អនុស័យ៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
បន្ទាត់ទី២៥៖
'''កាមរាគានុសយមូលកានិ''' អនុស័យទាំង ៦ ប្រការនោះ រមែងមាន'''កាមរាគានុស័យ'''ជាឫសគល់ជាមូលហេតុ បើគ្មានកាមរាគានុស័យជាទីតាំងទេ អនុស័យទាំង ៦ ប្រការ មាន'''បដិឃានុស័យ'''ជាដើម ក៏កើតឡើងមិនបាន ។
===កាមរាគានុស័យ===
កាមរាគានុស័យនោះតើដូចម្ដេច ? អ្វីហៅថា កាមរាគ ? អ្វីហៅថា អនុស័យ ? កាមរាគានុស័យនោះតើអាស្រ័យហេតុដូចម្ដេច ? '''កាមរាគៈ'''នោះបានសេចក្ដីតម្រេកក្នុងកាមអនុស័យនោះ គឺការដេកតាមឬត្រាំនៅក្នុងខន្ធសន្ដាននៃសត្វរឿយ ៗ ។ កាមរាគ គឺសេចក្ដីត្រេកអរក្នុងកាម ២ ប្រការ គឺកិលេសកាម និង វត្ថុកាម ។
Line ៤០ ⟶ ៤២:
ម្យ៉ាងទៀត អនុស័យ ៧ ប្រការមានកាមរាគានុស័យជាដើមនេះបើកើតមានក្នុងចិត្តនៃបុគ្គលនៃបុគ្គលណាហើយ តែងញ៉ាំងបុគ្គលនោះឲ្យប្រព្រឹត្តទុច្ចរិតផ្សេង ៗ ដែលខ្លួនមិនធ្លាប់ប្រព្រឹត្តពីមុនមកសោះ ។ ឧទាហរណ៍ ទៅជានាំឲ្យហ៊ានប្រព្រឹត្ត ជាហេតុនឹងឲ្យបាននូវសេចក្ដីវិនាសក្នុងជាតិនេះនឹងជាតិមុខ ។ ហេតុដូច្នោះ អ្នកមានប្រាជ្ញាគួរតែខំកំចាត់បង់នូវអនុស័យទាំង ៧ ប្រការមានកាមរាគានុស័យជាដើមនេះឲ្យអស់ចេញពីសន្ដាន ។ ដូចជាការលះបង់នូវសេចក្ដីត្រេកអរក្នុងកាម ២ប្រការ លោកសំដៅយកភេទបព្វជ្ជាទើបលះបង់កាម ២ នោះបាន ។ នេះកំណត់ជាន់ខ្ពស់បំផុត ។ បើកំណត់ជាន់ទាបវិញ បុគ្គលជាឃរាវាសក៏អាចលះបង់កាម ២ នោះបានដែរ គឺមិនឲ្យត្រេកអរក្នុងកាមគុណរបស់អ្នកដទៃ នឹងវត្ថុរបស់អ្នកដទៃ ។ បើគ្រាន់តែនឹកត្រេកអរក្នុងចិត្តរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ មិនបញ្ចេញអាការខាងក្រៅឲ្យឃើញច្បាស់ក៏ឥតទោស ។ នេះជាការដែលអ្នកប្រាជ្ញសរសើរថាជាបុគ្គលសន្ដោស ។
===បដិឃានុស័យ===
''' បដិឃានុស័យ''' មានន័យថា សេចក្ដីក្រោធ កើតមានក្នុងចិត្តអ្នកណាតែងធ្វើអ្នកនោះឲ្យបានទុក្ខទោសឲ្យវិនាសច្រើនឬតិច តាមកម្លាំងក្រោធខ្លាំងឬតិច ។ អ្នកក្រោធខឹង មិនបានសេចក្ដីសុខ ឬការចំរើនផលប្រយោជន៍អ្វីឡើយ ។
===មានានុស័យ===
'''មានានុស័យ''' មានន័យថា ការប្រកាន់ខ្លួនប្រាណ បើកើតមានក្នុងចិត្តអ្នកណាហើយ តែងធ្វើអ្នកនោះឲ្យបាននូវសេចក្ដីវិនាសជាច្រើនប្រការ ។
Line ៤៧ ⟶ ៥៣:
ព្រះអដ្ឋកថាចារ្យ សំដែងដោយអនុលោមតាមព្រះពុទ្ធភាសិតនៃព្រះបរមទសពលមានច្រើនប្រការ ព្រោះថា មានៈ នោះបើកើតមានឡើងហើយ បណ្ដោយឲ្យចេះតែចំរើនច្រើនៗឡើង ក៏នាំបណ្ដាលឲ្យស្រវឹងទៅផ្សេងៗ គឺស្រវឹងព្រោះ'''ជាតិ''', ស្រវឹងព្រោះ'''គោត្រ''', ស្រវឹងព្រោះ'''ឥតរោគ''', ស្រវឹងក្នុង'''ជីវិត''', ស្រវឹងក្នុង'''លាភ''', ស្រវឹង'''សក្ការៈ''', ស្រវឹងក្នុង'''ការគោរព''', ស្រវឹងក្នុង'''បរិវារ''', ស្រវឹងក្នុង'''សម្បត្តិ''', ស្រវឹងក្នុង'''ការសរសើរគុណ''', ស្រវឹងក្នុង'''ភាពជាពហូសូត្រ''', ស្រវឹងក្នុង'''បដិភាណ''' និង ស្រវឹងក្នុង'''យស''' ។ បុគ្គលមានមានៈច្រើន តែងនាំឲ្យកើតមានសេចក្ដីស្រវឹងផ្សេង ៗ ដូចរៀបរាប់មកប៉ុណ្ណេះជាដើម ។
'''អ្នកស្រវឹងព្រោះជាតិ'''នោះ
'''ការស្រវឹងព្រោះគោត្រ'''នោះ គឺកើតមានមានៈថា អាត្មាកើតក្នុងអាទិត្យវង្ស ក្សត្រផ្សេង ៗ មានវង្សថោកទាបជាងអាត្មា ។ ចំណែកព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយដែលស្រវឹងក្នុងជាតិនោះ គឺមានមានៈប្រកាន់ខ្លួនថា យើងជាព្រហ្មណ៍មហាសាល ។ ព្រាហ្មណ៍ដែលប្រកាន់គោត្រនោះ គឺប្រកាន់ខ្លួនថា អាត្មាជាព្រាហ្មណ៍កើតអំពីកស្សបគោត្រជាដើម ។ ឈ្មួញនឹងអ្នកគ្រួទាំងឡាយនោះ មានមានៈព្រោះអាស្រ័យនូវជាតិនិងគោត្រនៃខ្លួន ៗ ដូចគ្នា ។
Line ៧១ ⟶ ៧៧:
'''ការស្រវឹងក្នុងសម្បត្តិ'''នោះគឺស្រវឹងដោយអំណាចនៃគំនិតគិតឃើញថា អាត្មាអញមានគ្រឿងឧបភោគបរិភោគជាច្រើន នឹងមានកាមគុណទាំងប្រាំ ជាទីប្រលោមលួងលោមចិត្តក៏ច្រើន ស្រីស្រិង្គារនឹងវត្ថុអ្វី ៗ ក៏មានគ្រប់មុខឥតខ្វះ យល់ឃើញដូច្នេះហើយមិនបានធ្វើការកុសលណាមួយទេ បែរជាតាំងខ្លួនក្នុងអហង្ការមមង្ការសំគាល់ថា អាត្មាអញជាអ្នកមានសម្បត្តិច្រើនជាងគេ ឥតអ្នកណាមានស្មើទៅវិញ ។ ចំណែកបណ្ឌិតវិញ បើទុកជាមានសម្បត្តិច្រើនដល់ប៉ុន្មាន ក៏លោកមិនស្រវឹងយ៉ាងនេះដែរ លោកតែងបែងចែកទ្រព្យរបស់ខ្លួនជាបួនចំណែក គឺមួយចំណែកទុកចំណាយក្នុងគ្រាមានគ្រោះថ្នាក់អាសន្នអន្តរាយ ២ ចំណែកសម្រាប់ប្រកបកិច្ចការចិញ្ចឹមជីវិតមានពាណិជ្ជកម្មជាដើម នឹងចិញ្ចឹមគ្រួសារខ្លួន មួយចំណែកទៀតសម្រាប់ធ្វើបុណ្យ បណ្ឌិតលោកបែងចែកទ្រព្យជាបួនចំណែកយ៉ាងនេះ ។
'''ការស្រវឹងក្នុងសរីរៈពណ៌សណ្ឋាន'''នោះ គឺសំគាល់ថា '''អភិរូបោ បាសាទិកោ''' អាត្មាអញមានរូបរាងកាយពណ៌សម្បុរទ្រង់ទ្រាយល្អឆើតឆាយសមរម្យនាំឲ្យអ្នកផងមានចិត្តជ្រះថ្លាស្រឡាញ់ អ្នកដទៃសូម្បីមានរូបរាងល្អ ក៏មិនស្មើនឹងអញ គ្មានគេសរសើរដូចអញដែរ ។
'''ការស្រវឹងក្នុងភាពជាពហុសូត្រ'''នោះ គឺស្រវឹងដោយគំនិតគិតឃើញថា អាត្មាអញជាអ្នករៀនបានច្រើន បានស្ដាប់ច្រើន គ្មានអ្នកណាចេះដឹងស្មើនឹងអញទេ ។ ការស្រវឹងនេះមាន ២ ប្រការ គឺស្រវឹងថាខ្លួនជាអ្នកចេះដឹងច្រើនជាងគេ
'''ការស្រវឹងក្នុងបដិភាណ'''នោះ គឺសំគាល់ថា អាត្មាអញជាអ្នកមានបញ្ញាឈ្លាសវៃ ប៉ិនប្រសប់ក្នុងការបុច្ឆានឹងវិសជ្ជនាយ៉ាងស្ទាត់ គ្មានអ្នកណាឈ្លាសវៃប៉ិនប្រសប់ចោទឆ្លើយស្មើនឹងអញទេ ។
| |||