឋាភិបាលជាង 160 នាក់។ វាបង្ហាញពីតម្រូវការជាមុនសំខាន់ៗ ក៏ដូចជាឧបសគ្គដែលត្រូវដោះស្រាយ ការបង្កើតសន្តិភាពពិភពលោក។
- Bahá'u'lláh (1992)
- ការប្រារព្ធខួបមួយសតវត្សនៃការសោយទីវង្គត់របស់ ព្រះបាហាអ៊ុលឡាហ៍ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះគឺជាការពិនិត្យឡើងវិញអំពីឆាកជីវិត និងការងាររបស់ទ្រង់។
- The Prosperity of Humankind (1995)
- សេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីគោលគំនិតនៃវិបុលភាពសកលនៅក្នុងបរិបទនៃការបង្រៀនបាហៃ។
- Century of Light (2001)
- ការពិនិត្យឡើងវិញនៃសតវត្សទី 20 ដោយផ្តោតលើការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំង និងការលេចឡើងនៃជំនឿបាហៃ ពីភាពមិនច្បាស់លាស់។
- លិខិតបញ្ជាក់អំពីជំងឺនៃការស្អប់ខ្ពើមនិកាយ។ អំពាវនាវឱ្យចលនាសាសនាទាំងអស់ "ក្រោកឡើងពីលើទស្សនៈថេរដែលបានបន្តពីអតីតកាលដ៏ឆ្ងាយ" ។
- One Common Faith (2005)
- ឯកសារមានគោលបំណងជាចម្បងសម្រាប់ទស្សនិកជនបាហៃ ដែលក្នុងនោះវាកំណត់ថាជាបញ្ហាប្រឈមដ៏សំខាន់សម្រាប់សហគមន៍បាហៃក្នុងការបំផុសគំនិតនៃគោលការណ៍នៃភាពតែមួយនៃសាសនា និងការយកឈ្នះលើការរើសអើងសាសនា។
សមាជិកបច្ចុប្បន្ន
កែប្រែសមាជិកបច្ចុប្បន្នទាំងអស់នៃធម្មសភាយុតិ្តធម៌សកលពីមុនធ្លាប់ធ្វើជាសមាជិកនៃ មជ្ឈមណ្ឌលបង្រៀនអន្តរជាតិ ។ ពួកគេគឺ[១៤]៖
- Chuungu Malitonga
- Paul Lample
- Juan Francisco Mora
- Ayman Rouhani
- Payman Mohajer
- Shahriar Razavi
- Praveen Mallik
- Andrej Donoval
- Albert Nshisu Nsunga
សមាជិកកន្លងមក
កែប្រែការបោះឆ្នោតដំបូងក្នុងឆ្នាំ 1963 បានទាក់ទាញសមាជិកចំនួន 5 នាក់មកពី ក្រុមប្រឹក្សាអន្តរជាតិបាហៃ ពីររូបមកពី ធម្មសភាជាតិ (NSA) នៃសហរដ្ឋអាមេរិក ម្នាក់មកពី NSA របស់ចក្រភពអង់គ្លេស និងម្នាក់មកពី NSA នៃប្រទេសឥណ្ឌា។ [១៥]
សមាជិកត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងតារាងខាងក្រោមឆ្នាំដែលពួកគេត្រូវបានបោះឆ្នោតជាលើកដំបូង។ ចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងការបោះឆ្នោតលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ 1963 ការបោះឆ្នោតជាទៀងទាត់នៃសមាជិកភាពទាំងមូលបានកើតឡើងរៀងរាល់ 5 ឆ្នាំម្តង ហើយមានការបោះឆ្នោតដោយការបោះឆ្នោតចំនួន 5 ដែលត្រូវបានកត់សម្គាល់នៅក្នុងតារាងដោយ អក្សរទ្រេត ក្នុងឆ្នាំ 1982, 1987, 2000, 2005 និង 2010។ សមាជិកទាំងអស់បានបន្តបម្រើបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតឡើងវិញនៅក្នុងសន្និបាតជាបន្តបន្ទាប់។ Amoz Gibson, Charles Wolcott, និង Adib Taherzadeh បានទទួលមរណភាពក្នុងពេលកំពុងកាន់តំណែង ខណៈដែលអតីតសមាជិកផ្សេងទៀតត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលនិវត្តន៍។
1963 | 1968 | 1973 | 1978 | 1982 | 1983 | 1987 | 1988 | 1993 | 1998 | 2000 | 2003 | 2005 | 2008 | 2010 | 2013 | 2018 | 2023 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lutfu'lláh Hakím | David Ruhe | Farzam Arbab* | Ayman Rouhani | ||||||||||||||
Amoz Gibson | Glenford Mitchell | Gustavo Correa | Praveen Mallik | ||||||||||||||
Charles Wolcott | Peter Khan | Stephen Hall | Andrej Donoval | ||||||||||||||
David Hofman | Hooper Dunbar | Stephen Birkland | Albert Nshisu Nsunga | ||||||||||||||
Borrah Kavelin | Adib Taherzadeh | Kiser Barnes | Chuungu Malitonga | ||||||||||||||
Hugh Chance | J. Douglas Martin[១៦][១៧] | Paul Lample | |||||||||||||||
Hushmand Fatheazam | Hartmut Grossmann | Shahriar Razavi | |||||||||||||||
Alí Nakhjavání | Firaydoun Javaheri | Juan Francisco Mora | |||||||||||||||
Ian Semple | Payman Mohajer |
សូមមើលផងដែរ
កែប្រែ- រដ្ឋបាលបាហៃ
កំណត់ចំណាំ
កែប្រែ- ↑ ១,០ ១,១ ១,២ ១,៣ ១,៤ Smith 2000.
- ↑ Javaheri, Firaydoun (December 2018). "Constructive Resilience". The Journal of Bahá'í Studies 28 (4): 7–22. ISSN 0838-0430. DOI:10.31581/jbs-28.4.2(2018). Retrieved on Jan 5, 2023.
- ↑ The World of the Bahá'í Faith… The Universal House of Justice 2022.
- ↑ Khan, Peter J. (Dec 1999). "Some Aspects of Bahá'í Scholarship". The Journal of Bahá'í Studies 9 (4). ISSN 0838-0430. DOI:10.31581/jbs-9.4.3(1999). Retrieved on Jan 5, 2023.
- ↑ ៥,០ ៥,១ ៥,២ ៥,៣ ៥,៤ Smith 2000, pp. 346-350.
- ↑ Baháʼí International Community 2018.
- ↑ UHJ 1972.
- ↑ World 1995.
- ↑ http: name=BWC//news.bahai.org/story/950
- ↑ Bahá'í International Community (2013-04-29). "Baha'is elect Universal House of Justice". Bahá'í World News Service. Retrieved 2013-05-01.
- ↑ Bahá’í International Community (2013-04-30). "Universal House of Justice Elected". Bahá’í World News Service. http://news.bahai.org/story/951.
- ↑ ១២,០ ១២,១ ១២,២ ១២,៣ Momen 1989.
- ↑ Baháʼu'lláh 1994.
- ↑ "13th International Convention: Universal House of Justice elected". news.bahai.org. May 1, 2023. Retrieved 04-May-2023.
{{cite web}}
: Check|archive-url=
value (help); Check date values in:|access-date=
(help)CS1 maint: url-status (link) - ↑ Smith 2000, p. 347.
- ↑ "Douglas Martin, 1927–2020". Baháʼí World News Service. Baháʼí World Centre. 2020-09-29. https://news.bahai.org/story/1455/.
- ↑ "Obituary: Douglas Martin 1927 - 2020". The Globe and Mail. 2020-10-03. https://www.legacy.com/obituaries/theglobeandmail/obituary.aspx?n=douglas-martin&pid=196892458. "born February 24, 1927, and raised in Chatham, Ontario... passed away [Toronto, Ontario] ... September 28, 2020... Elizabeth, his wife, passed away in 1999. He leaves no children... In 1993, he was elected to ... Universal House of Justice, serving until his retirement in 2005. ... co-authored, with Dr. William Hatcher, "The Baháʼí Faith: The Emerging Global Religion""
- ↑ "Farzam Arbab, 1941–2020 | BWNS". Bahá’í World News Service (in អង់គ្លេស). 2020-09-26. Retrieved 2020-09-27.
- ↑ "Two members of Universal House of Justice leaving after years of service". Baháʼí World News Service. 23 April 2013. Retrieved 2017-07-23.
ឯកសារយោង
កែប្រែ- Smith, Todd (2022). "Ch. 11: The The Universal House of Justice". ជា Stockman, Robert H.. The World of the Bahá’í Faith. Oxfordshire, UK: Routledge. ល.ស.ប.អ. 978-1-138-36772-2. https://www.taylorfrancis.com/books/9780429027772/chapters/10.4324/9780429027772-13.
- Baháʼu'lláh (1994). Tablets of Baháʼu'lláh Revealed After the Kitáb-i-Aqdas. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ល.ស.ប.អ. 0-87743-174-4. http://reference.bahai.org/en/t/b/TB/.
- Baháʼí International Community (2013b). "Universal House of Justice Elected". Baháʼí World News Service. http://news.bahai.org/story/951.
- Baháʼí International Community (2018-04-30). "Universal House of Justice Elected". Baháʼí World News Service. http://news.bahai.org/story/1258/.
- The Baháʼí World 1993–94: an international record. Baha'i World Centre. 1995. p. 51. ល.ស.ប.អ. 0-85398-990-7. https://bahai.works/Bah%C3%A1%E2%80%99%C3%AD_World.
- Bayt-al-ʻAdl (House of Justice). 1989.
{{cite encyclopedia}}
:|archive-url=
requires|archive-date=
(help);|archive-url=
requires|url=
(help); Missing or empty|title=
(help) - Schaefer, Udo (2000). "Infallible Institutions?". Baháʼí Studies Review 9. Retrieved on 2014-09-29.
- Universal House of Justice. Oxford. 2000. pp. 346–350. ISBN 1-85168-184-1. Archived from the original on 2023-11-01. Retrieved 2023-05-04.
{{cite encyclopedia}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - Universal House of Justice (1972). "The Constitution of the Universal House of Justice". bahai.org. Retrieved 2018-09-05.
ការអានបន្ថែម
កែប្រែ- Compilation (2021). The Universal House of Justice.
- Baháʼu'lláh (1992). The Kitáb-i-Aqdas: The Most Holy Book. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ល.ស.ប.អ. 0-85398-999-0. http://reference.bahai.org/en/t/b/KA/.
- Baháʼí International Community (2013a). "Baha'is elect Universal House of Justice". Baháʼí World News Service. Retrieved 2018-05-25.
- Effendi (1974). Baháʼí Administration. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ល.ស.ប.អ. 0-87743-166-3. https://archive.org/details/bahaiadministrat0000shog.
- Effendi (1976). Principles of Baháʼí Administration. London, UK: Baháʼí Publishing Trust. ល.ស.ប.អ. 0-900125-13-6.
- Effendi (1938). The World Order of Baháʼu'lláh. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. pp. 150–153. ល.ស.ប.អ. 0-87743-231-7. http://reference.bahai.org/en/t/se/WOB/index.html.
- Universal House of Justice (1996). Messages from the Universal House of Justice 1963–86. Wilmette, Illinois: Baháʼí Publishing Trust. pp. 84. http://bahai-library.com/uhj_messages_1963-86_full&chapter=3#83.
តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ
កែប្រែ- Official website
- Bahai.org: Messages of the Universal House of Justice
- Bahai Library: Documents related to the Universal House of Justice
- Ridván Messages - A complete historical reference (multilingual)
- Messages of the Universal House of Justice (includes letters to the Baháʼís of Iran; in English and Persian)