ហៃណាន
ហៃណាន ឬ ហាយណាន ( ភាសាចិន:海南) គឺជាខេត្តតូចបំផុត និងភាគខាងត្បូងបំផុតនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដែលមានកោះជាច្រើននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ។ កោះហៃណាន គឺជាកោះធំជាងគេ និងមានប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងប្រទេសចិន [note ១] បង្កើតបានភាគច្រើន (៩៧%) នៃខេត្ត។ ឈ្មោះនេះមានន័យថា "ភាគខាងត្បូងនៃសមុទ្រ" ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីទីតាំងរបស់កោះនេះ ភាគខាងត្បូងនៃច្រកសមុទ្រឆុងចូវ ដែលបំបែកវាពី ឧបទ្វីបលីចូវ និងចិនដីគោក។ ខេត្តនេះមានផ្ទៃដី ៣៣ ៩២០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលកោះហៃណានមាន៣២ ៩០០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ហើយនៅសល់គឺកោះជាង២០០ ដែលនៅរាយប៉ាយពាសពេញ ប្រជុំកោះ ចំនួនបីគឺ ចុងសាស, សុីសាស និង ណានសា ។ វាជាផ្នែកមួយនៃខេត្តក្វាងទុង ពីឆ្នាំ ១៩៥០ – ៨៨ បន្ទាប់មកវាត្រូវបានបង្កើតជាខេត្តរបស់ខ្លួន ហើយត្រូវបានចាត់តាំងជា តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ដោយ តេង ស៊ាវពីង ដែលជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធី កំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន ។
| Hainan 海南 | |
|---|---|
| Province | |
| Name | |
| • Chinese | 海南省 (Hǎinán Shěng) |
| • Abbreviation | 琼 (Mandarin Pinyin: Qióng; Jyutping: king4; Pe̍h-ōe-jī: khêng) |
| • Hainanese | Hái-nâm-séng |
.jpg) | |
.svg) | |
| Country |  China |
| Guangnan West Circuit | 988 |
| Hainan Special Administrative Region | 1944 |
| Incorporation into the PRC | 1 May 1950 |
| Capital and largest city | Haikou |
| Divisions | 4 prefectures |
| រដ្ឋាភិបាល | |
| • ប្រភេទ | Province |
| • Body | Hainan Provincial People's Congress |
| • CCP Secretary | Shen Xiaoming |
| • CPPCC Chairman | Shen Xiaoming |
| ផ្ទៃក្រឡា[១] | |
| • សរុប | ៣៥១៩១ គម2 (១៣៥៨៧ ម៉ាយ ការ) |
| ចំណាត់ថ្នាក់ផ្ទៃក្រឡា | 28th |
| កម្ពស់ខ្ពស់បំផុត | ១៨៤០ m (៦០៤០ ft) |
| ប្រជាជន (2020)[២] | |
| • សរុប | ១០,០៨១,២៣២ |
| • ចំណាត់ថ្នាក់ | 28th |
| • សន្ទភាព | ០.០០០២៩/km2 (០.០០០៧៤/sq mi) |
| • ចំណាត់ថ្នាក់សន្ទភាព | 17th |
| Demographics | |
| • Ethnic composition | Han: 82.6% Li: 15.84% Miao: 0.82% Zhuang: 0.67% |
| ក្រមអ.ម.អ. ៣១៦៦ | CN-HI |
| GDP (2021) | CN¥647.52 billion US$100.39 billion (31st)[៣] |
| GDP per capita | CN¥64,230 US$9,958 (25th) |
| HDI (2018) | 0.750[៤] (high) (19th) |
| គេហទំព័រ | English Chinese |
ឈ្មោះក្នុងស្រុក: 海南岛 | |
|---|---|
 | |
| ភូមិសាស្ត្រ | |
| ទីតាំង | East Asia |
| ប្រភេទ | Island |
| ផ្ទៃដី | ៣៣,២១០ km២ (១២.៨២២៥ sq mi) |
| ចំណាត់ថ្នាក់ផ្ទៃដី | 42nd |
| ប្រវែង | ១៥៦ km (៩៦.៩ mi) |
| ទទឹង | ១៧០ km (១០៦ mi) |
| រយៈកម្ពស់ខ្ពស់បំផុត | ១,៨៤០ m (៦.០៣៧ ft) |
| ចំណុចខ្ពស់បំផុត | Wuzhi Mountain |
| រដ្ឋបាល | |
People's Republic of China | |
| Province | Hainan |
| ការតាំងទីលំនៅធំបំផុត | Haikou (pop. 2,873,358) |
Republic of China (claimed) | |
| Special Administrative Region | Hainan |
| ប្រជាសាស្រ្ត | |
| ចំនួនប្រជាជន | c. 8,180,000 |
| ក្រុមជនជាតិ | Han, Li, Miao, Zhuang, Utsul |
| Former names | |||||||
| Zhuya | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ចិន | 珠崖 | ||||||
| Literal meaning | Pearl Cliffs | ||||||
| |||||||
| Qiongya | |||||||
| Traditional Chinese | 瓊崖 | ||||||
| Simplified Chinese | 琼崖 | ||||||
| Literal meaning | Jade Cliffs | ||||||
| |||||||
| Qiongzhou | |||||||
| Traditional Chinese | 瓊州 | ||||||
| Simplified Chinese | 琼州 | ||||||
| Literal meaning | Jade Prefecture | ||||||
| |||||||
ជនជាតិដើមភាគតិចដូចជាជនជិហ្លៃai ដែលា ក្រុមជនជាតិភាគតិច និយាយភាក្រដាយai មានដើមកំណើតនៅលើកោះនេះ ហើយម១៥15% នៃប្រជាជន។ ភាសាកំណើតរបស់ពួកគេរួមមាន ភាហ្លៃសi ។ ជនជាហ្លៃតi ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចិនទទួលស្គាល់ថាជា ក្រុមជនជាតិមួយក្នុងចំណោមក្រុមជនជាតិ ទាំង៥៦56 របស់ប្រទេស។ ប្រជាជន ចិន ដែលមានចំនួនប្រជាជនភាគច្រើនមានចំនួន ៨២% និយាយភាសាច្រើនប្រភេទរួមមាន ចិនស្ដង់ដារ ហៃណាំមីន យូ ចិន កា តាំង ចិនហាកា ជាដើម [៥] អ្នកនិយាយ ភាសាបេ ទោះបីនិយាយភាសាក្រ-ដាយ ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាផ្លូវការថាជាជនជាតិចិន។ ហៃណានក៏ជាស្រុកកំណើតនៃ ភាសជៀម៉ៅo ដែលជាភស្តុតាងដែលមានជម្លោះ។
មានទីក្រុងធំៗចំនួនដប់ និង ស្រុក ចំនួនដប់នៅក្នុងខេត្តហៃណាន។ រាជធានីនៃខេត្តគឺ Haikou នៅឆ្នេរសមុទ្រភាគខាងជើងនៃកោះ Hainan ខណៈដែល Sanya គឺជាគោលដៅទេសចរណ៍ដ៏ល្បីមួយនៅឆ្នេរសមុទ្រភាគខាងត្បូង។ ទីក្រុងសំខាន់ៗផ្សេងទៀតគឺ Wenchang, Sansha, Qionghai, Wanning, Wuzhishan, Dongfang និង Danzhou ។
យោងតាម ការទាមទារទឹកដី របស់ប្រទេសចិន ដែនដីចម្រូងចម្រាសជាច្រើននៅក្នុង សមុទ្រចិនខាងត្បូង រួមទាំង កោះស្ព្រាតលី ( ណានសា ) និង កោះប៉ារ៉ាសែល ( ស៊ីសា ) [៦] ត្រូវបានគ្រប់គ្រងក្រោមទីក្រុងសានសានៃខេត្តនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា កោះជាច្រើននៃកោះទាំងនេះក៏ត្រូវបានទាមទារនិងគ្រប់គ្រងដោយប្រទេសផ្សេងទៀតដែរដូចជា ហ្វីលីពីន និង វៀតណាម ។ [៧]
នៅឆ្នាំ 2020 ផែនការទ្រង់ទ្រាយធំមួយត្រូវបានប្រកាសដោយរដ្ឋាភិបាលចិនដើម្បីប្រែក្លាយខេត្តកោះទាំងមូលទៅជា កំពង់ផែពាណិជ្ជកម្មសេរី ដោយមានគោលបំណងប្រែក្លាយវាទៅជាកំពង់ផែពាណិជ្ជកម្មសេរីដ៏ធំបំផុតនៅលើពិភពលោកនៅឆ្នាំ 2035 ។ ផែនការនេះពាក់ព័ន្ធនឹងការកសាងមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាននៅឯនាយសមុទ្រ និងការដើរទិញឥវ៉ាន់ដោយមិនគិតពន្ធ ក៏ដូចជាការប្រើប្រាស់ពន្ធទាប និងកាត់បន្ថយតម្រូវការទិដ្ឋាការដើម្បីជួយទាក់ទាញអាជីវកម្មបរទេស និងភ្ញៀវទេសចរ។ ជាងនេះទៅទៀត ទំនិញទាំងអស់ដែលបានលក់ពីហៃណានទៅកាន់ផ្នែកផ្សេងទៀតនៃប្រទេសចិននឹងត្រូវបានចាត់ទុកជាការនាំចូលចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2025។ [៨] [៩] [១០] [១១]
- ↑ "Doing Business in China - Survey". Ministry of Commerce - People's Republic of China. Archived from the original on 5 សីហា 2013. Retrieved 5 August 2013.
- ↑ "Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3)". National Bureau of Statistics of China. 11 May 2021. Retrieved 11 May 2021.
- ↑ GDP-2020 is a preliminary data "China's Hainan sees robust economic growth in 2021"។ Press release។ http://www.chinadaily.com.cn/a/202201/20/WS61e8ca36a310cdd39bc823c1.html។ បានយកមក 4 February 2022។
- ↑ 《2013中国人类发展报告》 (PDF) (in ចិន). United Nations Development Programme China. 2013. Archived from the original (PDF) on 11 June 2014. Retrieved 14 May 2014.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ Simons, Gary F.; Fennig, Charles D., eds. (2017).
- ↑ "Why is the South China Sea contentious? - BBC News" (ជាen-GB). BBC News. 12 July 2016. https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-13748349.
- ↑ "Territorial Disputes in the South China Sea". Global Conflict Tracker (in អង់គ្លេស). Retrieved 9 March 2023.
- ↑ "Hainan FTZ to Establish China's Biggest Free Trade Port by 2035". China Briefing News (in អង់គ្លេស). 5 June 2020. Retrieved 1 January 2021.
- ↑ "China's Hainan free trade port: Introducing an innovative tax regime to attract investment". International Tax Review (in British English). 7 September 2020. Retrieved 1 January 2021.
- ↑ "Exclusive: 'China's Hawaii' plans to ease entry for Hong Kong retailers, goods". South China Morning Post (in អង់គ្លេស). 2023-02-07. Retrieved 2023-02-12.
- ↑ "China's Hainan free-trade port tipped to deepen Asean ties" (ជាen). Bangkok Post. https://www.bangkokpost.com/business/2301366/chinas-hainan-free-trade-port-tipped-to-deepen-asean-ties.
Cite error: <ref> tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/> tag was found