ហង់រី ការចេរ ប្រេស្សុង
ហង់រី ការចេរ ប្រេស្សុង (Henri Cartier-Bresson)(២២ សីហា ឆ្នាំ១៩០៨- ៣ សីហា ២០០៤) ដែលជាអ្នកថតរូបជនជាតិបារាំងម្នាក់ ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកជាបិតានៃការថតរូបសម្រាប់កាសែត បែបទំនើប។ គាត់គឺជាអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វ៊ីល ៣៥ មម ដំបូងបំផុត និង ជាបិតានៃការថតរូបយកសកម្មភាពពិតៗ។ គាត់បានជួយដល់ការបង្កើតស្ទីលថតរូបយកសកម្មភាពពិតៗនៃជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់មនុស្ស ដែលស្ទីលទាំងនោះមានឥទ្ធិពលដល់អ្នកថតរូបផ្សេងទៀតជាច្រើនជំនាន់។
ជីវិតតំបូង
កែប្រែការចេរ ប្រេស្សុង បានកើតនៅ Chanteloup-en-Brie, Seine-et-Marne ប្រទេសបារាំង។ គាត់គឺជាកូនច្បងគេ ក្នុងចំនោមកូន៥នាក់។ ឪពុករបស់គាត់គឺជា ឧស្សាហករវាយនភ័ណ្ឌ ដ៏មានស្ដុកស្ដម្ភម្នាក់, ដែល សសៃអំបោះរបស់ គ្រួសារ Cartier-Bresson ជាផលិតផលដេរប៉ាក់ដ៏សំខាន់មួយនៅប្រទេសបារាំង។ គ្រួសារខាងម្តាយរបស់គាត់ គឺជាអ្នកជំនួញ ផលិតផលសំពត់ ហើយជាម្ចាស់ដី នៅ Normandy, ជាទីកន្លែងដែលគាត់បានចំនាយពេលវេលាមួយផ្នែកនៃ កុមារភាពរបស់គាត់។ គ្រួសារ Cartier-Bresson បានរស់នៅក្នុងជីវភាពប្រហាក់ប្រហែលនឹងពួកគហិបតី នៅក្នុងក្រុងប៉ារីស នៅក្បែរស្ពានអឺរ៉ុប (Europe Bridge)។ គ្រួសាររបស់គាត់ បានផ្តល់អោយគាត់ នូវការផ្គត់ផ្គង់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបានជួយឱ្យគាត់ធ្វើការអភិវឌ្ឍផ្នែកថតរូប ក្នុងរបៀបឯករាជ្យច្រើនជាងអ្នកផ្សេងទៀតក្នុងវ័យស្រករនឹងគាត់។ នៅពេលទំនេរ ការចេរ ប្រេស្សុង ក៏តែងនិពន្ធផងដែរ។ គាត់បានរៀបរាប់ថា គ្រួសាររបស់គាត់ កាតូលិចសង្គមនិយម ។[ត្រូវការអំណះអំណាង]
នៅជាក្មេងប្រុសម្នាក់នៅឡើយ ការចេរ ប្រេស្សុង មានម៉ាស៊ីនថត Box Brownie មួយគ្រឿង ដែលគាត់បានប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ថតរូប នៅថ្ងៃសំរាក; ក្រោយយមកគាត់បានប្រើប្រាស់កាមេរ៉ាគំហើញ 3x4 អ៊ីញ (View Camera)។ គាត់ត្រូវបានគ្រួសាររបស់គាត់អប់រំឱ្យតាមរបៀបជាគហិបតីបារាំងបុរាណ ដែល គាត់ត្រូវតែហៅឪពុករបស់គាត់ ដោយប្រើពាក្យ Vous ដោយមិនត្រូវប្រើពាក្យ Tu ឡើយ។ ឪពុករបស់គាត់សង្ឃឹមថា ការចេរ ប្រេស្សុង នឹងទទួលយកការងារជំនួញបន្តពីគាត់ ប៉ុន្តែ ការចេរ ប្រេស្សុង បានធ្វើឱ្យឪពុកខកបំណងជាខ្លាំង។
ការចេរ ប្រេស្សុង បានទៅរៀននៅសាលា École Fénelon ដែលជាសាលាកាតូលិចមួយ ដែលគេបានរៀបចំសម្រាប់សិស្សត្រៀមទៅសិក្សានៅវិទ្យាល័យ Condorcet ។ មានថ្ងៃមួយ អនុរក្សសាលាបានទាន់ ការចេរ ប្រេស្សុង កំពុងតែអានសៀវភៅនិពន្ធដោយ Rimbaud ឬ Mallarmé នៅដើមឆ្នាំសិក្សានៅឡើយ ហើយបានស្ដីបន្ទោសឱ្យគាត់យ៉ាងខ្លាំងថា ៖ "សូមឯងធ្វើឱ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ក្នុងការសិក្សាបន្តិចទៅ" ។ អនុរក្សសាលា នោះ និយាយដោយប្រើពាក្យ tu ក្រៅផ្លូវការ ដែលជាទូទៅមានន័យថា កូនសិស្សនោះ នឹងត្រូវអនុរក្សច្រាស់អស់ស្រកីមិនខាន ប៉ុន្តែលោកអនុរក្សបាននិយាយបន្តថា "ឯងត្រូវទៅអាននៅការិយាល័យរបស់ខ្ញុំវិញ" ដែលលោក ការចេរ ប្រេស្សុង គិតថា សំណើនេះ មិនចាំបាច់ឱ្យលោកអនុរក្សធ្ងន់មាត់ទាន់ទេ គឺយល់ព្រមតាមសំណើភ្លាម។[១]
ការសិក្សាអំពីគំនូរ
កែប្រែបន្ទាប់ពីការព្យាយាមរៀនបទភ្លេង ទទួលការបរ៉ាជ័យ ក្មេងប្រុសCartier-Bressonបានណែនាំវិចិត្រកម្មដែលប្រើថ្នាំលាយប្រេងគឺជា ពូរបស់គាត់ Louisដែលមាននិស្ស័យ ជាអ្នកវិចិត្រករ។ វិចិត្រកម្ម គឺជា ក្តីស្រម៉ៃរបស់ខ្ញុំ តាំងពីពេលដែល ឪពុកទេវកថា និង ឪពុករបស់បងប្រុសរបស់ខ្ញុំ បាននាំគាត់ទៅ កន្លែងសិល្បះ កំលុងពេល សំរាកថ្ងៃ Christmasក្នុងឆ្នាំ ១៩១៣។ខ្ញុំមានអាយុត្រឹមតែ ៥ឆ្នាំ។ខ្ញុំបានរស់នៅក្នុងបរិយាកាសនៃការផាត់ពណ៌ ខ្ញុំបានគូររូបលើផ្ទាំងក្រណាត់។មេរៀនការផាត់ពណ៌របស់លោកពូLouisបានកាត់អោយខ្លី គាត់បានស្លាប់កាលពីសង្រ្គាមលោកលើកទី១។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩២៧Cartier-Bressonមានអាយុ១៩បានចូលទៅក្នុងសាលាសិល្បះឯកជននិងសាលាជាន់ខ្ពស់Lhoteកន្លែងដែលសិល្បះអ្នកផាត់ពណ៌Cubistហើយនិងរូបចំលាក់André Lhote។មហិច្ចតារបស់Lhoteគឺបញ្ជូលជាមួយទំរង់ដែលវិចិត្រយ៉ាងពិតប្រាកដរបស់លោកAndré Lhoteគាត់ចង់ភ្ជាប់ប្រពៃណីបុរាណរបស់បារាំងនៃNicolas Poussinហើយនិង Jacques-Louis Davidនិងភាពទាន់សម័យ។Cartier-Bressonផងដែរបានសិក្សាអំពីគំនូរសមាគមន៍អ្នកគូររូបពាក់កណ្តាលខ្លួនJacques Émile Blanche។កំឡុងពេលគាត់អានDostoevsky, Schopenhauer, Rimbaud, Nietzsche, Mallarmé, Freud, Proust, Joyce, Hegel, Engels and Marx។Lhoteបានយកប្រស្រីភ្នែករបស់គាត់សំរាប់សិក្សាអំពីសិល្បះបុរាណហើយវិចិត្រសាលប៉ារីសបានសិក្សាអំពីវិជ្ជាជីវះអំពីសិល្បះ។Cartier-Bresson'sមានចំណាប់អារម្មណ៍លើសិល្បះទំនើបដែលបានបញ្ចូលជាមួយនឹង ការស្ងើចសរសើរនៃការងារ នៃRenaissanceដែលជាស្នាដៃឯកនៃ Jan van Eyck, Paolo Uccello, Masaccio ហើយនិងPierodella Francesca។Cartier-Bressonបានគិតថា Lhoteដូចគ្រូរបស់គាត់ដែរ គឺ ថតរូបដោយមិនបាច់ប្រើកាមេរ៉ា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយCartier-Bresson មានការព្រួយបារម្ភបន្តិចម្តងៗ អំពី ច្បាប់ជាច្រើនរបស់ Lhote ឈានទៅរកសិល្បះ ទ្រឹស្តីដ៏តឹងរឹងរបស់គាត់ អប់រំអោយគាត់នឹង ជួយគាត់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា និងដោះស្រាយបញ្ហា នៃទំរង់ដែលវិចិត្រ និង ដៃគូរប្រគួតប្រជែង ខាងថតរូប។ក្នុងឆ្នាំ១៩២០សាលារៀនថតរូប ប្រាកដជាល្បីល្បាញ នៅទ្វីប អឺរ៉ុប ប៉ុន្តែ ទេសភាពនិមួយៗមានភាពខុសប្លែកពីគ្នានៅលើការ ចាត់ចែង នឹងត្រូវបានថត។បដិវត្តន៍នៃរូបថត នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើង ការបាត់បង់ការថតរូបវត្ថុ ។ អ្វីដែលស្មានមិនដល់ក្នុងឆ្នាំ១៩២៤មានការផ្លាស់ប្តូរ paradigm នេះ។ Cartier-Bresson បានចាប់ផ្តើម ធ្វើអោយសង្គម មានការរីកចំរើនមិន គួរអោយនឹកស្មានដល់ នៅហាងកាហ្វេ Cyranoក្នុង Blanche ។គាត់បានទទួល ចំណាត់ ថ្នាក់លេខ១ ខាងអ្នកដឹកនាំ ហើយគឺជាចលនា ផ្សាភ្ជាប់ដ៏ប្រពៃដោយ មិនគួរអោយជឿ ព្រមទាំងសំរេច ការងាររបស់គេភ្លាមៗ។ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត Peter Galassi បានពន្យល់ អ្នកមនោគតិ បានប្រឡូកក្នុងការថតរូប ក្នុងផ្លូវដូច ផ្លូវដែល Aragon ហើយនិង Breton ដែលបានចូលប្រឡូកដែរ ផ្លូវរបស់ពួកគេគឺ ការប្រថ្នាមិនចេះចប់ ក្នុងរឿងអាចទៅរួច រឺ រឿងដែលមិនអាចទៅរួច អ្នកមនោគតិបានរៀបចំយ៉ាង ច្បាស់លាស់អំពីរូបថតពិតៗ គុណភាពជាការចាំបាច់ ដែលមិនរាប់បញ្ចូលទ្រឹស្តីពីមុនៗ នៃរូបថតប្រាកដនិយមនោះទេ។ ពូកគេបានឃើញរូបថតដើម ជាពិសេសគេបានយក ទ្រព្យសម្បត្តិរក្សាទុក មានអត្ថន័យ ដែលមិនអាចស្មានដល់។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយCartier-Bresson មានការព្រួយបារម្ភបន្តិចម្តងៗ អំពី ច្បាប់ជាច្រើនរបស់ Lhote ឈានទៅរកសិល្បះ ទ្រឹស្តីដ៏តឹងរឹងរបស់គាត់ អប់រំអោយគាត់នឹង ជួយគាត់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា និងដោះស្រាយបញ្ហា នៃទំរង់ដែលវិចិត្រ និង ដៃគូរប្រគួតប្រជែង ខាងថតរូប។ក្នុងឆ្នាំ១៩២០សាលារៀនថតរូប ប្រាកដជាល្បីល្បាញ នៅទ្វីប អឺរ៉ុប ប៉ុន្តែ ទេសភាពនិមួយៗមានភាពខុសប្លែកពីគ្នានៅលើការ ចាត់ចែង នឹងត្រូវបានថត។បដិវត្តន៍នៃរូបថត នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើង ការបាត់បង់ការថតរូបវត្ថុ ។ អ្វីដែលស្មានមិនដល់ក្នុងឆ្នាំ១៩២៤មានការផ្លាស់ប្តូរ paradigm នេះ។ Cartier-Bresson បានចាប់ផ្តើម ធ្វើអោយសង្គម មានការរីកចំរើនមិន គួរអោយនឹកស្មានដល់ នៅហាងកាហ្វេ Cyranoក្នុង Blanche ។គាត់បានទទួល ចំណាត់ ថ្នាក់លេខ១ ខាងអ្នកដឹកនាំ ហើយគឺជាចលនា ផ្សាភ្ជាប់ដ៏ប្រពៃដោយ មិនគួរអោយជឿ ព្រមទាំងសំរេច ការងាររបស់គេភ្លាមៗ។ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត Peter Galassi បានពន្យល់ អ្នកមនោគតិ បានប្រឡូកក្នុងការថតរូប ក្នុងផ្លូវដូច ផ្លូវដែល Aragon ហើយនិង Breton ដែលបានចូលប្រឡូកដែរ ផ្លូវរបស់ពួកគេគឺ ការប្រថ្នាមិនចេះចប់ ក្នុងរឿងអាចទៅរួច រឺ រឿងដែលមិនអាចទៅរួច អ្នកមនោគតិបានរៀបចំយ៉ាង ច្បាស់លាស់អំពីរូបថតពិតៗ គុណភាពជាការចាំបាច់ ដែលមិនរាប់បញ្ចូលទ្រឹស្តីពីមុនៗ នៃរូបថតប្រាកដនិយមនោះទេ។ ពូកគេបានឃើញរូបថតដើម ជាពិសេសគេបានយក ទ្រព្យសម្បត្តិរក្សាទុក មានអត្ថន័យ ដែលមិនអាចស្មានដល់។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយCartier-Bresson មានការព្រួយបារម្ភបន្តិចម្តងៗ អំពី ច្បាប់ជាច្រើនរបស់ Lhote ឈានទៅរកសិល្បះ ទ្រឹស្តីដ៏តឹងរឹងរបស់គាត់ អប់រំអោយគាត់នឹង ជួយគាត់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា និងដោះស្រាយបញ្ហា នៃទំរង់ដែលវិចិត្រ និង ដៃគូរប្រគួតប្រជែង ខាងថតរូប។ក្នុងឆ្នាំ១៩២០សាលារៀនថតរូប ប្រាកដជាល្បីល្បាញនៅទ្វីប អឺរ៉ុប ប៉ុន្តែ ទេសភាពនិមួយៗមានភាពខុសប្លែកពីគ្នានៅលើការ ចាត់ចែង នឹងត្រូវបានថត។បដិវត្តន៍នៃរូបថត នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើង ការបាត់បង់ការថតរូបវត្ថុ ។ អ្វីដែលស្មានមិនដល់ក្នុងឆ្នាំ១៩២៤មានការផ្លាស់ប្តូរ paradigm នេះ។ Cartier-Bresson បានចាប់ផ្តើម ធ្វើអោយសង្គម មានការរីកចំរើនមិនគួរអោយនឹកស្មានដល់ នៅហាងកាហ្វេ Cyranoក្នុង Blanche ។គាត់បានទទួលចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ខាងអ្នកដឹកនាំ ហើយគឺជាចលនាផ្សាភ្ជាប់ដ៏ប្រពៃដោយមិនគួរអោយជឿ ព្រមទាំងសំរេចការងាររបស់គេភ្លាមៗ។ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត Peter Galassi បានពន្យល់
អ្នកមនោគតិ បានប្រឡូកក្នុងការថតរូប ក្នុងផ្លូវដូច ផ្លូវដែល Aragon ហើយនិង Bretonដែលបានចូលប្រឡូកដែរ ផ្លូវរបស់ពួកគេគឺ ការប្រថ្នាមិនចេះចប់ ក្នុងរឿងអាចទៅរួច រឺ រឿងដែលមិនអាចទៅរួច អ្នកមនោគតិបានរៀបចំយ៉ាងច្បាស់លាស់អំពីរូបថតពិតៗ គុណភាពជាការចាំបាច់ ដែលមិនរាប់បញ្ចូលទ្រឹស្តីពីមុនៗ នៃរូបថតប្រាកដនិយមនោះទេ។ ពូកគេបានឃើញរូបថតដើម ជាពិសេសគេបានយក ទ្រព្យសម្បត្តិរក្សាទុក មានអត្ថន័យ ដែលមិនអាចស្មានដល់។
ចាប់ពីឆ្នាំ១៩២៨ ដល់ ១៩២៩ Cartier-Bressonបានចូលរួម ប្រជុំនៅសកលវិទ្យាល័យ Cambridge ដែលជាកន្លែងដែលគាត់បានសិក្សាអង់គ្លេស សិល្បះ
Cartier-Bresson ជាអ្នកដែលវិចិត្រករដ៏សុក្រិដ្ឋ ក្នុងវប្បធម៌ និង ជាមនុស្សដែលគាំទ្រ បរិស្ថាន។គាត់ ជាមនុស្សប្រកបដោយចំនេះដឹងក្នុងការគិត និងវែកញែក ប៉ុន្តែគាត់មិនអាចស្វែងរកផ្លូវ នៃការបញ្ចេញ អំពីការត្រិះរិះពិចារណា នេះ ក្នុង គំនូររបស់គាត់ទេ។ គាត់បានធ្វើអោយ សំរាច់ ជាមួយនឹងការពិសោធន៍របស់គាត់ ហើយក្រោយមកទៀត បានធ្វើអោយខូច និតិភាពសំរាប់មុនការងាររបស់គាត់។ ហើយនិង អក្សរសាស្រ្ត ហើយបានក្លាយជាអ្នកដែលចេះភាសាច្រើនមុខ។នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៣០ ការដាក់ទ័ពនៅឯ Le Bourget ក្បែរទីក្រុងប៉ារីស គាត់បានបំពេញតួនាទីជាអ្នកទទួលបញ្ជារ នៅក្នុង កងទ័ពបារាំង។គាត់បានចង់ចាំថា “ខ្ញុំបានធ្វើការយ៉ាងលំបាកគ្រប់ពេល នៃការងារហ្នឹង ពីព្រោះ ខ្ញុំបានយកកាំភ្លើងវែងពីដៃរបស់ ខ្ញុំហើយដាក់នៅលើស្មា“។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩២៩ មេបញ្ជាការកងចំបាំងអាកាសរបស់ Cartier-Bresson's ដាក់អោយគាត់ចូលខាងក្រោមផ្ទះដោយចាប់ខ្លួនចំពោះការបរបាញ់ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតិ។ Cartier-Bresson បានជួបជនជាតិភៀសខ្លូនរបស់អាមេរិចកាំង Harry Crosby នៅ at Le Bourget ដែលបានលួងលោមអោយមន្រ្តីអោយឃុំក្នុងគុកជាមួយ Cartier-Bresson ដែរ សំរាប់ ពីរបីថ្ងៃ។ការពិគ្រោះគ្នាទៅវិញទៅមករបស់ពួកគេ មានចំណាប់អារម្មណ៍ខាងថតរូប ហើយពួកគេបានចំនាយពេលវេលាទាំងពីរនាក់ ថតរូបនិង គូរគំនូរនៅផ្ទះ Crosby Le Moulin du Soleil (The Sun Mill), នៅទីក្រុងប៉ារីស Ermenonvilleប្រទេសបារាំង។Crosby បាននិយាយទៅ Cartier-Bresson ហាក់បីដូចជា ខ្មាស់ ហើយ មានភាពទន់ខ្សោយ ហើយ ស្រទន់។ការអោបថើបចំនងមេត្រីរបស់ Crosby និង ភរិយា Caresse បានធ្វើអោយ Cartier-Bresson ធ្លាក់ចូលទៅក្នុងទំនាក់ទំនងភេទជាមួយនាង។ ពីរឆ្នាំបន្ទាប់ទៀត Harry Crosby បានសំលាប់ខ្លួនភាពសប្បាយរីករាយរបស់ Cartier-Bresson's ត្រូវបានបញ្ចប់ក្នុងឆ្នាំ១៩៣១ជាមួយនឹង Caresse Crosby ចាកចេញពីគាត់ធ្វើអោយគាត់មានការឈឺចាប់។កំឡុងពេលការចូលរួមរបស់គាត់ គាត់បានអាន សេចក្តីស្នេហារបស់ Conrad ដ៏ស្រងូតស្រងាត់ហើយគាត់បានសំរេចចិត្តស្វែងរកផ្លូវចេញ និង ផ្សងព្រេង នៅឯ the Côte d'Ivoire ក្នុងប្រទេសបារាំង ដែលជាអាណានិគម នៃទ្វីបអាព្រិច ។ការបោះបង់ចោលការគួររូប គាត់បានសរសេរ “ខ្ញុំចាកចេញពីការដ្ឋានសិល្បះនៃ Lhoteជាដួងព្រលឹងនៃសិល្បះនេះទេ។ខ្ញុំចង់ធ្វើជាខ្លួនខ្ញុំ។គំនួរ និងការផ្លាស់ប្តួរនៃពិភពលោកខ្ញុំបានគិតជាងរឿង ជីវិតខ្ញុំទៀត”។គាត់បានបរបាញ់ និងលក់វាទៅអោយអ្នកភួមិ ។ពីការបរបាញ់គាត់បាន រៀនរបៀបដែលគាត់បានប្រើនៅក្នុងការថតរូប។ Côte d'Ivoire គាត់បានកើតរោគគ្រុនក្តៅ ដែលសឹងសំលាប់គាត់។ខណះពេលដែលគាត់នៅតែមានជំងឺ គាត់បានប្រាប់ទៅ ឪពុកម្តាយ គាត់អោយយកសពរបស់គាត់នៅក្នុង Normandieនៅមុខ នៃព្រៃ Eawyខណះពេល Debussy គឺជាក្រុមភ្លេងបូននាក់កំពុងតែលេង។ពូរបស់គាត់បាន សរសេរត្រលប់មកវិញ ឪពុកម្តាយរបស់ឯងបានរកក្រុមភ្លេងដ៏ថ្លៃ។
កំណត់ចំនាំ
កែប្រែ- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedkimmelman